چکیده
زمینه و هدف: هراس اجتماعی، نوعی اختلال اضطرابی است که به عنوان ترس شدید و مزمن از موقعیتهایی که باعث تحقیر و خجالت زدگی می شود توصیف شده است. پژوهش حاضر، با هدف تعیین تاثیر آموزش گروهی تکنیک های تن آرامی و خودگویی مثبت و ترکیب آنها بر هراس اجتماعی دانشجویان پرستاری انجام شد.
روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه کارازمایی بالینی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل است. از میان ۴۰۰ دانشجوی پرستاری مشغول به تحصیل در دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد در سال تحصیلی ۹۲-۱۳۹۱، کلیه مبتلایان به اختلال هراس اجتماعی به تعداد ۴۸ نفر با استفاده از پرسشنامه هراس اجتماعی جدا شده و به صورت تصادفی و مساوی در سه گروه آزمون و یک گروه کنترل (هر گروه ۱۲ نفر) جایگزین شدند. گروه های آزمون شامل گروه آموزش تن آرامی، خود گویی مثبت و ترکیب آنها، طی ۱۶ جلسه، بصورت ۲ جلسه یک ساعته در هفته، تحت آموزش گروهی قرار گرفتند و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. پس آزمون و پیگیری (دو ماه بعد) با همان ابزار انجام شد و تجزیه و تحلیل داده ها توسط آزمونهای آنالیز واریانس یکطرفه، آزمون تعقیبی LSD و آنالیز واریانس با مشاهدات تکراری در نرم افزار spss نسخه ۲۰ انجام گرفت.
یافته ها: نتایج آزمون آنالیز واریانس یکطرفه نشان داد که قبل از مداخله، میانگین نمرات هراس اجتماعی بین گروهها، اختلاف معنی دار نداشتند (۴۵/۰ = P ). بعد از مداخله در مقایسه دو به دوی هر یک از گروههای آزمون با گروه کنترل، میانگین نمرات به طور معنی داری کمتر بود (۰۰۱/۰> P ). در پیگیری، میانگین نمرات در گروه آموزش تن آرامی به طور معنی داری کمتر از گروه خود گویی مثبت و ترکیبی و در گروههای خود گویی مثبت و ترکیبی به طور معنی داری کمتر از گروه کنترل بود (۰۳/۰ = (P، اما دو گروه خود گویی مثبت و ترکیبی با هم اختلاف معنی دار نداشتند.
نتیجه گیری کلی: این مداخله، بر تاثیر آموزش تکنیک های شناختی- رفتاری، با توجه بیشتر بر تکنیک های تن آرامی، جهت کاهش علائم هراس اجتماعی، تأکید می نماید . توصیه می شود که این شیوه آموزشی- درمانی به صورت فردی نیز مورد بررسی قرار گیرد و نتایج آن با یکدیگر مقایسه شوند .
