جلد 37، شماره 147 - ( اردیبهشت 1403 )
جلد 37 شماره 147 صفحات 103-90 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Aghajafarpour V, Aghaei M H, Oghli R E. Knowledge, Attitude, and Practice of Nurses and Emergency Medical Technicians in Ardabil, Iran, Regarding the Latest Cardiopulmonary Resuscitation Guidelines. IJN 2024; 37 (147) :90-103
URL: http://ijn.iums.ac.ir/article-1-3773-fa.html
URL: http://ijn.iums.ac.ir/article-1-3773-fa.html
آقاجعفرپور وحید، آقایی میرحسین، ابراهیم اوغلی رضا. دانش، نگرش و عملکرد پرستاران و پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی اردبیل از آخرین دستورالعمل (2020) احیای قلبی‌ریوی. نشریه پرستاری ایران. 1403; 37 (147) :90-103
1- کمیته تحقیقات و فناوری دانشجویی، مؤسسه آموزش سلامت مشگین شهر، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران.
2- گروه پرستاری، مؤسسه آموزش عالی سلامت مشگین شهر، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران. ،mirhosseinaghaei69@yahoo.com
3- گروه پرستاری، مؤسسه آموزش عالی سلامت مشگین شهر، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران.
2- گروه پرستاری، مؤسسه آموزش عالی سلامت مشگین شهر، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران. ،
3- گروه پرستاری، مؤسسه آموزش عالی سلامت مشگین شهر، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران.
متن کامل [PDF 5755 kb]
(234 دریافت)
| چکیده (HTML) (781 مشاهده)
متن کامل: (226 مشاهده)
مقدمه
ایست قلبی ناگهانی یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر است و همچنان یک مشکل مهم در مراقبت های بهداشتی عمومی است[1]. طبق نظر انجمن قلب آمریکا، ایست قلبی به این صورت تعریف می‌شود: «قطع عملکرد قلبی که با عدم وجود نبض قابل‌تشخیص، عدم پاسخگویی و آپنه تأیید می‌شود [2]. از زمان معرفی و توصیه احیای قلبی‌ریوی در دهه 1960، این روش درمانی به‌طور گسترده و استاندارد برای مدیریت ایست قلبی به کار می رود. اگرچه ایست قلبی بیشتر خارج از بیمارستان اتفاق می افتد، اما ایست قلبی در بیمارستان نیز هنوز یک مشکل اساسی است [3]. در سال‌های اخیر، تحقیقات در مورد احیا به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است و دستورالعمل‌های احیای قلبی در سطح بین‌المللی پیاده‌سازی و دستخوش چندین تغییر اساسی شده‌اند [3].
مهم‌ترین ویژگی راهنمای بالینی احیای قلبی‌ریوی پیشرفته 2020 توجه به مراقبتهای بعد از انجام احیا و مراحل بهبودی است که آن را از جمله عوامل مؤثر در بهبود و برگشت بیمار در نظر گرفته است و در نسخه‌های قبلی (2015) به‌صورت خاص به آن پرداخته نشده بود [1]. علاوه‌براین آخرین دستورالعمل احیای قلبی‌ریوی نسبت به دستورالعمل‌های قبلی دارای تغییراتی از قبیل:
تجویز دُز اولیه اپی‌نفرین در 5 دقیقه اول از شروع ماساژقفسه در کودکان [2]، افزایش میزان تهویه کمکی در طول احیای قلبی‌ریوی با راه هوایی پیشرفته تنفس در کودکان به‌صورت یک تنفس در هر 2 تا 3 ثانیه (20-30 تنفس در دقیقه)، عدم توصیه به انجام دو دفیبریلاسیون پی‌درپی، ارجحیت مسیر داخل وریدی بر مسیر داخل استخوانی و عدم توصیه به استفاده معمول از فشار کریکوئید در طول لوله‌گذاری تراشه در کودکان می‌باشد؛ همچنین در آپدیت جدید بخش مهمی با عنوان بهبودی که عامل مؤثری در بهبود و برگشت بیمار به فعالیت‌های قبلی است، موردتوجه قرار گرفته است و مرحله ششم از زنجیره بقا به آن اختصاص یافته است [1-3].
کسب و حفظ دانش و مهارت‌های احیای قلبی‌ریوی و به‌روز ماندن با آخرین دستورالعمل‌های CPR از مهم‌ترین معیارهای شایستگی است. دستورالعمل های انجمن قلب آمریکا و شورای احیای اروپا به‌عنوان یک «استاندارد طلایی» برای درمان ایست قلبی و سایر موارد اضطراری تهدیدکننده زندگی در نظر گرفته شده است [4]. بنابراین برای آموزش کارکنان بهداشتی‌درمانی، انجمن قلب امریکا هر 5 سال راهنمای جدیدی مبنی بر چگونگی انجام احیای قلبی‌ریوی در اختیار عموم و پرسنل حرفه‌ای قرار می‌دهد که راهنمای اخیر در سال 2020 مجدداً به‌روزرسانی شده است [3].
ایست قلبی می‌تواند هم در داخل و هم در خارج از محیط بیمارستان رخ دهد که نیاز به تشخیص و درمان زودهنگام را ضروری می‌کند [5]. بیماران ایست قلبی که بلافاصله احیا می‌شوند در مقایسه با کسانی که CPR فوری دریافت نکرده‌اند، درصد بقای بالاتری دارند [6]. در سیستم‌های مراقبت سلامت، عموماً اولین برخورد با بیماران بحرانی و اورژانسی بیماران دارای مشکلات قلبی می‌باشند که یکی از مهم‌ترین آنان محسوب می‌شوند و توسط اورژانس پیش‌بیمارستانی صورت می‌گیرد [7]. این در حالی است که در محیط داخل بیمارستانی، پرستاران اغلب اولین کسانی می‌باشند که در صحنه ایست قلبی قرار می‌گیرند و CPR را آغاز می‌کنند و همچنین از تیم احیا کمک می‌گیرند. بنابراین مهم است تمام پرستاران به‌ویژه آن‌هایی که در بخش مراقبتهای ویژه و اورژانس کار می‌کنند، در انجام CPR صلاحیت داشته باشند تا شانس بقا و کیفیت زندگی بیمار را بهینه کنند. بااین‌حال، مطالعات در سراسر جهان گزارش می‌دهند که دانش پرستاران درمورد دستورالعمل‌های اولیه و پیشرفته احیای حمایت از زندگی، کمتر از حد مطلوب است [8, 9, 10]. همچنین مطالعه‌ای در نیجریه، دانش عمومی ضعیف از CPR را در میان پرستاران در سطح مراقبتهای بهداشتی اولیه نشان داد [11].
آموزش و کسب مهارت‌های لازم ازجمله عواملی است که به‌طور مستقیم بر میزان موفقیت بعد از عملیات احیا اثر می‌گذارد؛ به‌طوری‌که میزان موفقیت بعد از عملیات توسط کارکنان آموزشدیده و دارای مهارت‌های کافی به نسبت افراد کم‌تجربه در مطالعات مختلف افزایش می‌یابد [12-14]، به‌طوری‌که فقدان دانش و اطلاعات در مورد CPR می‌تواند به‌طور جدی بر نتایج بالینی تأثیر بگذارد و به عوارض پزشکی- حقوقی منجر شود. ازسوی‌دیگر، تکنیک نامناسب و دانش ضعیف می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد، زیرا ممکن است باعث آسیب‌های مرتبط با CPR شود [15].
علاوه‌بر آموزش، نگرش فرد احیاگر نیز می‌تواند بر فرایند احیا اثرگذار باشد، چراکه نگرش به‌عنوان یک جزء اساسی از شایستگی در نظر گرفته می‌شود. نگرش را به‌صورت رفتار، منش، احساس و موقعیت نسبت به شخص یا چیز تعریف کرده‌اند [16]؛ نگرش متخصصان مراقبتهای بهداشتی نسبت به موقعیت‌های احیای قلبی‌ریوی (CPR) می‌تواند بر رفتار آن‌ها در چنین شرایطی تأثیر بگذارد [17].
چنانچه عملیات احیای قلبی‌ریوی پایه در اسرع وقت انجام شود، در 40 تا 60 درصد از موارد باعث نجات جان انسان‌ها می‌شود که البته مستلزم مهارت و عملکرد افراد احیاکننده می‌باشد [18]؛ تمام کادر پزشکی ازنظر اخلاقی نیز دررابطه‌با دانش نگرش، دانش و مهارت در قبال این مسئولیت حرفه‌ای باید پاسخگو باشند [19]؛ بنابراین، نرخ عملکرد واقعی تنها زمانی قابل‌افزایش است که آموزش مناسب برای افزایش دانش، عملکرد و کمک به شکل‌گیری نگرش مثبت ارائه شود [20].
دانش و آگاهی از دستورالعمل‌ها به‌طور قابل‌توجهی بر برخی از جنبه‌های عملکرد در طول مدیریت ایست قلبی تأثیر می‌گذارد [21]، به‌طوری‌که دانش نظری درمورد نحوه انجام CPR برای توانایی انجام آن در عمل ضروری است و طبق مطالعات پرستاران با دانش نظری خوب به عملکرد CPR بهتری دست می‌یابند [22].
باتوجه‌به دانش ناکافی پرستاران در زمینه CPR [23] و لزوم توجه به سطح نگرش CPR در بین متخصصات مراقبتهای بهداشتی[24]، رعایت نکات گفته‌شده در آخرین به‌روزرسانی‌های احیای قلبی‌ریوی می‌تواند تأثیر مستقیمی در انجام موفقیت آمیز احیای قلبی‌ریوی داشته باشد. بنابراین ضروری است ارائه‌کنندگان خدمات بهداشتی علی‌الخصوص پرستاران و پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی از آخرین دستورالعمل اطلاع داشته و آموزش‌های لازم را جهت استفاده از آن در شرایط بالینی ببینند. باتوجه‌به اهمیت این موضوع پژوهش حاضر با هدف بررسی دانش، نگرش و عملکرد پرستاران و پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی از آخرین دستورالعمل احیای قلبی‌ریوی انجام شد. نتیجه پژوهش حاضر می‌تواند در ارتقای سطح علمی پرستاران درزمینه احیای قلبی‌ریوی، آموزش پرسنل برطبق دستورالعمل‌های جدید و ارائه توصیه‌هایی برای تمرین بالینی و آموزش پرستاران مراقبتهای ویژه مؤثر باشد.
مواد و روش‌ها
در این مطالعه توصیفی که به‌صورت مقطعی در پاییز سال 1401 انجام شد، با درنظرگرفتن سطح اطمینان 95 درصد با استفاده از فرمول کوکران (تعداد کل پرستاران و پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی شاغل در بخش‌های هدف مطالعه (n=520، z=1/96 ،P=0/5 ،q=0/5 ،d=0/05) تعداد 360 نفر از پرستاران بیمارستان‌های آموزشی درمانی و پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل به روش نمونه‌گیری تصادفی از نوع طبقه‌ای انتخاب شدند. ابتدا فهرست تعداد پرستاران و کارکنان فوریت‌های پیش‌بیمارستانی تمام بیمارستان‌ها و پایگاه‌های استان استخراج شد. باتوجه‌به اینکه جمعیت پرستاران و پرسنل پیش‌بیمارستانی هر مرکز مشخص می‌باشد، با درنظر گرفتن سهم هر مرکز از کل جمعیت، نسبت نمونه موردنظر از هر مرکز محاسبه شد و نهایتاً با مراجعه پژوهشگر به مراکز، پرسش‌نامه بین افراد بخش‌های مختلف توزیع شد و بعد از هماهنگی و دریافت معرفی‌نامه جمع‌آوری داده از معاونت پژوهشی دانشگاه و کسب رضایت از مشارکت‌کنندگان در پژوهش بررسی شدند.
