جلد 34، شماره 131 - ( شهریور 1400 )
جلد 34 شماره 131 صفحات 81-70 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Baratzadeh A, Kashaninia Z, Mohaddess F, Jokar M, Haghani S. Effect of Self-care Education on the Functional Status of Patients with Rheumatoid Arthritis. IJN 2021; 34 (131) :70-81
URL: http://ijn.iums.ac.ir/article-1-3469-fa.html
URL: http://ijn.iums.ac.ir/article-1-3469-fa.html
برات زاده علیرضا، کاشانی نیا زهرا، محدث فاطمه، جوکار محمد حسن، حقانی شیما. ارزشیابی اثر آموزش خود مراقبتی بر وضعیت عملکرد افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید. نشریه پرستاری ایران. 1400; 34 (131) :70-81
علیرضا برات زاده1 
، زهرا کاشانی نیا 2، فاطمه محدث1 ، محمد حسن جوکار3 ، شیما حقانی4
، زهرا کاشانی نیا 2، فاطمه محدث1 ، محمد حسن جوکار3 ، شیما حقانی4
1- گروه پرستاری داخلی و جراحی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران
2- مرکزتحقیقات مراقبتهای پرستاری، گروه پرستاری کودکان و روانپرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایران (نویسنده مسئول) شماره تماس: 09121592900 kashaninia.za@iums.ac.ir Email:
3- گروه روماتولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
4- آمار زیستی، مرکز تحقیقات مراقبتهای پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران، تهران، ایران
2- مرکزتحقیقات مراقبتهای پرستاری، گروه پرستاری کودکان و روانپرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی ایران (نویسنده مسئول) شماره تماس: 09121592900 kashaninia.za@iums.ac.ir Email:
3- گروه روماتولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
4- آمار زیستی، مرکز تحقیقات مراقبتهای پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران، تهران، ایران
چکیده: (2450 مشاهده)
زمینه و هدف: آرتریت روماتوئید از جمله بیماری‌های خود ایمنی، و سیر مزمن و پیشرونده دارد. منجر به افت شدید عملکرد افراد مبتلا و کاهش استقلال در انجام فعالیت‌های روزمره زندگی آنان می‌شود. افراد باید دانش و مهارت‌های مورد نیاز برای تصمیم‌گیری، حل مشکلات خود و ارتباط با دیگران را کسب کنند. مطالعه‌ای حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش خود مراقبتی بر وضعیت عملکرد افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید انجام گرفت.
روش بررسی: پژوهش، ارزشیابی آموزش و تک گروهی، با نمونه‌گیری مستمر، 40 نفر از افراد بستری در بخش روماتولژی انتخاب و داده‌ها قبل از مداخله و دو هفته بعد از اتمام مداخله با پرسشنامه‌های جمعیت شناختی و بررسی وضعیت عملکرد جمع آوری گردید. پنج جلسه 25 دقیقه‌ای آموزش خود مراقبتی، یک روز در میان و تک نفره بر بالین برگزار شد. داده‌ها به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 16 و آزمون‌های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: میانگین سنی نمونه‌ها 77/9 ± 72/45 سال و بیشتر نمونه‌ها زن (70%)، متأهل (5/87%)، خانه‌دار (5/57%)، با تحصیلات دیپلم و کمتر از آن (90%) و دارای بیماری زمینه‌ای (55%)، مدت ابتلا به بیماری (5/62%) پنج سال و کمتر بود . نتایج آزمون تی زوجی، نمره فعالیت‌های روزمره زندگی (001/0>P)، فعالیت‌های پایه روزمره زندگی (001/0>P)، عملکرد روانی (001/0p=) و عملکرد شغلی (001/0>P) و فعالیت اجتماعی (002/0p=) بعد از مداخله نسبت به قبل از آن افزایش معنی‌داری داشت. در بعد کیفیت تعاملات اجتماعی این افزایش از نظر آماری معنی‌دار نبود (77/0=P).
بحث و نتیجه‌گیری: استفاده از رویکرد آموزش خود مراقبتی نقش مؤثری در روند توانبخشی افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید ایفا می‌کند و اجرا این برنامه‌ها را به عنوان بخشی از روند درمانی در کنار سایر فرایندهای مربوط به توانبخشی در نظر گرفت. فرضیه پژوهش مبنی بر تأثیر مثبت آموزش خود مراقبتی بر وضعیت عملکرد افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید با کمک داده‌های حاصل از پژوهش تأیید شد. تنها در بعد کیفیت تعاملات اجتماعی افزایش معنی‌دار آماری مشاهده نشد که ممکن است نیاز به مدت زمان بیشتری داشته باشد و پیشنهاد می‌شود در مطالعات آینده بیشتر از مدت زمان به کار رفته در این مطالعه برای بررسی تغییرات صرف شود.
