1- مرکز تحقیقات مراقبت های پرستاری و مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران ، hajibabaeefateme@yahoo.com
2- دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
چکیده: (55 مشاهده)
مقدمه: در کشور ایران، برخی نیازهای پرستاران تا حدودی مورد بیتوجهی قرار گرفته و به اجبار از سوی بیمارستان مجبور به گذراندن نوبت های کاری طولانی و اضافه کارهای اجباری (برخلاف قانون بهرهوری) میباشند. از این روی پرستاران احساس میکنند که همانند یک ابزار با آنان رفتار میشود، که این جنبه نامطلوب تعامل بین کارکنان و سازمانها منجر به انسانیتزدایی سازمانی میشود. انسانیتزدایی سازمانی به جنبه نامطلوب تعامل بین کارکنان و سازمانها اشاره دارد در چنین مواردی، کارکنان احساس میکنند، توسط سازمان خود به عنوان یک شیء شناخته شدهاند و سازمان، آنها را ابزاری میداند که میتواند به راحتی جایگزین شود.
هدف اصلی: مطالعه حاضر با هدف مروری جامع بر مطالعات انجام شده در زمینه درک انسانیتزدایی سازمانی پرستاران انجام شده است و در صدد پاسخ به این سوال است که عوامل ایجاد کننده و پیامدهای این پدیده از دید پرستاران چگونه است؟
ابزار و روش کار: این پژوهش یک مطالعه مروری سیستماتیک جامع است که با جستجوی مقالات فارسی با استفاده از کلید واژه های انسانیتزدایی، پرستار، سازمان و مدیریت پرستاری در پایگاه های مگیران، ایران مدکس، سید(SID) ، ایرانداک و با جستجوی کلیدواژه های Dehumanization Nursing management & & Nurse & Organization در پایگاههای PubMed, ProQuest, Google scholar, Scopus, Web of science در بازه زمانی 2012 - 2024 صورت گرفت.
یافتهها: پس از دریافت مطالعات طبق معیارهای ورود و خروج با بررسی دقیق عناوین و محتوا، امکان دسترسی به متن کامل و حذف موارد تکراری، متن کامل 73 مقاله باقیمانده، مورد بررسی دقیق قرار گرفت که در پایان 6 مقاله به زبان انگلیسی مطابق با هدف پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پنج مطالعه کمی و یک مطالعه مروری بود که با توجه به بررسی مطالعات، ویژگیهای سازمانی، عوامل بینفردی، درک انسانیتزدایی توسط سازمان، عوامل اجتماعی، عوامل محیطی، ویژگیهای شغلی و عوامل فردی همه از عوامل ایجاد کننده انسانیت زدایی سازمانی در پرستاران میباشند. همچنین؛ انسانیتزدایی سازمانی دارای پیامدهایی از جمله پیامدهای فردی مثل سلامت روانی و جسمی پایینتر، افت شناختی، ارزیابیهای منفی از خود و پیامدهای سازمانی مثل افزایش رفتارهای انحرافی، کاهش تعهد عاطفی و رضایت شغلی، کاهش مشارکت در عملکرد خارج از نقش، افزایش تمایل به استعفا و غیبت کاری، افت عملکرد کاری و تعامل انسانی را دارد.
نتیجه گیری: با توجه به بررسی مطالعات صورت گرفته انسانیتزدایی سازمانی منجر به کاهش رضایت شغلی، خستگی عاطفی، فشار روانی، تعهد سازمانی پایین و همچنین تمایل به ترک سازمان در پرستاران میشود. از طرف دیگر انسانیتزدایی سازمانی موجب کاهش اشتیاق کاری پرستاران میشود، در حالیکه اشتیاق به کار یک عنصر مهم برای پرستاران است که با کیفیت زندگی کاری، رفاه روانی پرستاران مرتبط است و از آنها در برابر خستگی محافظت میکند. از آنجا که انسانیت زدایی سازمانی بر سلامت روانی کارکنان تأثیر منفی میگذارد و منجر به بیحسی عاطفی و کاهش همدلی میشود، مسئله انسانیتزدایی در حرفه پرستاری یک نگرانی بحرانی است که نیاز به توجه فوری دارد. از این رو مدیران پرستاری باید عوامل ایجاد کننده و محافظتی انسانیتزدایی سازمانی کارکنان پرستاری را شناسایی کنند و بلافاصله سیاست های مربوط به درمان و پیشگیری از آن را توسعه دهند.
نوع مطالعه:
مروري |
موضوع مقاله:
پرستاری دریافت: 1403/12/5 | پذیرش: 1404/1/1 | انتشار: 1404/1/1