معیارهای ورود شامل رضایت آگاهانه از شرکت در مطالعه، اشتغال به کار پرستاران در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی و داشتن حداقل 6 ماه سابقه کاری بود. 10 عدد از پرسش‌نامه‌هایی که به‌طور ناقص پاسخ‌دهی شده بودند از مطالعه خارج شدند.
جمع‌آوری داده‌ها در مطالعه حاضر با استفاده از پرسش‌نامه محقق‌ساخته بود. این پرسش‌نامه دارای 2 بخش بود که بخش اول مربوط به فرم اطلاعات جمعیت‌شناختی (سن، جنس، شهر محل کار، بیمارستان محل کار، سابقه بالینی، سطح تحصیلات، تعداد آموزش‌های2 سال اخیر و رشته کاری پرستاری یا اورژانس پیش‌بیمارستانی) است.
بخش دوم دارای 3 قسمت است که سؤالات مربوط به حیطه دانش، نگرش و عملکرد بود. پرسش‌نامه بخش دوم شامل 63 سؤال می‌باشد که سؤالات 1 تا 25 مربوط به حیطه دانش، سؤالات 25 تا 39 حیطه نگرش و سؤالات 40 تا 63 مربوط به حیطه عملکرد پرستاران می‌باشد؛ پرسش‌نامه ارزیابی میزان دانش، نگرش و عملکرد از توصیه‌های دستورالعمل 2020 [3]، مطالعه کلهری و همکاران [25]، ترهگن و همکاران [26] و سیلورپلات و همکاران [24] تهیه شده است.
پرسش‌نامه حیطه دانش به‌صورت چندگزینه‌ای بوده و برای همه سؤالات نمره یکسانی در نظر گرفته شد (برای پاسخ‌های صحیح نمره 1 و پاسخ‌های نادرست نمره صفر).
پرسش‌نامه حیطه نگرش با الگوی لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم) طراحی شد؛ برای ارزیابی این قسمت به پاسخ‌های خیلی زیاد نمره (4)، زیاد نمره (3)، متوسط نمره (2)، کم (1) و خیلی کم نمره (0) تعلق گرفت.
جهت سنجش سطح عملکرد پرسش‌نامه 24 سؤالی با الگوی لیکرت (همیشه، بیشتر اوقات، بعضی مواقع، به‌ندرت و هیچ‌وقت) طراحی شد. به‌منظور ارزیابی سطح عملکرد پرستاران به پاسخ‌های همیشه نمره 5، اکثر اوقات نمره 4، بعضی مواقع نمره 3، به‌ندرت نمره 2 و هیچ‌وقت نمره 1 تعلق گرفت.
به‌منظور بررسی روایی ابزار تحقیق، پرسش‌نامه طراحی‌شده در اختیار چند نفر از متخصصان و صاحب‌نظران رشته‌های مرتبط از قبیل مراقبتهای ویژه و اورژانس پیش‌بیمارستانی قرار گرفت و اعتبار پرسش‌نامه تأیید شد. برای بررسی روایی محتوایی و صوری پرسش‌نامه از نظرات تعداد 10 نفر از اعضا هیئت علمی و محققین دانشگاه علوم پزشکی اردبیل درزمینه مراقبتهای ویژه و اورژانس پیش‌بیمارستانی استفاده شد.
برای بررسی پایایی برای دو بخش نگرش و عملکرد از بعد همسانی درونی ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و تعداد 15 پرسش‌نامه مربوط به افراد موردمطالعه تکمیل شد. درنهایت ضریب آلفای کرونباخ برای هر کدام به‌ترتیب 0/9 و 0/8 محاسبه شد. برای بررسی پایایی بخش دانش نیز از معیار کودرریجاردسون استفاده شد که مقدار این شاخص 0/76 به دست آمد.
باتوجه‌به نرمال بودن داده‌ها، برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری توصیفی (توزیع فراوانی و درصد و میانگین و انحراف‌معیار)، ضریب همبستگی پیرسون، آنووا و آزمون تی تست مستقل استفاده شد؛ تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 26 انجام شد.
یافته‌ها
در مطالعه حاضر 360 نفر از پرستاران و کارکنان اورژانس پیش‌بیمارستانی اردبیل شامل 176 نفر زن (48/9) و 184 نفر مرد (51/1) بررسی شدند؛ میانگین سنی و سابقه بالینی شرکت‌کنندگان به‌ترتیب 6/05±32/40 سال (محدوده 22 تا 50 سال) و 5/50±8/09 سال بود.
82/8 درصد از نمونه‌ها سابقه مشارکت در انجام احیای قلبی را داشتند. ازنظر سطح تحصیلات 46 نفر (12/8) دارای مدرک کاردانی، 293 نفر (81/4) مدرک کارشناسی و 21 نفر (5/8) مدرک کارشناسی ارشد بودند که اطلاعات کامل شرکت‌کنندگان به تفکیک در جدول شماره 1 قابلمشاهده است.
جدول شماره 2 نشان می‌دهد در بین پاسخ‌های داده‌شده به سؤالات، سؤالات مربوط به تغییرات گایدلاین 2020 کمترین میزان پاسخگویی صحیح را داشته است.
در این پژوهش پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی میانگین نمره بیشتری در سه حیطه نسبت به پرستاران داشتند، به‌طوری‌که نمره پرستاران موردبررسی، در حیطه دانش (از نمره کلی 25) 3/47±14/01، نگرش (از نمره کلی 56) 8/36±44/11 و عملکرد (از نمره کلی 120) 16/40±90/33 بود و نمره پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی در حیطه دانش 3/46±18/66، نگرش 8/42±49/52 و عملکرد 10/81±106/33 بود. در بین بخش‌های مختلف داخل بیمارستان، کارکنان بخش ویژه، بیشترین میزان نمره دانش و نگرش و بخش اطفال بیشترین نمره عملکرد را داشتند. میانگین کل سطح دانش 4/07±15/42، سطح نگرش 8/738±45/75 و سطح عملکرد 16/65±95/18 به دست آمد (جدول شماره 3) که آقایان دارای سطح دانش بیشتری نسبت به خانم‌ها بودند؛ سطح دانش، نگرش و عملکرد در بین پرسنلی که قبلاً درزمینه انجام CPR آموزشدیده بودند بیشتر بود.
اطلاعات توصیفی سطح دانش، نگرش و عملکرد شرکت‌کنندگان بر اساس متغیرهای مختلف در جدول شماره 3 قابلمشاهده است.
در بررسی ارتباط آماری بین متغیرهای پژوهش، بین سابقه کار و سطح نگرش رابطه معنی‌دار مثبتی مشاهده شد (042/P=0). ازسوی‌دیگر بین میزان تجربه و سطح دانش، نگرش و عملکرد رابطه معنی‌دار از نوع منفی کشف شد (000/P=0). همچنین بین سطح تحصیلات و نمره دانش نمونه‌ها رابطه معنی‌دار معکوس وجود داشت (017/P=0). طبق این مطالعه آزمون تی تست، اختلاف معنی‌داری بین میانگین حیطه‌های دانش (000/P=0)، نگرش (008/P=0) و عملکرد (000/P=0) براساس جنسیت نشان داد، به‌طوری‌که میانگین هر سه حیطه در گروه آقایان بیشتر از خانم‌ها بود (جدول شماره 3).
آزمون آنالیز واریانس، اختلاف میانگین معنی‌داری در حیطه دانش را بین شرکت‌کنندگان در اورژانس پیش‌بیمارستانی با سایر بخش‌ها نشان داد (000/P=0)، به‌طوری‌که کارکنان پیش‌اورژانسی نمرات بهتری داشتند. این اختلاف بین کارکنان بخش داخلی جراحی و ویژه نیز مشاهده شد (001/P=0)؛ این آزمون اختلاف میانگین معنی‌داری در حیطه نگرش را بین شرکت‌کنندگان در اورژانس پیش‌بیمارستانی با سایر بخش‌ها (به غیر از بخش ویژه) نیز نشان داد. همچنین اختلاف بین بخش اورژانس با داخلی جراحی (019/P=0) و ویژه (011/P=0) و بخش داخلی جراحی با ویژه (000/P=0) و اطفال (008/P=0) معنی‌دار بود. در بخش عملکرد نیز آنالیز واریانس اختلاف میانگین معنی‌داری را بین شرکت‌کنندگان پیش‌اورژانسی با تمام بخش‌های دیگر نشان داد (000/P=0). همچنین بین بخش اورژانس و داخلی جراحی (000/P=0) و بخش داخلی جراحی با بخش ویژه (000/P=0) و اطفال (000/P=0) اختلاف میانگین معنی‌دار مشاهده شد (جدول شماره 3).
در بررسی آنالیز واریانس سطح تحصیلات شرکت‌کنندگان براساس دانش نیز مشاهده شد. اختلاف میانگین معنی‌داری بین مدرک تحصیلی کاردانی و کارشناسی (000/P=0) وجود دارد، به‌طوری‌که میانگین نمره پرسنل با مدرک کاردانی بالاتر بود (جدول شماره 3).
بحث
در مطالعه حاضر 55/6 درصد از شرکت‌کنندگان دارای سطح دانش مناسب و 90 درصد دارای سطح عملکرد مناسب و 67/2 درصد دارای سطح نگرش خیلی خوب بودند. این نتایج می‌تواند بیانگر این موضوع باشد که پرستاران و پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی سطح دانش، نگرش و عملکرد مناسبی از آخرین تغییرات احیای قلبی‌ریوی دارند که با نتایج آهن و چو [27] همسو بود. ازسوی‌دیگر پایین بودن نمره دانش درمقابل نمره عملکرد شرکت‌کنندگان از دیگر نتایج این مطالعه بود که این موضوع می‌تواند ناشی از این باشد که باتوجه‌به اینکه سطح عملکرد به شکل خودگزارش‌دهی بررسی شده است، این مسئله می‌تواند ارزیابی آن را با خطا همراه کند و به همین دلیل سطح عملکرد را بالاتر از واقعیت نشان دهد. میزان دانش در برخی مطالعات نسبت به این مطالعه بیشتر بوده است که از آن‌ها می‌توان به پارک و همکاران در کره جنوبی [28] اشاره کرد. بوتس و موپنگ [29] نمره دانش پرستاران بیمارستان عالی آفریقای جنوبی را کمتر ازحد مطلوب گزارش کردند؛ مطالعه کایهولا و همکاران در تانزانیا [30] بیانگر سطح ضعیف دانش و عملکرد CPR توسط کادر درمان در همه بخش‌ها بود. در مطالعه حاضر 44/4 درصد از کارکنان موردبررسی نمره دانش کافی نداشتند که نیازمند توجه ویژه جهت افزایش سطح آگاهی آنان از احیای قلبی‌ریوی است.
