نشریه پرستاری ایران

  زمینه و هدف: امروزه پیشرفت‌های شایانی که در استفاده از همودیالیز به‌عنوان یک روش درمانی در مورد بیماران مبتلا به نارسائی مزمن کلیه صورت گرفته است، دستاوردهای قابل توجهی در درک و درمان مشکلات جسمی روانی اجتماعی این بیماران یافت نشده است. کاهش سلامت روان در بیماران همودیالیزی ممکن است بر کیفیت زندگی آن‌ها اثر گذاشته و موجب اختلال در عملکرد آن‌ها در ابعاد گوناگون گردد. به همین منظور پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط میان وضعیت سلامت روان و کیفیت زندگی در بیماران تحت درمان با همودیالیز صورت گرفته است.

  روش بررسی: در این پژوهش مقطعی 90 بیمار تحت درمان با همودیالیز به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. جامعه پژوهش را کلیه بیماران همودیالیز مراجعه کننده به مراکز درمانی دانشگاه علوم پزشکی شیراز تشکیل داده است. به کمک پرسشنامه سلامت عمومی ( GHQ ) و کیفیت زندگی 36 سؤالی (فرم کوتاه) داده‌های لازم گردآوری شد و با استفاده از محاسبه ضریب همبستگی اسپیرمن، t-test و Anova مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

  یافته‌ها: نتایج نشان داد که در بیماران همودیالیزی بسیاری از حیطه‌های کیفیت زندگی با سلامت روان همبستگی معنی‌داری دارد. حیطه‌های عملکرد فیزیکی از کیفیت زندگی با سه حیطه اضطراب، اختلال در عملکرد اجتماعی و افسردگی همبستگی معنی‌داری نشان داد( 012/0 p < ، 004/0 p < ، 001/0 p < ) حیطه سلامت روانی از کیفیت زندگی تنها با حیطه علایم شبه جسمی از سلامت روان همبستگی معنی‌داری نشان داد. ( 02/0 p< ) و در نهایت در حیطه عملکرد اجتماعی از کیفیت زندگی با حیطه اختلال در عملکرد اجتماعی از سلامت روان همبستگی معنی‌داری مشاهده شد. ( 05/0 p < ) همچنین حیطه‌های سلامت روان مثل اضطراب با 006/0 P = ، در زنان بیشتر از مردان و علایم شبه جسمی با 025/0 P = ، در زنان بیشتر از مردان ارتباط معنی‌دار را نشان داده است و از حیطه‌های کیفیت زندگی عملکرد فیزیکی با 03/0 P = ، در مردان بیشتر از زنان و درد جسمی با 001/0 P = ، در زنان بیشتر از مردان معنی‌دار می‌باشد.

  بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش چنین نتیجه‌گیری می شود که میان بعضی از ابعاد سلامت روان با حیطه‌های کیفیت زندگی ارتباط وجود دارد و کاهش سلامت روان در بیماران همودیالیزی بر کیفیت زندگی آ‌ن‌ها اثر می‌گذارد.