نشریه پرستاری ایران

Mendeley  

Zotero  

Khachian A, Seyedoshohadaee M, Haghani S, Ghanbari M. Nurses’ Perceptions Regarding Disclosure of Patient Safety Incidents in Selected Educational and Medical Centers of Iran University of Medical Sciences, 2020. IJN 2022; 34 (134) :88-101
URL: http://ijn.iums.ac.ir/article-1-3416-fa.html

زمینه و هدف: ایمنی بیمار از اجزای بسیار ضروری سیستم‌های بهداشتی و درمانی است و یکی از ارکان مهم کیفیت در این سازمان‌ها به حساب می‌آید. ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی و درمانی می‌توانند وضعیت ایمنی بیمار را از طریق تعامل با بیماران و خانواده هایشان، کنترل رویه‌ها، یادگیری از خطاها و برقراری ارتباط مؤثر با سایر افراد در تیم مراقبت‌های سلامت بهبود بخشند. باتوجه به اینکه پرستاران نسبت به سایر ارائه‌دهنگان خدمات سلامت، زمان بیشتری را برای مراقبت از بیماران صرف می‌کنند، باید به‌عنوان گروه اصلی برای برنامه‌ریزی در پیشگیری و کاهش وقوع خطاهای پزشکی مد نظر قرار بگیرند. افشای صریح حوادث نامطلوب می‌تواند اعتماد بین ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی و بیماران را حفظ کند و اختلافات و ادعاهای سوء استفاده پزشکی را کاهش دهد. بنابراین، با توجه به اهمیت ایمنی بیمار، پژوهشگر بر آن شده است تا مطالعه‌ای را با هدف تعیین درک پرستاران از افشای حوادث ایمنی بیمار انجام دهد.
روش بررسی: پژوهش حاضر مقطعی از نوع توصیفی است که در نیمه دوم سال 1399 در شهر تهران انجام شد. شرکت‌کنندگان 315 نفر بودند که از بین پرستاران شاغل در مراکز منتخب آموزشی درمانی دانشگاه علوم‌پزشکی ایران (بیمارستان‌های رسول اکرم، شهید مطهری، شهید هاشمی نژاد، شفا یحیائیان و فیروزگر) انتخاب شدند. روش نمونه‌گیری در این مطالعه طبقه‌ای با تخصیص متناسب بود. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل دو قسمت می‌باشد: فرم اطلاعات جمعیت‌شناختی شامل سؤالات در مورد سن، جنسیت، وضیت تأهل، میزان تحصیلات، وضعیت استخدام، سابقه کار، سابقه فعالیت در مراکز دیگر، بخش، شیفت کاری و متوسط اضافه کار در ماه می‌باشد. درک پرستاران از افشای حوادث ایمنی بیمار با استفاده از پرسشنامه لی و کیم اندازه‌گیری شد. این پرسش‌نامه برای اولین بار در ایران ترجمه و استفاده شد. برای تعیین پایایی پرسش‌نامه درک پرستاران از افشای حوادث ایمنی بیمار، همبستگی درونی سؤالات به روش آلفای کرونباخ و تکرارپذیری به روش آزمون با آزمون بر روی 20 نفر از پرستاران به فاصله یک هفته بررسی شد که آلفای کرونباخ کل ابزار 0/885 و ضریب همبستگی درون خوشه‌ای آن 0/793 به دست آمد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نسخه 22 نرم‌افزار SPSS استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و برای تعیین معناداری از آمار استنباطی (تی مستقل و آنالیز واریانس) استفاده شد. در نهایت سطح معناداری نیز در تحلیل‌های صورت گرفته کمتر از 0/05 در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل نشان داد درک کلی پرستاران از افشای حوادث ایمنی بیمار به‌طور کلی مثبت و با میانگین13/20±55/66 (برمبنای 0 تا 100) بود. بیشترین میانگین نمره کسب شده (بر مبنای 0 تا 100) در بعد «درک پرستاران از تسهیل‌کننده‌های افشای آزادانه» با میانگین 71/49 و کمترین در بعد «درک پرستاران از عواقب منفی افشای آزادانه» با میانگین 35/23 بود. درک پرستاران از افشای حوادث ایمنی بیمار تنها با نوع استخدامی ارتباط معنادار آماری داشت (P=0/04). مقایسه دو به دو نشان‌دهنده آن بود که میانگین نمره پرستاران با استخدام پیمانی به‌طور معناداری کمتر از رسمی P=0/033) و قراردادی (P=0/008) بود. همچنین میانگین نمره کسب شده در پرستاران شرکتی نیز به‌طور معناداری کمتر از قراردادی بود (P=0/029) و در سایر سطوح این اختلاف معنادار نبود.