در مطالعاتی که راجسواران و مونزرو در بوتسوانا و اوگاندا [31، 32] و اندریانی در اندونزی [33] انجام دادند پرستاران دانش و عملکرد ناکافی درزمینه احیای قلبی‌ریوی داشتند و در مطالعه دیگری که مرشا و همکاران [26] انجام دادند سطح دانش پایین و سطح نگرش خوب در بین متخصصان بهداشتی اتیوپی مشاهده شد. همین‌طور آینا و همکاران در زامبیا [34] دانش و عملکرد پرستاران نسبت به احیا ضعیف و نگرش آن‌ها را مناسب ارزیابی کردند. ازسوی‌دیگر ساقیب در عربستان سعودی [35] نیز نگرش پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی نسبت به انجام احیای قلبی‌ریوی را خوب گزارش کرد. همچنین مطالعه سانچز گارسیا در اسپانیا [36] نیز نشان‌دهنده سطح دانش خوب در بین متخصصات بهداشتی بود.
اختلاف نتایج مطالعه حاضر یا مطالعات قبلی می‌تواند ناشی از این موضوع باشد که این مطالعه در بین پرستاران و کارکنان اورژانس پیش‌بیمارستانی بخش‌های مختلف مراکز درمانی انجام شد و نقطه برش در نظر گرفته‌شده برای هریک از حیطه‌ها متفاوت از مطالعات مشابه می‌باشد. ازسوی‌دیگر زمان انجام مطالعه، تفاوت در روش بررسی، حجم نمونه می‌توانند بر اختلاف این نتایج تأثیرگذار باشند.
مطالعه حاضر نشان داد اختلاف معنی‌داری بین میانگین حیطه‌های دانش، نگرش و عملکرد شرکت‌کنندگان براساس جنسیت وجود دارد، به‌طوری‌که میانگین نمره آقایان بیشتر از خانم‌ها بود. این نتایج مشابه مطالعه آلمیدا در آمریکای لاتین [37] بود اما در تضاد با با پژوهش راجسواران و همکاران [31] است که تفاوت معنی‌داری بین متغیر جنسیت و نمره دانش پس‌آزمون نشان نداد. همچنین این یافته‌ها با نتیجه مطالعه اتیر در اردن [38]، کلهوری در ایران [39]، آلمیدا [37] و الکندری در کویت [40] همسو می‌باشد. ازسوی‌دیگر پژوهش ساقیب در عربستان سعودی [35] اختلاف قابل‌توجهی بین نمره دانش براساس جنسیت افراد نشان نداد. این اختلاف می‌تواند ناشی از آموزش‌های مداوم و با کیفیت به آقایان، ساختار ژنتیکی و لطافت روحی خانم‌ها و علاقه و مواجهه کمتر خانم‌ها با این فرایند باشد.
در این مطالعه بین سن و سایر متغیرها هیچ رابطه معنی‌داری کشف نشد. به‌طور مشابه کیپسانگ و همکاران در کنیا [41] در مطالعه‌ای که انجام دادند رابطه‌ای بین سن و سابقه کار با عملکرد متخصصین بهداشتی مشاهده نکردند. علاوه‌براین در مطالعات پاپی در ایران [42]، الما [43]، الکندری در کویت [40] و نسری در عمان [44] نیز رابطه‌ای بین سن و دانش کادر درمان مشاهده نشد، درحالی‌که مطالعه اتیر در اردن [38] حاکی از رابطه قابل‌توجه سن با حیطه دانش بود. این نتیجه ممکن است ناشی از این موضوع باشد که متغیر سن می‌تواند تحت تأثیر آموزش، محیط انجام کار و تجارب همکاران قرار گرفته و عملکردهای مطلوبی را فارغ از سن و سال شرکت‌کننده داشته باشد.
نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد بین سابقه کار و حیطه نگرش رابطه معنی‌دار مثبتی وجود دارد، به‌طوری‌که با افزایش سابقه کار شرکت‌کنندگان نمره حیطه نگرش آن‌ها به میزان معنی‌داری افزایش می‌یابد، اما بین سابقه کار و سایر متغیرها رابطه‌ای مشاهده نشد؛ این در حالی است که مطالعه مرشا در اتیوپی [26] بیانگر ارتباط معنی‌دار بین سابقه کار و حیطه دانش متخصصان بهداشتی بود. همچنین طبق مطالعه فولبروک در بریتانیا [45] تفاوت معنی‌داری بین سابقه کار و حیطه نگرش پرستاران مشاهده شد؛ این اختلاف نتایج می‌تواند بیانگر این موضوع باشد که با افزایش سابقه، نگرش پرسنل درمان به مراقبتهای درمانی ارتقا می‌یابد که ممکن است به‌دلیل قرارگیری در موقعیت‌های مختلف بالینی باشد. ازسوی‌دیگر عدم ارتباط سابقه کار با سایر متغیرها می‌تواند ناشی از فرسودگی شغلی، کاهش علاقه، عدم آموزش‌های مداوم و مناسب باشد.
براساس این مطالعه میانگین سطح دانش در بین کارکنان بخش مراقبتهای ویژه بیشتر از سایر بخش‌ها بود. این در حالی است که در مطالعه الکندری [40] و بوتس در آفریقای جنوبی [29]، میانگین دانش پرسنل بخش اورژانس بیشتر از بخش ویژه بود و در مطالعه کینان [23] پرستاران بخش ویژه نمره کمتری نسبت به سایر بخش‌ها داشتند. ازسوی‌دیگر در مطالعه حاضر میانگین نمره دانش پرستاران شاغل در بخش اطفال بیشتر از بخش داخلی جراحی بود که این نتیجه همسو با تیسکار-گونزالس در اسپانیا [46] می‌باشد، درحالی‌که مطالعه پاراژول در نپال [10] نشان داد کارکنان بخش داخلی جراحی نمره دانش بهتری نسبت به بخش اطفال دارند. این امر ممکن است حاکی از این موضوع باشد که پرستاران بخش مراقبتهای ویژه بیشتر از بقیه بخش‌ها درگیر انجام احیای قلبی‌ریوی می‌باشند و به همین دلیل بهتر است بقیه بخش‌ها نیز همانند بخش‌های ویژه آموزش داده شوند و اطلاعات علمی آنان به‌روز شود.
در این مطالعه میانگین نمره حیطه دانش در بین کارکنان اورژانس پیش‌بیمارستانی بیشتر از سایر پرستاران بود که این تفاوت در مطالعه بالکازار-رینکن در اسپانیا [47] نیز مشاهده شد. تعداد واحدهای بیشتر آموزش آکادمیک درمورد احیای قلبی‌ریوی می‌تواند این نمره بالاتر را توجیه کند.
در تجزیه‌وتحلیل پاسخ‌های داده‌شده به سؤالات حیطه دانش، سؤالاتی که کمترین پاسخ‌های صحیح را داشتند اغلب مربوط به تغییراتی در دستورالعمل احیای 2020 بودند. ازسوی‌دیگر سؤالاتی که پاسخ‌های صحیح زیادی داشتند مربوط به سؤالاتی بودند که از دستورالعمل‌های قبلی احیا بدون تغییر باقی‌مانده بودند. این نتیجه نشان‌دهنده ضرورت به‌روزرسانی مداوم دانش تیم درمان باتوجه‌به دستورالعمل‌های جدید می‌باشد.
در این مطالعه روایی محتوا به‌صورت کمّی با ارزیابی CVI و CVR انجام نشده است که از محدودیت‌های مطالعه محسوب می‌شود؛ ازسوی‌دیگر باتوجه‌به خودگزارش‌دهی بودن سطح عملکرد شرکت‌کنندگان در این پژوهش توصیه می‌شود در سایر مطالعات سطح عملکرد پرسنل درمانی به‌وسیله سایر روش‌های سنجش عملکرد مثل مشاهده مورد بررسی قرار گیرد.
نتیجه‌گیری
این پژوهش نشان داد دانش پرسنل درمان موردبررسی نسبت به دستورالعمل احیای 2020 کافی نبوده و نیازمند توجه جدی است، به‌طوری‌که به‌روزرسانی و آموزش مداوم این تغییرات جدید الزامی می‌باشد. جامعه موردبررسی در حیطه نگرش و عملکرد سطح نمره قابل‌قبولی داشتند. این وجود در مطالعه حاضر میانگین سطح دانش آقایان بیشتر از خانم‌ها بود که باتوجه‌به اینکه بیشتر کادر درمان شاغل در مراکز درمانی را خانم‌ها تشکیل می‌دهند، نیازمند توجه ویژه به آموزش و ارتقای سطح دانش این قشر می‌باشد.
مطالعه حاضر شکاف میان نمره دانش پرستاران و پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی را نشان داد که این امر توجه به آموزش مداوم پرسنل داخل بیمارستان، آموزش منظم و دوره‌ای احیای قلبی‌ریوی، خواندن دستورالعمل‌های جدید احیای قلبی‌ریوی، آموزش احیای قلبی‌ریوی به‌عنوان بخشی از برنامه درسی برای افزایش سطح دانش و نگرش و عملکرد توصیه می‌کند.ازسوی‌دیگر باتوجه‌به خودگزارش‌دهی بودن سطح عملکرد شرکت‌کنندگان در این پژوهش، توصیه می‌شود در سایر مطالعات سطح عملکرد پرسنل درمانی به‌وسیله سایر روش‌های سنجش عملکرد مثل مشاهده مورد بررسی قرار گیرد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
مطالعه حاضر در تاریخ 1401/07/23 در کمیته تحقیقات و فناوری دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل تصویب و با کد اخلاق IR.ARUMS.REC.1401.152 ثبت شده است.
حامی مالی
این مقاله با حمایت مالی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل انجام شد.
مشارکت نویسندگان
مفهوم‌سازی و مدیریت پروژه: میرحسین آقایی و وحید آقاجعفرپور؛ تحقیق و بررسی: رضا ابراهیم اوغلی و وحید آقاجعفرپور؛ تحلیل داده‌ها: رضا ابراهیم اوغلی؛ تدوین و بازبینی: میرحسین آقایی.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
تشکر و قدردانی
پژوهشگران از کمیته تحقیقات دانشجویی و معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل که حمایت مالی این پژوهش را برعهده داشتند و از تمام پرستاران و کارکنان اورژانس پیش‌بیمارستانی که در مطالعه حاضر شرکت کردند تقدیر و تشکر می‌کنند.
ایست قلبی ناگهانی یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر است و همچنان یک مشکل مهم در مراقبت های بهداشتی عمومی است[1]. طبق نظر انجمن قلب آمریکا، ایست قلبی به این صورت تعریف می‌شود: «قطع عملکرد قلبی که با عدم وجود نبض قابل‌تشخیص، عدم پاسخگویی و آپنه تأیید می‌شود [2]. از زمان معرفی و توصیه احیای قلبی‌ریوی در دهه 1960، این روش درمانی به‌طور گسترده و استاندارد برای مدیریت ایست قلبی به کار می رود. اگرچه ایست قلبی بیشتر خارج از بیمارستان اتفاق می افتد، اما ایست قلبی در بیمارستان نیز هنوز یک مشکل اساسی است [3]. در سال‌های اخیر، تحقیقات در مورد احیا به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است و دستورالعمل‌های احیای قلبی در سطح بین‌المللی پیاده‌سازی و دستخوش چندین تغییر اساسی شده‌اند [3].