روش بررسی: پژوهش، ارزشیابی آموزش و تک گروهی، با نمونه‌گیری مستمر، 40 نفر از افراد بستری در بخش روماتولژی انتخاب و داده‌ها قبل از مداخله و دو هفته بعد از اتمام مداخله با پرسشنامه‌های جمعیت شناختی و بررسی وضعیت عملکرد جمع آوری گردید. پنج جلسه 25 دقیقه‌ای آموزش خود مراقبتی، یک روز در میان و تک نفره بر بالین برگزار شد. داده‌ها به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 16 و آزمون‌های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: میانگین سنی نمونه‌ها 77/9 ± 72/45 سال و بیشتر نمونه‌ها زن (70%)، متأهل (5/87%)، خانه‌دار (5/57%)، با تحصیلات دیپلم و کمتر از آن (90%) و دارای بیماری زمینه‌ای (55%)، مدت ابتلا به بیماری (5/62%) پنج سال و کمتر بود . نتایج آزمون تی زوجی، نمره فعالیت‌های روزمره زندگی (001/0>P)، فعالیت‌های پایه روزمره زندگی (001/0>P)، عملکرد روانی (001/0p=) و عملکرد شغلی (001/0>P) و فعالیت اجتماعی (002/0p=) بعد از مداخله نسبت به قبل از آن افزایش معنی‌داری داشت. در بعد کیفیت تعاملات اجتماعی این افزایش از نظر آماری معنی‌دار نبود (77/0=P).
بحث و نتیجه‌گیری: استفاده از رویکرد آموزش خود مراقبتی نقش مؤثری در روند توانبخشی افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید ایفا می‌کند و اجرا این برنامه‌ها را به عنوان بخشی از روند درمانی در کنار سایر فرایندهای مربوط به توانبخشی در نظر گرفت. فرضیه پژوهش مبنی بر تأثیر مثبت آموزش خود مراقبتی بر وضعیت عملکرد افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید با کمک داده‌های حاصل از پژوهش تأیید شد. تنها در بعد کیفیت تعاملات اجتماعی افزایش معنی‌دار آماری مشاهده نشد که ممکن است نیاز به مدت زمان بیشتری داشته باشد و پیشنهاد می‌شود در مطالعات آینده بیشتر از مدت زمان به کار رفته در این مطالعه برای بررسی تغییرات صرف شود.
فهرست منابع
1. Moghadam MH, Jahanbin I, Nazarinia MA. The effect of educational program on self-efficacy of women with rheumatoid arthritis: a randomized controlled clinical trial. International journal of community based nursing and midwifery. 2018;6(1):12-20.
2. Khoja SS, Moore CG, Goodpaster BH, Delitto A, Piva SR. Skeletal muscle fat and its association with physical function in rheumatoid arthritis. Arthritis care & research. 2018;70(3):333-42. [DOI:10.1002/acr.23278] [PMID] [PMCID]
3. Naqvi AA, Hassali MA, Aftab MT, Naqvi SB, Zehra F, Ahmad R, Ahmad N. Development of evidence-based disease education literature for Pakistani rheumatoid arthritis patients. Diseases. 2017;5(4):27. [DOI:10.3390/diseases5040027] [PMID] [PMCID]
4. Akhlaghi M, Askarishahi M, Sabzmakan L. Quality of life and related factors in rheumatoid arthritis patients. Journal of health research in community. 2016;2(3):1-11.
5. Ebrahimi M, Moghadamnia M, Farmanbar R, Zayeni SH, Kazem Nejad Leili E. Status of self-care ability of patients with Rheumatoid Arthritis. Journal of Holistic Nursing And Midwifery. 2015;25(4):9-18.