نتیجه‌گیری براساس یافته‌های پژوهش حاضر مبنی بر اینکه درک کلی پرستاران از افشای حوادث ایمنی بیمار مثبت بود، پیشنهاد می شود برای بهبود افشای حوادث ایمنی بیماران، بیمارستان‌ها باید فرهنگ مثبتی ایجاد کنند که در آن افشای صریح حوادث ایمنی بیمار قبل از هر چیز به‌عنوان ایجاد فرصت‌هایی برای بهبود فعال ایمنی بیمارستان تلقی شود. مردم و رسانه‌ها همچنین باید فضایی را ایجاد کنند که نشان‌هنده اعتماد و حمایت از ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی و مؤسسات در افشای حوادث ایمنی بیمار باشد. این امر به ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی، امکان می‌دهد تا برداشت‌های مثبتی از افشای حوادث ایمنی بیمار داشته باشند.زمینه و هدف ایمنی بیمار از اجزای بسیار ضروری سیستم‌های بهداشتی و درمانی است و یکی از ارکان مهم کیفیت در این سازمان‌ها به حساب می‌آید. ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی و درمانی می‌توانند وضعیت ایمنی بیمار را از طریق تعامل با بیماران و خانواده هایشان، کنترل رویه‌ها، یادگیری از خطاها و برقراری ارتباط مؤثر با سایر افراد در تیم مراقبت‌های سلامت بهبود بخشند. باتوجه به اینکه پرستاران نسبت به سایر ارائه‌دهنگان خدمات سلامت، زمان بیشتری را برای مراقبت از بیماران صرف می‌کنند، باید به‌عنوان گروه اصلی برای برنامه‌ریزی در پیشگیری و کاهش وقوع خطاهای پزشکی مد نظر قرار بگیرند. افشای صریح حوادث نامطلوب می‌تواند اعتماد بین ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی و بیماران را حفظ کند و اختلافات و ادعاهای سوء استفاده پزشکی را کاهش دهد. بنابراین، با توجه به اهمیت ایمنی بیمار، پژوهشگر بر آن شده است تا مطالعه‌ای را با هدف تعیین درک پرستاران از افشای حوادث ایمنی بیمار انجام دهد.
روش بررسی پژوهش حاضر مقطعی از نوع توصیفی است که در نیمه دوم سال 1399 در شهر تهران انجام شد. شرکت‌کنندگان 315 نفر بودند که از بین پرستاران شاغل در مراکز منتخب آموزشی درمانی دانشگاه علوم‌پزشکی ایران (بیمارستان‌های رسول اکرم، شهید مطهری، شهید هاشمی نژاد، شفا یحیائیان و فیروزگر) انتخاب شدند. روش نمونه‌گیری در این مطالعه طبقه‌ای با تخصیص متناسب بود. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل دو قسمت می‌باشد: فرم اطلاعات جمعیت‌شناختی شامل سؤالات در مورد سن، جنسیت، وضیت تأهل، میزان تحصیلات، وضعیت استخدام، سابقه کار، سابقه فعالیت در مراکز دیگر، بخش، شیفت کاری و متوسط اضافه کار در ماه می‌باشد. درک پرستاران از افشای حوادث ایمنی بیمار با استفاده از پرسشنامه لی و کیم اندازه‌گیری شد. این پرسش‌نامه برای اولین بار در ایران ترجمه و استفاده شد. برای تعیین پایایی پرسش‌نامه درک پرستاران از افشای حوادث ایمنی بیمار، همبستگی درونی سؤالات به روش آلفای کرونباخ و تکرارپذیری به روش آزمون با آزمون بر روی 20 نفر از پرستاران به فاصله یک هفته بررسی شد که آلفای کرونباخ کل ابزار 0/885 و ضریب همبستگی درون خوشه‌ای آن 0/793 به دست آمد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نسخه 22 نرم‌افزار SPSS استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و برای تعیین معناداری از آمار استنباطی (تی مستقل و آنالیز واریانس) استفاده شد. در نهایت سطح معناداری نیز در تحلیل‌های صورت گرفته کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد.
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش حاضر مبنی بر اینکه درک کلی پرستاران از افشای حوادث ایمنی بیمار مثبت بود، پیشنهاد می شود برای بهبود افشای حوادث ایمنی بیماران، بیمارستان‌ها باید فرهنگ مثبتی ایجاد کنند که در آن افشای صریح حوادث ایمنی بیمار قبل از هر چیز به‌عنوان ایجاد فرصت‌هایی برای بهبود فعال ایمنی بیمارستان تلقی شود. مردم و رسانه‌ها همچنین باید فضایی را ایجاد کنند که نشان‌هنده اعتماد و حمایت از ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی و مؤسسات در افشای حوادث ایمنی بیمار باشد. این امر به ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی، امکان می‌دهد تا برداشت‌های مثبتی از افشای حوادث ایمنی بیمار داشته باشند.