مهم‌ترین ویژگی راهنمای بالینی احیای قلبی‌ریوی پیشرفته 2020 توجه به مراقبتهای بعد از انجام احیا و مراحل بهبودی است که آن را از جمله عوامل مؤثر در بهبود و برگشت بیمار در نظر گرفته است و در نسخه‌های قبلی (2015) به‌صورت خاص به آن پرداخته نشده بود [1]. علاوه‌براین آخرین دستورالعمل احیای قلبی‌ریوی نسبت به دستورالعمل‌های قبلی دارای تغییراتی از قبیل:
تجویز دُز اولیه اپی‌نفرین در 5 دقیقه اول از شروع ماساژقفسه در کودکان [2]، افزایش میزان تهویه کمکی در طول احیای قلبی‌ریوی با راه هوایی پیشرفته تنفس در کودکان به‌صورت یک تنفس در هر 2 تا 3 ثانیه (20-30 تنفس در دقیقه)، عدم توصیه به انجام دو دفیبریلاسیون پی‌درپی، ارجحیت مسیر داخل وریدی بر مسیر داخل استخوانی و عدم توصیه به استفاده معمول از فشار کریکوئید در طول لوله‌گذاری تراشه در کودکان می‌باشد؛ همچنین در آپدیت جدید بخش مهمی با عنوان بهبودی که عامل مؤثری در بهبود و برگشت بیمار به فعالیت‌های قبلی است، موردتوجه قرار گرفته است و مرحله ششم از زنجیره بقا به آن اختصاص یافته است [1-3].
کسب و حفظ دانش و مهارت‌های احیای قلبی‌ریوی و به‌روز ماندن با آخرین دستورالعمل‌های CPR از مهم‌ترین معیارهای شایستگی است. دستورالعمل های انجمن قلب آمریکا و شورای احیای اروپا به‌عنوان یک «استاندارد طلایی» برای درمان ایست قلبی و سایر موارد اضطراری تهدیدکننده زندگی در نظر گرفته شده است [4]. بنابراین برای آموزش کارکنان بهداشتی‌درمانی، انجمن قلب امریکا هر 5 سال راهنمای جدیدی مبنی بر چگونگی انجام احیای قلبی‌ریوی در اختیار عموم و پرسنل حرفه‌ای قرار می‌دهد که راهنمای اخیر در سال 2020 مجدداً به‌روزرسانی شده است [3].
ایست قلبی می‌تواند هم در داخل و هم در خارج از محیط بیمارستان رخ دهد که نیاز به تشخیص و درمان زودهنگام را ضروری می‌کند [5]. بیماران ایست قلبی که بلافاصله احیا می‌شوند در مقایسه با کسانی که CPR فوری دریافت نکرده‌اند، درصد بقای بالاتری دارند [6]. در سیستم‌های مراقبت سلامت، عموماً اولین برخورد با بیماران بحرانی و اورژانسی بیماران دارای مشکلات قلبی می‌باشند که یکی از مهم‌ترین آنان محسوب می‌شوند و توسط اورژانس پیش‌بیمارستانی صورت می‌گیرد [7]. این در حالی است که در محیط داخل بیمارستانی، پرستاران اغلب اولین کسانی می‌باشند که در صحنه ایست قلبی قرار می‌گیرند و CPR را آغاز می‌کنند و همچنین از تیم احیا کمک می‌گیرند. بنابراین مهم است تمام پرستاران به‌ویژه آن‌هایی که در بخش مراقبتهای ویژه و اورژانس کار می‌کنند، در انجام CPR صلاحیت داشته باشند تا شانس بقا و کیفیت زندگی بیمار را بهینه کنند. بااین‌حال، مطالعات در سراسر جهان گزارش می‌دهند که دانش پرستاران درمورد دستورالعمل‌های اولیه و پیشرفته احیای حمایت از زندگی، کمتر از حد مطلوب است [8, 9, 10]. همچنین مطالعه‌ای در نیجریه، دانش عمومی ضعیف از CPR را در میان پرستاران در سطح مراقبتهای بهداشتی اولیه نشان داد [11].
آموزش و کسب مهارت‌های لازم ازجمله عواملی است که به‌طور مستقیم بر میزان موفقیت بعد از عملیات احیا اثر می‌گذارد؛ به‌طوری‌که میزان موفقیت بعد از عملیات توسط کارکنان آموزشدیده و دارای مهارت‌های کافی به نسبت افراد کم‌تجربه در مطالعات مختلف افزایش می‌یابد [12-14]، به‌طوری‌که فقدان دانش و اطلاعات در مورد CPR می‌تواند به‌طور جدی بر نتایج بالینی تأثیر بگذارد و به عوارض پزشکی- حقوقی منجر شود. ازسوی‌دیگر، تکنیک نامناسب و دانش ضعیف می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد، زیرا ممکن است باعث آسیب‌های مرتبط با CPR شود [15].
علاوه‌بر آموزش، نگرش فرد احیاگر نیز می‌تواند بر فرایند احیا اثرگذار باشد، چراکه نگرش به‌عنوان یک جزء اساسی از شایستگی در نظر گرفته می‌شود. نگرش را به‌صورت رفتار، منش، احساس و موقعیت نسبت به شخص یا چیز تعریف کرده‌اند [16]؛ نگرش متخصصان مراقبتهای بهداشتی نسبت به موقعیت‌های احیای قلبی‌ریوی (CPR) می‌تواند بر رفتار آن‌ها در چنین شرایطی تأثیر بگذارد [17].
چنانچه عملیات احیای قلبی‌ریوی پایه در اسرع وقت انجام شود، در 40 تا 60 درصد از موارد باعث نجات جان انسان‌ها می‌شود که البته مستلزم مهارت و عملکرد افراد احیاکننده می‌باشد [18]؛ تمام کادر پزشکی ازنظر اخلاقی نیز دررابطه‌با دانش نگرش، دانش و مهارت در قبال این مسئولیت حرفه‌ای باید پاسخگو باشند [19]؛ بنابراین، نرخ عملکرد واقعی تنها زمانی قابل‌افزایش است که آموزش مناسب برای افزایش دانش، عملکرد و کمک به شکل‌گیری نگرش مثبت ارائه شود [20].
دانش و آگاهی از دستورالعمل‌ها به‌طور قابل‌توجهی بر برخی از جنبه‌های عملکرد در طول مدیریت ایست قلبی تأثیر می‌گذارد [21]، به‌طوری‌که دانش نظری درمورد نحوه انجام CPR برای توانایی انجام آن در عمل ضروری است و طبق مطالعات پرستاران با دانش نظری خوب به عملکرد CPR بهتری دست می‌یابند [22].
باتوجه‌به دانش ناکافی پرستاران در زمینه CPR [23] و لزوم توجه به سطح نگرش CPR در بین متخصصات مراقبتهای بهداشتی[24]، رعایت نکات گفته‌شده در آخرین به‌روزرسانی‌های احیای قلبی‌ریوی می‌تواند تأثیر مستقیمی در انجام موفقیت آمیز احیای قلبی‌ریوی داشته باشد. بنابراین ضروری است ارائه‌کنندگان خدمات بهداشتی علی‌الخصوص پرستاران و پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی از آخرین دستورالعمل اطلاع داشته و آموزش‌های لازم را جهت استفاده از آن در شرایط بالینی ببینند. باتوجه‌به اهمیت این موضوع پژوهش حاضر با هدف بررسی دانش، نگرش و عملکرد پرستاران و پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی از آخرین دستورالعمل احیای قلبی‌ریوی انجام شد. نتیجه پژوهش حاضر می‌تواند در ارتقای سطح علمی پرستاران درزمینه احیای قلبی‌ریوی، آموزش پرسنل برطبق دستورالعمل‌های جدید و ارائه توصیه‌هایی برای تمرین بالینی و آموزش پرستاران مراقبتهای ویژه مؤثر باشد.
مواد و روش‌ها
در این مطالعه توصیفی که به‌صورت مقطعی در پاییز سال 1401 انجام شد، با درنظرگرفتن سطح اطمینان 95 درصد با استفاده از فرمول کوکران (تعداد کل پرستاران و پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی شاغل در بخش‌های هدف مطالعه (n=520، z=1/96 ،P=0/5 ،q=0/5 ،d=0/05) تعداد 360 نفر از پرستاران بیمارستان‌های آموزشی درمانی و پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل به روش نمونه‌گیری تصادفی از نوع طبقه‌ای انتخاب شدند. ابتدا فهرست تعداد پرستاران و کارکنان فوریت‌های پیش‌بیمارستانی تمام بیمارستان‌ها و پایگاه‌های استان استخراج شد. باتوجه‌به اینکه جمعیت پرستاران و پرسنل پیش‌بیمارستانی هر مرکز مشخص می‌باشد، با درنظر گرفتن سهم هر مرکز از کل جمعیت، نسبت نمونه موردنظر از هر مرکز محاسبه شد و نهایتاً با مراجعه پژوهشگر به مراکز، پرسش‌نامه بین افراد بخش‌های مختلف توزیع شد و بعد از هماهنگی و دریافت معرفی‌نامه جمع‌آوری داده از معاونت پژوهشی دانشگاه و کسب رضایت از مشارکت‌کنندگان در پژوهش بررسی شدند.
معیارهای ورود شامل رضایت آگاهانه از شرکت در مطالعه، اشتغال به کار پرستاران در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی و داشتن حداقل 6 ماه سابقه کاری بود. 10 عدد از پرسش‌نامه‌هایی که به‌طور ناقص پاسخ‌دهی شده بودند از مطالعه خارج شدند.
جمع‌آوری داده‌ها در مطالعه حاضر با استفاده از پرسش‌نامه محقق‌ساخته بود. این پرسش‌نامه دارای 2 بخش بود که بخش اول مربوط به فرم اطلاعات جمعیت‌شناختی (سن، جنس، شهر محل کار، بیمارستان محل کار، سابقه بالینی، سطح تحصیلات، تعداد آموزش‌های2 سال اخیر و رشته کاری پرستاری یا اورژانس پیش‌بیمارستانی) است.
بخش دوم دارای 3 قسمت است که سؤالات مربوط به حیطه دانش، نگرش و عملکرد بود. پرسش‌نامه بخش دوم شامل 63 سؤال می‌باشد که سؤالات 1 تا 25 مربوط به حیطه دانش، سؤالات 25 تا 39 حیطه نگرش و سؤالات 40 تا 63 مربوط به حیطه عملکرد پرستاران می‌باشد؛ پرسش‌نامه ارزیابی میزان دانش، نگرش و عملکرد از توصیه‌های دستورالعمل 2020 [3]، مطالعه کلهری و همکاران [25]، ترهگن و همکاران [26] و سیلورپلات و همکاران [24] تهیه شده است.
پرسش‌نامه حیطه دانش به‌صورت چندگزینه‌ای بوده و برای همه سؤالات نمره یکسانی در نظر گرفته شد (برای پاسخ‌های صحیح نمره 1 و پاسخ‌های نادرست نمره صفر).
پرسش‌نامه حیطه نگرش با الگوی لیکرت (خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم) طراحی شد؛ برای ارزیابی این قسمت به پاسخ‌های خیلی زیاد نمره (4)، زیاد نمره (3)، متوسط نمره (2)، کم (1) و خیلی کم نمره (0) تعلق گرفت.
جهت سنجش سطح عملکرد پرسش‌نامه 24 سؤالی با الگوی لیکرت (همیشه، بیشتر اوقات، بعضی مواقع، به‌ندرت و هیچ‌وقت) طراحی شد. به‌منظور ارزیابی سطح عملکرد پرستاران به پاسخ‌های همیشه نمره 5، اکثر اوقات نمره 4، بعضی مواقع نمره 3، به‌ندرت نمره 2 و هیچ‌وقت نمره 1 تعلق گرفت.