6. Abbasi M, Mousavi MJ, Jamalzehi S, Alimohammadi R, Bezvan MH, Mohammadi H, Aslani S. Strategies toward rheumatoid arthritis therapy; the old and the new. Journal of cellular physiology. 2019;234(7):10018-31. [DOI:10.1002/jcp.27860] [PMID]
7. Lee SJ, Kavanaugh A. Pharmacological treatment of established rheumatoid arthritis. Best practice & research Clinical rheumatology. 2003;17(5):811-29. [DOI:10.1016/S1521-6942(03)00048-2]
8. Conigliaro P, Triggianese P, De Martino E, Fonti GL, Chimenti MS, Sunzini F, Viola A, Canofari C, Perricone R. Challenges in the treatment of rheumatoid arthritis. Autoimmunity reviews. 2019;18(7):706-13. [DOI:10.1016/j.autrev.2019.05.007] [PMID]
9. Salehi Z, Norouzi Tabrizi K, Hoseini MA, Sedghi Goyaghaj N, Soltani PR. The study of the correlation between medication adherence and quality of life of Rheumatoid Arthritis patients. Journal of Clinical Nursing and Midwifery. 2017;4(3).
10. Arvidsson S, Bergman S, Arvidsson B, Fridlund B, Tingström P. Effects of a self‐care promoting problem‐based learning programme in people with rheumatic diseases: A randomized controlled study. J Adv Nurs. 2013;69(7):1500-14. [DOI:10.1111/jan.12008] [PMID]
11. Ryu JS, Park SH, Seong MH. Factors influencing self-care competence in Korean women with rheumatoid arthritis. J Nurs Res. 2019;27(2):e16. [DOI:10.1097/jnr.0000000000000279] [PMID]
12. Saeedifar ES, Memarian R, Fatahi S, Ghelichkhani F. Use of the Orem self-care model on pain relief in women with rheumatoid arthritis: a randomized trial. Electronic physician. 2018;10(6):6884. [DOI:10.19082/6884] [PMID] [PMCID]
13. Kordasiabi MC, Akhlaghi M, Baghianimoghadam MH, Morowatisharifabad MA, Askarishahi M, Enjezab B, Pajouhi Z. Self management behaviors in rheumatoid arthritis patients and associated factors in Tehran 2013. Global J Health Sci. 2016;8(3):156. [DOI:10.5539/gjhs.v8n3p156] [PMID] [PMCID]
14. Lopez‐Olivo MA, Ingleshwar A, Volk RJ, Jibaja‐Weiss M, Barbo A, Saag K, Leong A, Suarez‐Almazor ME. Development and pilot testing of multimedia patient education tools for patients with knee osteoarthritis, osteoporosis, and rheumatoid arthritis. Arthr Care Res. 2018;70(2):213-20. [DOI:10.1002/acr.23271] [PMID] [PMCID]
15. Breedland I, van Scheppingen C, Leijsma M, Verheij-Jansen NP, van Weert E. Effects of a group-based exercise and educational program on physical performance and disease self-management in rheumatoid arthritis: a randomized controlled study. Physical therapy. 2011;91(6):879-93. [DOI:10.2522/ptj.20090010] [PMID]
16. Vermaak V, Briffa NK, Langlands B, Inderjeeth C, McQuade J. Evaluation of a disease specific rheumatoid arthritis self-management education program, a single group repeated measures study. BMC musculoskeletal disorders. 2015;16(1):1-7. [DOI:10.1186/s12891-015-0663-6] [PMID] [PMCID]
17. Memarian R, Vanaki Z. The effect of implementing clinical supervision model on the patient education outcomes. Journal of Health Promotion Management. 2012;1(3):28-36.
18. Ndosi M, Johnson D, Young T, Hardware B, Hill J, Hale C, Maxwell J, Roussou E, Adebajo A. Effects of needs-based patient education on self-efficacy and health outcomes in people with rheumatoid arthritis: a multicentre, single blind, randomised controlled trial. Ann Rheum Dis. 2016;75(6):1126-32. [DOI:10.1136/annrheumdis-2014-207171] [PMID] [PMCID]
19. Dahmardeh H, Vagharseyyedin SA. Effect of Orem-based self-care education program on disease-related problems in patients with multiple sclerosis: A clinical trial. Medical-Surgical Nursing Journal. 2017;6(1):14-20.
20. Keshtkaran Z, Ghodsbin F, Solouki S, Razeghi M, Zare N. The impact of self care education on quality of life of those clients suffering from osteoarthritis in rehabilitation centers of Shiraz University of Medical Science (Iran). Journal Of Babol University Of Medical Sciences (JBUMS). 2010;12(54):65-70.