به‌منظور بررسی روایی ابزار تحقیق، پرسش‌نامه طراحی‌شده در اختیار چند نفر از متخصصان و صاحب‌نظران رشته‌های مرتبط از قبیل مراقبتهای ویژه و اورژانس پیش‌بیمارستانی قرار گرفت و اعتبار پرسش‌نامه تأیید شد. برای بررسی روایی محتوایی و صوری پرسش‌نامه از نظرات تعداد 10 نفر از اعضا هیئت علمی و محققین دانشگاه علوم پزشکی اردبیل درزمینه مراقبتهای ویژه و اورژانس پیش‌بیمارستانی استفاده شد.
برای بررسی پایایی برای دو بخش نگرش و عملکرد از بعد همسانی درونی ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و تعداد 15 پرسش‌نامه مربوط به افراد موردمطالعه تکمیل شد. درنهایت ضریب آلفای کرونباخ برای هر کدام به‌ترتیب 0/9 و 0/8 محاسبه شد. برای بررسی پایایی بخش دانش نیز از معیار کودرریجاردسون استفاده شد که مقدار این شاخص 0/76 به دست آمد.
باتوجه‌به نرمال بودن داده‌ها، برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری توصیفی (توزیع فراوانی و درصد و میانگین و انحراف‌معیار)، ضریب همبستگی پیرسون، آنووا و آزمون تی تست مستقل استفاده شد؛ تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 26 انجام شد.
یافته‌ها
در مطالعه حاضر 360 نفر از پرستاران و کارکنان اورژانس پیش‌بیمارستانی اردبیل شامل 176 نفر زن (48/9) و 184 نفر مرد (51/1) بررسی شدند؛ میانگین سنی و سابقه بالینی شرکت‌کنندگان به‌ترتیب 6/05±32/40 سال (محدوده 22 تا 50 سال) و 5/50±8/09 سال بود.
82/8 درصد از نمونه‌ها سابقه مشارکت در انجام احیای قلبی را داشتند. ازنظر سطح تحصیلات 46 نفر (12/8) دارای مدرک کاردانی، 293 نفر (81/4) مدرک کارشناسی و 21 نفر (5/8) مدرک کارشناسی ارشد بودند که اطلاعات کامل شرکت‌کنندگان به تفکیک در جدول شماره 1 قابلمشاهده است.
جدول شماره 2 نشان می‌دهد در بین پاسخ‌های داده‌شده به سؤالات، سؤالات مربوط به تغییرات گایدلاین 2020 کمترین میزان پاسخگویی صحیح را داشته است.
در این پژوهش پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی میانگین نمره بیشتری در سه حیطه نسبت به پرستاران داشتند، به‌طوری‌که نمره پرستاران موردبررسی، در حیطه دانش (از نمره کلی 25) 3/47±14/01، نگرش (از نمره کلی 56) 8/36±44/11 و عملکرد (از نمره کلی 120) 16/40±90/33 بود و نمره پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی در حیطه دانش 3/46±18/66، نگرش 8/42±49/52 و عملکرد 10/81±106/33 بود. در بین بخش‌های مختلف داخل بیمارستان، کارکنان بخش ویژه، بیشترین میزان نمره دانش و نگرش و بخش اطفال بیشترین نمره عملکرد را داشتند. میانگین کل سطح دانش 4/07±15/42، سطح نگرش 8/738±45/75 و سطح عملکرد 16/65±95/18 به دست آمد (جدول شماره 3) که آقایان دارای سطح دانش بیشتری نسبت به خانم‌ها بودند؛ سطح دانش، نگرش و عملکرد در بین پرسنلی که قبلاً درزمینه انجام CPR آموزشدیده بودند بیشتر بود.
اطلاعات توصیفی سطح دانش، نگرش و عملکرد شرکت‌کنندگان بر اساس متغیرهای مختلف در جدول شماره 3 قابلمشاهده است.
در بررسی ارتباط آماری بین متغیرهای پژوهش، بین سابقه کار و سطح نگرش رابطه معنی‌دار مثبتی مشاهده شد (042/P=0). ازسوی‌دیگر بین میزان تجربه و سطح دانش، نگرش و عملکرد رابطه معنی‌دار از نوع منفی کشف شد (000/P=0). همچنین بین سطح تحصیلات و نمره دانش نمونه‌ها رابطه معنی‌دار معکوس وجود داشت (017/P=0). طبق این مطالعه آزمون تی تست، اختلاف معنی‌داری بین میانگین حیطه‌های دانش (000/P=0)، نگرش (008/P=0) و عملکرد (000/P=0) براساس جنسیت نشان داد، به‌طوری‌که میانگین هر سه حیطه در گروه آقایان بیشتر از خانم‌ها بود (جدول شماره 3).
آزمون آنالیز واریانس، اختلاف میانگین معنی‌داری در حیطه دانش را بین شرکت‌کنندگان در اورژانس پیش‌بیمارستانی با سایر بخش‌ها نشان داد (000/P=0)، به‌طوری‌که کارکنان پیش‌اورژانسی نمرات بهتری داشتند. این اختلاف بین کارکنان بخش داخلی جراحی و ویژه نیز مشاهده شد (001/P=0)؛ این آزمون اختلاف میانگین معنی‌داری در حیطه نگرش را بین شرکت‌کنندگان در اورژانس پیش‌بیمارستانی با سایر بخش‌ها (به غیر از بخش ویژه) نیز نشان داد. همچنین اختلاف بین بخش اورژانس با داخلی جراحی (019/P=0) و ویژه (011/P=0) و بخش داخلی جراحی با ویژه (000/P=0) و اطفال (008/P=0) معنی‌دار بود. در بخش عملکرد نیز آنالیز واریانس اختلاف میانگین معنی‌داری را بین شرکت‌کنندگان پیش‌اورژانسی با تمام بخش‌های دیگر نشان داد (000/P=0). همچنین بین بخش اورژانس و داخلی جراحی (000/P=0) و بخش داخلی جراحی با بخش ویژه (000/P=0) و اطفال (000/P=0) اختلاف میانگین معنی‌دار مشاهده شد (جدول شماره 3).
در بررسی آنالیز واریانس سطح تحصیلات شرکت‌کنندگان براساس دانش نیز مشاهده شد. اختلاف میانگین معنی‌داری بین مدرک تحصیلی کاردانی و کارشناسی (000/P=0) وجود دارد، به‌طوری‌که میانگین نمره پرسنل با مدرک کاردانی بالاتر بود (جدول شماره 3).
بحث
در مطالعه حاضر 55/6 درصد از شرکت‌کنندگان دارای سطح دانش مناسب و 90 درصد دارای سطح عملکرد مناسب و 67/2 درصد دارای سطح نگرش خیلی خوب بودند. این نتایج می‌تواند بیانگر این موضوع باشد که پرستاران و پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی سطح دانش، نگرش و عملکرد مناسبی از آخرین تغییرات احیای قلبی‌ریوی دارند که با نتایج آهن و چو [27] همسو بود. ازسوی‌دیگر پایین بودن نمره دانش درمقابل نمره عملکرد شرکت‌کنندگان از دیگر نتایج این مطالعه بود که این موضوع می‌تواند ناشی از این باشد که باتوجه‌به اینکه سطح عملکرد به شکل خودگزارش‌دهی بررسی شده است، این مسئله می‌تواند ارزیابی آن را با خطا همراه کند و به همین دلیل سطح عملکرد را بالاتر از واقعیت نشان دهد. میزان دانش در برخی مطالعات نسبت به این مطالعه بیشتر بوده است که از آن‌ها می‌توان به پارک و همکاران در کره جنوبی [28] اشاره کرد. بوتس و موپنگ [29] نمره دانش پرستاران بیمارستان عالی آفریقای جنوبی را کمتر ازحد مطلوب گزارش کردند؛ مطالعه کایهولا و همکاران در تانزانیا [30] بیانگر سطح ضعیف دانش و عملکرد CPR توسط کادر درمان در همه بخش‌ها بود. در مطالعه حاضر 44/4 درصد از کارکنان موردبررسی نمره دانش کافی نداشتند که نیازمند توجه ویژه جهت افزایش سطح آگاهی آنان از احیای قلبی‌ریوی است.
در مطالعاتی که راجسواران و مونزرو در بوتسوانا و اوگاندا [31، 32] و اندریانی در اندونزی [33] انجام دادند پرستاران دانش و عملکرد ناکافی درزمینه احیای قلبی‌ریوی داشتند و در مطالعه دیگری که مرشا و همکاران [26] انجام دادند سطح دانش پایین و سطح نگرش خوب در بین متخصصان بهداشتی اتیوپی مشاهده شد. همین‌طور آینا و همکاران در زامبیا [34] دانش و عملکرد پرستاران نسبت به احیا ضعیف و نگرش آن‌ها را مناسب ارزیابی کردند. ازسوی‌دیگر ساقیب در عربستان سعودی [35] نیز نگرش پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی نسبت به انجام احیای قلبی‌ریوی را خوب گزارش کرد. همچنین مطالعه سانچز گارسیا در اسپانیا [36] نیز نشان‌دهنده سطح دانش خوب در بین متخصصات بهداشتی بود.
اختلاف نتایج مطالعه حاضر یا مطالعات قبلی می‌تواند ناشی از این موضوع باشد که این مطالعه در بین پرستاران و کارکنان اورژانس پیش‌بیمارستانی بخش‌های مختلف مراکز درمانی انجام شد و نقطه برش در نظر گرفته‌شده برای هریک از حیطه‌ها متفاوت از مطالعات مشابه می‌باشد. ازسوی‌دیگر زمان انجام مطالعه، تفاوت در روش بررسی، حجم نمونه می‌توانند بر اختلاف این نتایج تأثیرگذار باشند.
مطالعه حاضر نشان داد اختلاف معنی‌داری بین میانگین حیطه‌های دانش، نگرش و عملکرد شرکت‌کنندگان براساس جنسیت وجود دارد، به‌طوری‌که میانگین نمره آقایان بیشتر از خانم‌ها بود. این نتایج مشابه مطالعه آلمیدا در آمریکای لاتین [37] بود اما در تضاد با با پژوهش راجسواران و همکاران [31] است که تفاوت معنی‌داری بین متغیر جنسیت و نمره دانش پس‌آزمون نشان نداد. همچنین این یافته‌ها با نتیجه مطالعه اتیر در اردن [38]، کلهوری در ایران [39]، آلمیدا [37] و الکندری در کویت [40] همسو می‌باشد. ازسوی‌دیگر پژوهش ساقیب در عربستان سعودی [35] اختلاف قابل‌توجهی بین نمره دانش براساس جنسیت افراد نشان نداد. این اختلاف می‌تواند ناشی از آموزش‌های مداوم و با کیفیت به آقایان، ساختار ژنتیکی و لطافت روحی خانم‌ها و علاقه و مواجهه کمتر خانم‌ها با این فرایند باشد.
در این مطالعه بین سن و سایر متغیرها هیچ رابطه معنی‌داری کشف نشد. به‌طور مشابه کیپسانگ و همکاران در کنیا [41] در مطالعه‌ای که انجام دادند رابطه‌ای بین سن و سابقه کار با عملکرد متخصصین بهداشتی مشاهده نکردند. علاوه‌براین در مطالعات پاپی در ایران [42]، الما [43]، الکندری در کویت [40] و نسری در عمان [44] نیز رابطه‌ای بین سن و دانش کادر درمان مشاهده نشد، درحالی‌که مطالعه اتیر در اردن [38] حاکی از رابطه قابل‌توجه سن با حیطه دانش بود. این نتیجه ممکن است ناشی از این موضوع باشد که متغیر سن می‌تواند تحت تأثیر آموزش، محیط انجام کار و تجارب همکاران قرار گرفته و عملکردهای مطلوبی را فارغ از سن و سال شرکت‌کننده داشته باشد.
نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد بین سابقه کار و حیطه نگرش رابطه معنی‌دار مثبتی وجود دارد، به‌طوری‌که با افزایش سابقه کار شرکت‌کنندگان نمره حیطه نگرش آن‌ها به میزان معنی‌داری افزایش می‌یابد، اما بین سابقه کار و سایر متغیرها رابطه‌ای مشاهده نشد؛ این در حالی است که مطالعه مرشا در اتیوپی [26] بیانگر ارتباط معنی‌دار بین سابقه کار و حیطه دانش متخصصان بهداشتی بود. همچنین طبق مطالعه فولبروک در بریتانیا [45] تفاوت معنی‌داری بین سابقه کار و حیطه نگرش پرستاران مشاهده شد؛ این اختلاف نتایج می‌تواند بیانگر این موضوع باشد که با افزایش سابقه، نگرش پرسنل درمان به مراقبتهای درمانی ارتقا می‌یابد که ممکن است به‌دلیل قرارگیری در موقعیت‌های مختلف بالینی باشد. ازسوی‌دیگر عدم ارتباط سابقه کار با سایر متغیرها می‌تواند ناشی از فرسودگی شغلی، کاهش علاقه، عدم آموزش‌های مداوم و مناسب باشد.
براساس این مطالعه میانگین سطح دانش در بین کارکنان بخش مراقبتهای ویژه بیشتر از سایر بخش‌ها بود. این در حالی است که در مطالعه الکندری [40] و بوتس در آفریقای جنوبی [29]، میانگین دانش پرسنل بخش اورژانس بیشتر از بخش ویژه بود و در مطالعه کینان [23] پرستاران بخش ویژه نمره کمتری نسبت به سایر بخش‌ها داشتند. ازسوی‌دیگر در مطالعه حاضر میانگین نمره دانش پرستاران شاغل در بخش اطفال بیشتر از بخش داخلی جراحی بود که این نتیجه همسو با تیسکار-گونزالس در اسپانیا [46] می‌باشد، درحالی‌که مطالعه پاراژول در نپال [10] نشان داد کارکنان بخش داخلی جراحی نمره دانش بهتری نسبت به بخش اطفال دارند. این امر ممکن است حاکی از این موضوع باشد که پرستاران بخش مراقبتهای ویژه بیشتر از بقیه بخش‌ها درگیر انجام احیای قلبی‌ریوی می‌باشند و به همین دلیل بهتر است بقیه بخش‌ها نیز همانند بخش‌های ویژه آموزش داده شوند و اطلاعات علمی آنان به‌روز شود.
در این مطالعه میانگین نمره حیطه دانش در بین کارکنان اورژانس پیش‌بیمارستانی بیشتر از سایر پرستاران بود که این تفاوت در مطالعه بالکازار-رینکن در اسپانیا [47] نیز مشاهده شد. تعداد واحدهای بیشتر آموزش آکادمیک درمورد احیای قلبی‌ریوی می‌تواند این نمره بالاتر را توجیه کند.
در تجزیه‌وتحلیل پاسخ‌های داده‌شده به سؤالات حیطه دانش، سؤالاتی که کمترین پاسخ‌های صحیح را داشتند اغلب مربوط به تغییراتی در دستورالعمل احیای 2020 بودند. ازسوی‌دیگر سؤالاتی که پاسخ‌های صحیح زیادی داشتند مربوط به سؤالاتی بودند که از دستورالعمل‌های قبلی احیا بدون تغییر باقی‌مانده بودند. این نتیجه نشان‌دهنده ضرورت به‌روزرسانی مداوم دانش تیم درمان باتوجه‌به دستورالعمل‌های جدید می‌باشد.
در این مطالعه روایی محتوا به‌صورت کمّی با ارزیابی CVI و CVR انجام نشده است که از محدودیت‌های مطالعه محسوب می‌شود؛ ازسوی‌دیگر باتوجه‌به خودگزارش‌دهی بودن سطح عملکرد شرکت‌کنندگان در این پژوهش توصیه می‌شود در سایر مطالعات سطح عملکرد پرسنل درمانی به‌وسیله سایر روش‌های سنجش عملکرد مثل مشاهده مورد بررسی قرار گیرد.
نتیجه‌گیری
این پژوهش نشان داد دانش پرسنل درمان موردبررسی نسبت به دستورالعمل احیای 2020 کافی نبوده و نیازمند توجه جدی است، به‌طوری‌که به‌روزرسانی و آموزش مداوم این تغییرات جدید الزامی می‌باشد. جامعه موردبررسی در حیطه نگرش و عملکرد سطح نمره قابل‌قبولی داشتند. این وجود در مطالعه حاضر میانگین سطح دانش آقایان بیشتر از خانم‌ها بود که باتوجه‌به اینکه بیشتر کادر درمان شاغل در مراکز درمانی را خانم‌ها تشکیل می‌دهند، نیازمند توجه ویژه به آموزش و ارتقای سطح دانش این قشر می‌باشد.
مطالعه حاضر شکاف میان نمره دانش پرستاران و پرسنل اورژانس پیش‌بیمارستانی را نشان داد که این امر توجه به آموزش مداوم پرسنل داخل بیمارستان، آموزش منظم و دوره‌ای احیای قلبی‌ریوی، خواندن دستورالعمل‌های جدید احیای قلبی‌ریوی، آموزش احیای قلبی‌ریوی به‌عنوان بخشی از برنامه درسی برای افزایش سطح دانش و نگرش و عملکرد توصیه می‌کند.ازسوی‌دیگر باتوجه‌به خودگزارش‌دهی بودن سطح عملکرد شرکت‌کنندگان در این پژوهش، توصیه می‌شود در سایر مطالعات سطح عملکرد پرسنل درمانی به‌وسیله سایر روش‌های سنجش عملکرد مثل مشاهده مورد بررسی قرار گیرد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
مطالعه حاضر در تاریخ 1401/07/23 در کمیته تحقیقات و فناوری دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل تصویب و با کد اخلاق IR.ARUMS.REC.1401.152 ثبت شده است.
حامی مالی
این مقاله با حمایت مالی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل انجام شد.
مشارکت نویسندگان
مفهوم‌سازی و مدیریت پروژه: میرحسین آقایی و وحید آقاجعفرپور؛ تحقیق و بررسی: رضا ابراهیم اوغلی و وحید آقاجعفرپور؛ تحلیل داده‌ها: رضا ابراهیم اوغلی؛ تدوین و بازبینی: میرحسین آقایی.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
تشکر و قدردانی
پژوهشگران از کمیته تحقیقات دانشجویی و معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل که حمایت مالی این پژوهش را برعهده داشتند و از تمام پرستاران و کارکنان اورژانس پیش‌بیمارستانی که در مطالعه حاضر شرکت کردند تقدیر و تشکر می‌کنند.
References
1.Abdollahi H, Tayebeh P, Mazlum R, Malekzadeh J, Farsi M, Janati F. [Effect of capnography feedback during cpr on return of spontaneous circulation (Persian)]. Med J Mashhad Univ Med Sci. 2018; 61(1):816-24. [DOI:10.22038/mjms.2018.11194]
2.Merchant RM, Topjian AA, Panchal AR, Cheng A, Aziz K, Berg KM, et al. Part 1: Executive summary: 2020 American Heart Association guidelines for cardiopulmonary resuscitation and emergency cardiovascular care. Circulation. 2020; 142(16_Suppl_2):S337-57. [DOI:10.1161/CIR.0000000000000918]
3.Panchal AR, Bartos JA, Cabañas JG, Donnino MW, Drennan IR, Hirsch KG, et al. Part 3: Adult basic and advanced life support: 2020 American heart association guidelines for cardiopulmonary resuscitation and emergency cardiovascular care. Circulation. 2020; 142(16_Suppl_2):S366-468. [DOI:10.1161/CIR.0000000000000918]
4.Yang CW, Yen ZS, McGowan JE, Chen HC, Chiang WC, Mancini ME, et al. A systematic review of retention of adult advanced life support knowledge and skills in healthcare providers. Resuscitation. 2012; 83(9):1055-60. [DOI:10.1016/j.resuscitation.2012.02.027]
5.Perkins GD, Travers AH, Berg RA, Castren M, Considine J, Escalante R, et al. Part 3: Adult basic life support and automated external defibrillation: 2015 international consensus on cardiopulmonary resuscitation and emergency cardiovascular care science with treatment recommendations. Resuscitation. 2015; 95:e43-69. [DOI:10.1016/j.resuscitation.2015.07.041]
6.Fredriksson M, Herlitz J, Nichol G. Variation in outcome in studies of out-of-hospital cardiac arrest: A review of studies conforming to the Utstein guidelines. Am J Emerg Med. 2003; 21(4):276-81. [DOI:10.1016/S0735-6757(03)00082-2]
7.Grogan S, Conner M, Norman P, Willits D, Porter I. Validation of a questionnaire measuring patient satisfaction with general practitioner services. BMJ Quali Saf. 2000; 9(4):210-5. [DOI:10.1136/qhc.9.4.210]
8.Bukiran A, Erdur B, Ozen M, Bozkurt AI. Retention of nurses’ knowledge after basic life support and advanced cardiac life support training at immediate, 6-month, and 12-month post-training intervals: A longitudinal study of nurses in Turkey. J Emerg Nurs. 2014; 40(2):146-52. [DOI:10.1016/j.jen.2012.08.011]
9.Amin Jaddoue Al-Ani B, Abdu al-Kareem Mustafa M. Assessment of nurses’ knowledge towards cardiopulmonary resuscitation at Al-Najaf City’s Teaching Hospital. kufa J Nurs Sci. 2014; 4(1):173–82. [DOI:10.36321/kjns.vi20141.2434]
10.Parajulee S, Selvaraj V. Knowledge of nurses towards cardiopulmonary resuscitation in a tertiary care teaching hospital in Nepal. J Clin Diagn Res. 2011; 5(8):1585-8. [Link]
11.Olateju S, Amoran O. Knowledge and attitudes towards basic cardiopulmonary resuscitation (CPR) among community nurses in Remo area of Ogun state, Nigeria. J Commun Med Prim Health Care. 2014; 26(1):88-95. [Link]
12.Shannon FL, Jurkovich GJ, Hansbrough JF. Assessment of the proficiency of the surgeon in providing basic and advanced cardiac life support. Surg Gynecol Obstet. 1984; 159(1):9-12. [PMID]
13.Lowenstein SR, Sabyan EM, Lassen CF, Kern DC. Benefits of training physicians in advanced cardiac life support. Chest. 1986; 89(4):512-6. [DOI:10.1378/chest.89.4.512]
14.Dane FC, Russell-Lindgren KS, Parish DC, Durham MD, Brown Jr TD. In-hospital resuscitation: Association between ACLS training and survival to discharge. Resuscitation. 2000; 47(1):83-7. [DOI:10.1016/S0300-9572(00)00210-0]
15.Ram P, Menezes RG, Sirinvaravong N, Luis SA, Hussain SA, Madadin M, et al. Breaking your heart-A review on CPR-related injuries. Am J Emerg Med. 2018; 36(5):838-42. [DOI:10.1016/j.ajem.2017.12.063]
16.Perloff RM. The dynamics of persuasion: Communication and attitudes in the twenty-first century. New York: Routledge; 2017. [DOI:10.4324/9781315657714]
17.Fernandez N, Dory V, Ste-Marie LG, Chaput M, Charlin B, Boucher A. Varying conceptions of competence: An analysis of how health sciences educators define competence. Med Educ. 2012; 46(4):357-65. [DOI:10.1111/j.1365-2923.2011.04183.x]
18.Malamed SF, ORR DL. Medical emergencies in the dental office. Los Angeles: Mosby Elsevier Health Science; 1993. [Link]
19.Ashourioun V, Changiz T, Sabri M. CPR education before internship. J Med Educ. 2006; 9(1):25-30. [Link]
20.Park CW, Ok TG, Cho JH, Cheon SW, Lee SY, Kim SE, et al. A study of the effectiveness of CPR training to the personnels of nursing department in the hospital. J Korean Soc Emerg Med. 2005; 16(4):474-80. [Link]
21.Burkhardt JN, Glick JE, Terndrup TE. Effect of prior cardiopulmonary resuscitation knowledge on compression performance by hospital providers. West J Emerg Med. 2014; 15(4):404. [DOI:10.5811/westjem.2014.1.19636]