21. Kroon FP, van der Burg LR, Buchbinder R, Osborne RH, Johnston RV, Pitt V. Self‐management education programmes for osteoarthritis. Cochrane database of systematic reviews. 2014(1). [DOI:10.1002/14651858.CD008963.pub2] [PMID]
22. Armour M, Parry K, Al-Dabbas MA, Curry C, Holmes K, MacMillan F, Ferfolja T, Smith CA. Self-care strategies and sources of knowledge on menstruation in 12,526 young women with dysmenorrhea: A systematic review and meta-analysis. PLoS One. 2019;14(7):e0220103. [DOI:10.1371/journal.pone.0220103] [PMID] [PMCID]
23. Mirzaei-Alavijeh M, Karami-Matin B, Hosseini SN, Jalilian F. Social Cognitive Determinants of Patient Education Intention among Nurses. J Educ Community Health. 2017;4(1):12-9. [DOI:10.21859/jech.4.1.12]
24. Grønning K, Skomsvoll JF, Rannestad T, Steinsbekk A. The effect of an educational programme consisting of group and individual arthritis education for patients with polyarthritis-a randomised controlled trial. Patient Educ Couns. 2012;88(1):113-20. [DOI:10.1016/j.pec.2011.12.011] [PMID]
25. Culha I, Kosgeroglu N, Bolluk O. Effectiveness of self-care education on patients with stomas. J Nurs Health Sci [Internet]. 2016;5:70-6.
26. Mahmoudzadeh-Zarandi F, Hamedanizadeh F, Ebadi A, Raiesifar A. The effectiveness of Orem's self-care program on headache-related disability in migraine patients. Iranian journal of neurology. 2016;15(4):240.
27. Halmo R, Galuszka J, Langova K, Galuszkova D. Self care in patients with chronic heart failure. Pilot study-self care includes problems. Biomedical Papers. 2015;159(1):124-30. [DOI:10.5507/bp.2013.044] [PMID]
28. Shahsavari H, Matory P, Zare Z, Taleghani F, Kaji MA. Effect of self-care education on the quality of life in patients with breast cancer. J Educ Health Prom. 2015;4.
29. Camicia M, Black T, Farrell J, Waites K, Wirt S, Lutz B. The essential role of the rehabilitation nurse in facilitating care transitions: a white paper by the association of rehabilitation nurses. Rehabil Nurs J. 2014;39(1):3-15. [DOI:10.1002/rnj.135] [PMID]
30. Vahedian AA, Alhani F, Hedayat K. Barriers And Facilitators Of Patient's Education: Nurses'perspectives. Iranian Journal of Medical Education. 2012;11(6):620-34.
31. Vaughn S, Mauk KL, Jacelon CS, Larsen PD, Rye J, Wintersgill W, Cave CE, Dufresne D. The competency model for professional rehabilitation nursing. Rehabilitation Nursing. 2016;41(1):33-44. [DOI:10.1002/rnj.225] [PMID]
32. Habibzadeh F, Ahmadi,F. Evaluation the effect of self care program designed on the status of activities of daily living in patients with hemorrhagic stroke. Shahed Universuity Scientific Journal 2007.
33. Masoudi R, Kheiri F, Ahmadi F, Mohammadi E. The effect of self-care program base on the Orem frame work on fatigue and activity of daily living in multiple sclerosis patients. Archives of Rehabilitation. 2009;10(3).
34. Eghlidi J, Mirshoja MS, SHafiei ZA, Jamebozorgi AL, Taghizade G. The effect of sensory-motor training on recovery of basic and instrumental activity of daily living in chronic stroke patients. Scientific Journal of Rehabilitation Medicine. 2015;4(2):79-85.
35. Da Silva JA, Phillips S, Buttgereit F. Impact of impaired morning function on the lives and well-being of patients with rheumatoid arthritis. Scand J Rheumatol. 2011;40(sup125):6-11. [DOI:10.3109/03009742.2011.566434] [PMID]
36. Englbrecht M, Gossec L, DeLongis A, Scholte-Voshaar M, Sokka T, Kvien TK, Schett G. The impact of coping strategies on mental and physical well-being in patients with rheumatoid arthritis. InSeminars in arthritis and rheumatism. 2012; 41(4):545-55. [DOI:10.1016/j.semarthrit.2011.07.009] [PMID]
37. Nadrian H, Morowatisharifabad MA, SoleimaniSalehabadi H. Paradims of rheumatoid arthritis patients quality of life predictors based on path analysis of the Precede model. Hormozgan Medical Journal. 2010;14(1):32-44. [DOI:10.1111/j.1752-9824.2010.01041.x]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