22.Krajina I, Kvolik S, Steiner R, Kovacevic K, Lovric I. Cardiopulmonary resuscitation, chest compression only and teamwork from the perspective of medical doctors, surgeons and anesthesiologists. Iran Red Crescent Med J. 2015; 17(3):e18208. [DOI:10.5812/ircmj.18208] [PMID]
23.Keenan M, Lamacraft G, Joubert G. A survey of nurses’ basic life support knowledge and training at a tertiary hospital. Afr J Health Prof Educ. 2009; 1(1):3-7. [Link]
24.Silverplats J, Strömsöe A, Äng B, Södersved Källestedt ML. Attitudes towards cardiopulmonary resuscitation situations and associations with potential influencing factors-A survey among in-hospital healthcare professionals. Plos One. 2022; 17(7):e0271686. [DOI:10.1371/journal.pone.0271686]
25.Pourmirza Kalhori R, Sabour B, Naderipour A, Almasi A, Parna A, Azadi A, et al. [The study of awareness level of emergency technicians about the 2010 guidelines for cpr in kermanshah province in 2012 (Persian)]. Sci J Rescue Relief. 2014; 5(4):55-67. [Link]
26.Mersha AT, Egzi AHKG, Tawuye HY, Endalew NS. Factors associated with knowledge and attitude towards adult cardiopulmonary resuscitation among healthcare professionals at the University of Gondar Comprehensive Specialized Hospital, Northwest Ethiopia: An institutional-based cross-sectional study. Bmj Open. 2020; 10(9):e037416. [DOI:10.1136/bmjopen-2020-037416]
27.Ahn EK, Cho MK. Knowledge and attitude about cardiopulmonary resuscitation for nursing students. Korean J Emerg Med Serv. 2009; 13(3):5-17. [Link]
28.Park SH, Choi HJ, Kang BS, Im TH, Yeom SR. A study assessing the knowledge and attitude of first responders about cardiopulmonary resuscitation. J Korean Soc Emerg Med. 2006; 17(6):545-58. [Link]
29.Botes M, Moepeng M. An investigation into specialist practice nurses’ knowledge of cardiopulmonary resuscitation guidelines in a tertiary hospital in Gauteng Province, South Africa. South Afr J Crit Care. 2020; 36(2):68-72. [DOI:10.7196/SAJCC.2020.v36i2.397]
30.Kaihula WT, Sawe HR, Runyon MS, Murray BL. Assessment of cardiopulmonary resuscitation knowledge and skills among healthcare providers at an urban tertiary referral hospital in Tanzania. BMC Health Serv Res. 2018; 18(1):1-8. [DOI:10.1186/s12913-018-3725-2]
31.Rajeswaran L, Cox M, Moeng S, Tsima BM. Assessment of nurses’ cardiopulmonary resuscitation knowledge and skills within three district hospitals in Botswana. Afr J Prim Health Care Fam Med. 2018; 10(1):1-6. [DOI:10.4102/phcfm.v10i1.1633]
32.Munezero JBT, Atuhaire C, Groves S, Cumber SN. Assessment of nurses knowledge and skills following cardiopulmonary resuscitation training at Mbarara regional referral hospital, Uganda. PAMJ. 2018; 30(1):108. [DOI:10.11604/pamj.2018.30.108.15398]
33.Andriyani SH, Setyorini FA, Dewi E, Pratiwi A. Nurse’Knowledge and their performance on cardiopulmonary resucitation (CPR) in critical and emergency care Unit. IJNP. 2019; 3(1):52-7. [DOI:10.18196/ijnp.3193]
34.Aina M, Bolarinwa OA, Adeniran PI, Oyedepo DS, Adeniran AS. Cardiopulmonary resuscitation among nursing staff at a tertiary health facility: A cross-sectional study. Med J Zambia. 2021; 48(4):415-22. [DOI:10.55320/mjz.48.4.880]
35.Saquib SA, Al-Harthi HM, Khoshhal AA, Shaher AA, Al-Shammari AB, Khan A, et al. Knowledge and attitude about basic life support and emergency medical services amongst healthcare interns in university hospitals: A cross-sectional study. Emerg Med Int. 2019; 2019(1):9342892. [DOI:10.1155/2019/9342892]
36.Sánchez-García AB, Fernández-Alemán JL, Alonso Pérez N, Hernandez Hernández I, Navarro Valverde R, Rosillo Castro D. Assessment of the knowledge level and its relevance in terms of CPR in medical personnel of the hospital emergency medical system of the Autonomous Community of the Region of Murcia. Enferm Glob. 2015; 14(3):230-60. [DOI:10.6018/eglobal.14.3.197791]
37.Almeida AOd, Araújo IEM, Dalri MCB, Araujo S. [Conocimiento teórico de los enfermeros sobre parada cardiorrespiratoria y resucitación cardiopulmonar en unidades no hospitalarias de atención de urgencia y emergencia (Spanish)]. Rev Lat Am Enfermagem. 2011; 19:261-8. [DOI:10.6018/eglobal.14.3.197791]
38.Oteir AO, Almhdawi KA, Kanaan SF, Alwidyan MT, Williams B. Cardiopulmonary resuscitation level of knowledge among allied health university students in Jordan: A cross-sectional study. BMJ Open. 2019; 9(11):e031725. [DOI:10.1136/bmjopen-2019-031725]
39.Kalhori RP, Najafi M, Foroughinia A, Mahmoodi F. A study of cardiopulmonary resuscitation literacy among the personnel of universities of medical sciences based in Kermanshah and Khuzestan provinces based on the latest 2015 cardiopulmonary resuscitation guidelines. J Educ Health Promot. 2021; 10:29. [DOI:10.4103/jehp.jehp_645_20] [PMID]
40.Alkandari SA, Alyahya L, Abdulwahab M. Cardiopulmonary resuscitation knowledge and attitude among general dentists in Kuwait. World J Emerg Med. 2017; 8(1):19. [DOI:10.5847/wjem.j.1920-8642.2017.01.003]
41.Kipsang J, Bruce J. A comparison of cardiopulmonary resuscitation between two groups of advanced practice student nurses at a medical training college in Kenya. Afr J Nurs Midwifery. 2011; 13(2):103-18. [Link]
42.Papi M, Hakim A, Bahrami H. Relationship between knowledge and skill for basic life support in personnel of emergency medical services, Islamic Republic of Iran. East Mediterranean Health J. 2020; 26(10):1193-9. [DOI:10.26719/emhj.19.018]
43.Jaddoue Al-Ani BA, Abdu al-Kareem Mustafa M. Assessment of Nurses’ Knowledge towards Cardiopulmonary Resuscitation at Al-Najaf City’s Teaching Hospital. kufa J Nurs Sci. 2014; 4(1):173–82. [DOI:10.36321/kjns.vi20141.2434]
44.Nasri AA, Bulushi AA. Examining nurses’ theoretical knowledge, attitude, and practice of cardio-pulmonary resuscitation in hospitals and primary health care settings in south sharqiyah, sultanate of Oman. Am J Nurs Res. 2020; 8(5):577-87. [DOI:10.12691/ajnr-8-5-11]
45.Fulbrook P, Albarran J, Latour J. A european survey of critical care nurses’ attitudes and experiences of having family members present during cardiopulmonary resuscitation. Int J Nurs Stud. 2005; 42(5):557-68. [DOI:10.1016/j.ijnurstu.2004.09.012]
46.Tíscar-González V, Blanco-Blanco J, Gea-Sánchez M, Molinuevo AR, Moreno-Casbas T. Nursing knowledge of and attitude in cardiopulmonary arrest: Cross-sectional survey analysis. PeerJ. 2019; 7:e6410. [DOI:10.7717/peerj.6410]
47.Balcázar-Rincón LE, Mendoza-Solís LA, Ramírez-Alcántara YL. [Reanimación cardiopulmonar: Nivel de conocimientos entre el personal de un servicio de urgencias (Spanish)]. Rev Espec Méd Quir. 2015; 20(2):248-55. [Link]
1.Abdollahi H, Tayebeh P, Mazlum R, Malekzadeh J, Farsi M, Janati F. [Effect of capnography feedback during cpr on return of spontaneous circulation (Persian)]. Med J Mashhad Univ Med Sci. 2018; 61(1):816-24. [DOI:10.22038/mjms.2018.11194]
2.Merchant RM, Topjian AA, Panchal AR, Cheng A, Aziz K, Berg KM, et al. Part 1: Executive summary: 2020 American Heart Association guidelines for cardiopulmonary resuscitation and emergency cardiovascular care. Circulation. 2020; 142(16_Suppl_2):S337-57. [DOI:10.1161/CIR.0000000000000918]
3.Panchal AR, Bartos JA, Cabañas JG, Donnino MW, Drennan IR, Hirsch KG, et al. Part 3: Adult basic and advanced life support: 2020 American heart association guidelines for cardiopulmonary resuscitation and emergency cardiovascular care. Circulation. 2020; 142(16_Suppl_2):S366-468. [DOI:10.1161/CIR.0000000000000918]
4.Yang CW, Yen ZS, McGowan JE, Chen HC, Chiang WC, Mancini ME, et al. A systematic review of retention of adult advanced life support knowledge and skills in healthcare providers. Resuscitation. 2012; 83(9):1055-60. [DOI:10.1016/j.resuscitation.2012.02.027]
5.Perkins GD, Travers AH, Berg RA, Castren M, Considine J, Escalante R, et al. Part 3: Adult basic life support and automated external defibrillation: 2015 international consensus on cardiopulmonary resuscitation and emergency cardiovascular care science with treatment recommendations. Resuscitation. 2015; 95:e43-69. [DOI:10.1016/j.resuscitation.2015.07.041]
6.Fredriksson M, Herlitz J, Nichol G. Variation in outcome in studies of out-of-hospital cardiac arrest: A review of studies conforming to the Utstein guidelines. Am J Emerg Med. 2003; 21(4):276-81. [DOI:10.1016/S0735-6757(03)00082-2]
7.Grogan S, Conner M, Norman P, Willits D, Porter I. Validation of a questionnaire measuring patient satisfaction with general practitioner services. BMJ Quali Saf. 2000; 9(4):210-5. [DOI:10.1136/qhc.9.4.210]
8.Bukiran A, Erdur B, Ozen M, Bozkurt AI. Retention of nurses’ knowledge after basic life support and advanced cardiac life support training at immediate, 6-month, and 12-month post-training intervals: A longitudinal study of nurses in Turkey. J Emerg Nurs. 2014; 40(2):146-52. [DOI:10.1016/j.jen.2012.08.011]
9.Amin Jaddoue Al-Ani B, Abdu al-Kareem Mustafa M. Assessment of nurses’ knowledge towards cardiopulmonary resuscitation at Al-Najaf City’s Teaching Hospital. kufa J Nurs Sci. 2014; 4(1):173–82. [DOI:10.36321/kjns.vi20141.2434]
10.Parajulee S, Selvaraj V. Knowledge of nurses towards cardiopulmonary resuscitation in a tertiary care teaching hospital in Nepal. J Clin Diagn Res. 2011; 5(8):1585-8. [Link]
11.Olateju S, Amoran O. Knowledge and attitudes towards basic cardiopulmonary resuscitation (CPR) among community nurses in Remo area of Ogun state, Nigeria. J Commun Med Prim Health Care. 2014; 26(1):88-95. [Link]
12.Shannon FL, Jurkovich GJ, Hansbrough JF. Assessment of the proficiency of the surgeon in providing basic and advanced cardiac life support. Surg Gynecol Obstet. 1984; 159(1):9-12. [PMID]
13.Lowenstein SR, Sabyan EM, Lassen CF, Kern DC. Benefits of training physicians in advanced cardiac life support. Chest. 1986; 89(4):512-6. [DOI:10.1378/chest.89.4.512]
14.Dane FC, Russell-Lindgren KS, Parish DC, Durham MD, Brown Jr TD. In-hospital resuscitation: Association between ACLS training and survival to discharge. Resuscitation. 2000; 47(1):83-7. [DOI:10.1016/S0300-9572(00)00210-0]
15.Ram P, Menezes RG, Sirinvaravong N, Luis SA, Hussain SA, Madadin M, et al. Breaking your heart-A review on CPR-related injuries. Am J Emerg Med. 2018; 36(5):838-42. [DOI:10.1016/j.ajem.2017.12.063]
16.Perloff RM. The dynamics of persuasion: Communication and attitudes in the twenty-first century. New York: Routledge; 2017. [DOI:10.4324/9781315657714]
17.Fernandez N, Dory V, Ste-Marie LG, Chaput M, Charlin B, Boucher A. Varying conceptions of competence: An analysis of how health sciences educators define competence. Med Educ. 2012; 46(4):357-65. [DOI:10.1111/j.1365-2923.2011.04183.x]
18.Malamed SF, ORR DL. Medical emergencies in the dental office. Los Angeles: Mosby Elsevier Health Science; 1993. [Link]
19.Ashourioun V, Changiz T, Sabri M. CPR education before internship. J Med Educ. 2006; 9(1):25-30. [Link]
20.Park CW, Ok TG, Cho JH, Cheon SW, Lee SY, Kim SE, et al. A study of the effectiveness of CPR training to the personnels of nursing department in the hospital. J Korean Soc Emerg Med. 2005; 16(4):474-80. [Link]
21.Burkhardt JN, Glick JE, Terndrup TE. Effect of prior cardiopulmonary resuscitation knowledge on compression performance by hospital providers. West J Emerg Med. 2014; 15(4):404. [DOI:10.5811/westjem.2014.1.19636]
22.Krajina I, Kvolik S, Steiner R, Kovacevic K, Lovric I. Cardiopulmonary resuscitation, chest compression only and teamwork from the perspective of medical doctors, surgeons and anesthesiologists. Iran Red Crescent Med J. 2015; 17(3):e18208. [DOI:10.5812/ircmj.18208] [PMID]
23.Keenan M, Lamacraft G, Joubert G. A survey of nurses’ basic life support knowledge and training at a tertiary hospital. Afr J Health Prof Educ. 2009; 1(1):3-7. [Link]
24.Silverplats J, Strömsöe A, Äng B, Södersved Källestedt ML. Attitudes towards cardiopulmonary resuscitation situations and associations with potential influencing factors-A survey among in-hospital healthcare professionals. Plos One. 2022; 17(7):e0271686. [DOI:10.1371/journal.pone.0271686]
25.Pourmirza Kalhori R, Sabour B, Naderipour A, Almasi A, Parna A, Azadi A, et al. [The study of awareness level of emergency technicians about the 2010 guidelines for cpr in kermanshah province in 2012 (Persian)]. Sci J Rescue Relief. 2014; 5(4):55-67. [Link]
26.Mersha AT, Egzi AHKG, Tawuye HY, Endalew NS. Factors associated with knowledge and attitude towards adult cardiopulmonary resuscitation among healthcare professionals at the University of Gondar Comprehensive Specialized Hospital, Northwest Ethiopia: An institutional-based cross-sectional study. Bmj Open. 2020; 10(9):e037416. [DOI:10.1136/bmjopen-2020-037416]
27.Ahn EK, Cho MK. Knowledge and attitude about cardiopulmonary resuscitation for nursing students. Korean J Emerg Med Serv. 2009; 13(3):5-17. [Link]
28.Park SH, Choi HJ, Kang BS, Im TH, Yeom SR. A study assessing the knowledge and attitude of first responders about cardiopulmonary resuscitation. J Korean Soc Emerg Med. 2006; 17(6):545-58. [Link]
29.Botes M, Moepeng M. An investigation into specialist practice nurses’ knowledge of cardiopulmonary resuscitation guidelines in a tertiary hospital in Gauteng Province, South Africa. South Afr J Crit Care. 2020; 36(2):68-72. [DOI:10.7196/SAJCC.2020.v36i2.397]
30.Kaihula WT, Sawe HR, Runyon MS, Murray BL. Assessment of cardiopulmonary resuscitation knowledge and skills among healthcare providers at an urban tertiary referral hospital in Tanzania. BMC Health Serv Res. 2018; 18(1):1-8. [DOI:10.1186/s12913-018-3725-2]
31.Rajeswaran L, Cox M, Moeng S, Tsima BM. Assessment of nurses’ cardiopulmonary resuscitation knowledge and skills within three district hospitals in Botswana. Afr J Prim Health Care Fam Med. 2018; 10(1):1-6. [DOI:10.4102/phcfm.v10i1.1633]
32.Munezero JBT, Atuhaire C, Groves S, Cumber SN. Assessment of nurses knowledge and skills following cardiopulmonary resuscitation training at Mbarara regional referral hospital, Uganda. PAMJ. 2018; 30(1):108. [DOI:10.11604/pamj.2018.30.108.15398]
33.Andriyani SH, Setyorini FA, Dewi E, Pratiwi A. Nurse’Knowledge and their performance on cardiopulmonary resucitation (CPR) in critical and emergency care Unit. IJNP. 2019; 3(1):52-7. [DOI:10.18196/ijnp.3193]
34.Aina M, Bolarinwa OA, Adeniran PI, Oyedepo DS, Adeniran AS. Cardiopulmonary resuscitation among nursing staff at a tertiary health facility: A cross-sectional study. Med J Zambia. 2021; 48(4):415-22. [DOI:10.55320/mjz.48.4.880]
35.Saquib SA, Al-Harthi HM, Khoshhal AA, Shaher AA, Al-Shammari AB, Khan A, et al. Knowledge and attitude about basic life support and emergency medical services amongst healthcare interns in university hospitals: A cross-sectional study. Emerg Med Int. 2019; 2019(1):9342892. [DOI:10.1155/2019/9342892]
36.Sánchez-García AB, Fernández-Alemán JL, Alonso Pérez N, Hernandez Hernández I, Navarro Valverde R, Rosillo Castro D. Assessment of the knowledge level and its relevance in terms of CPR in medical personnel of the hospital emergency medical system of the Autonomous Community of the Region of Murcia. Enferm Glob. 2015; 14(3):230-60. [DOI:10.6018/eglobal.14.3.197791]
37.Almeida AOd, Araújo IEM, Dalri MCB, Araujo S. [Conocimiento teórico de los enfermeros sobre parada cardiorrespiratoria y resucitación cardiopulmonar en unidades no hospitalarias de atención de urgencia y emergencia (Spanish)]. Rev Lat Am Enfermagem. 2011; 19:261-8. [DOI:10.6018/eglobal.14.3.197791]
38.Oteir AO, Almhdawi KA, Kanaan SF, Alwidyan MT, Williams B. Cardiopulmonary resuscitation level of knowledge among allied health university students in Jordan: A cross-sectional study. BMJ Open. 2019; 9(11):e031725. [DOI:10.1136/bmjopen-2019-031725]
39.Kalhori RP, Najafi M, Foroughinia A, Mahmoodi F. A study of cardiopulmonary resuscitation literacy among the personnel of universities of medical sciences based in Kermanshah and Khuzestan provinces based on the latest 2015 cardiopulmonary resuscitation guidelines. J Educ Health Promot. 2021; 10:29. [DOI:10.4103/jehp.jehp_645_20] [PMID]
40.Alkandari SA, Alyahya L, Abdulwahab M. Cardiopulmonary resuscitation knowledge and attitude among general dentists in Kuwait. World J Emerg Med. 2017; 8(1):19. [DOI:10.5847/wjem.j.1920-8642.2017.01.003]
41.Kipsang J, Bruce J. A comparison of cardiopulmonary resuscitation between two groups of advanced practice student nurses at a medical training college in Kenya. Afr J Nurs Midwifery. 2011; 13(2):103-18. [Link]
42.Papi M, Hakim A, Bahrami H. Relationship between knowledge and skill for basic life support in personnel of emergency medical services, Islamic Republic of Iran. East Mediterranean Health J. 2020; 26(10):1193-9. [DOI:10.26719/emhj.19.018]
43.Jaddoue Al-Ani BA, Abdu al-Kareem Mustafa M. Assessment of Nurses’ Knowledge towards Cardiopulmonary Resuscitation at Al-Najaf City’s Teaching Hospital. kufa J Nurs Sci. 2014; 4(1):173–82. [DOI:10.36321/kjns.vi20141.2434]
44.Nasri AA, Bulushi AA. Examining nurses’ theoretical knowledge, attitude, and practice of cardio-pulmonary resuscitation in hospitals and primary health care settings in south sharqiyah, sultanate of Oman. Am J Nurs Res. 2020; 8(5):577-87. [DOI:10.12691/ajnr-8-5-11]
45.Fulbrook P, Albarran J, Latour J. A european survey of critical care nurses’ attitudes and experiences of having family members present during cardiopulmonary resuscitation. Int J Nurs Stud. 2005; 42(5):557-68. [DOI:10.1016/j.ijnurstu.2004.09.012]
46.Tíscar-González V, Blanco-Blanco J, Gea-Sánchez M, Molinuevo AR, Moreno-Casbas T. Nursing knowledge of and attitude in cardiopulmonary arrest: Cross-sectional survey analysis. PeerJ. 2019; 7:e6410. [DOI:10.7717/peerj.6410]
47.Balcázar-Rincón LE, Mendoza-Solís LA, Ramírez-Alcántara YL. [Reanimación cardiopulmonar: Nivel de conocimientos entre el personal de un servicio de urgencias (Spanish)]. Rev Espec Méd Quir. 2015; 20(2):248-55. [Link]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
