علی نویدیان، مهدی سرحدی، اسدا... کیخایی، رقیه کیخا،
جلد ۲۶، شماره ۸۶ - ( ۱۲-۱۳۹۲ )
چکیده
زمینه و هدف: اعضای خانواده بیماران بستری در بخش های بیمارستانی استرس های زیادی را تجربه می کنند. این مطالعه با هدف تعیین واکنش های روانشناختی اعضای خانواده ی بیماران بستری در بخش های ویژه و عمومی و مقایسه ی آن با افراد عادی جامعه انجام گردید.
روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی تحلیلی است. نمونه پژوهش اعضای خانواده بیماران بستری در بخش های ویژه (۱۳۵ نفر) و عمومی (۱۳۵ نفر) بیمارستان خاتم الانبیاء (ص) زاهدان و ۱۳۵ نفر از افراد عادی جامعه بود که با روش نمونه گیری در دسترس در سال ۱۳۹۲ انتخاب شدند. واکنش های روانشناختی اضطراب، افسردگی و استرس به وسیله پرسشنامه استاندارد DASS-۲۱ جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ و به کمک آزمون های آنالیز واریانس و تی مستقل و با سطح معناداری ۰۵/۰ = α مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها میانگین نمره اضطراب، استرس و افسردگی اعضای خانواده بیماران بستری در بخش های ویژه بترتیب ۵/۵ ± ۸/۱۲ و ۱۹/۵ ± ۳۳/۱۴ و ۷۶/۵ ± ۲۹/۱۲ و بطور معناداری بیش از اعضای خانواده بیماران بستری در بخش های عمومی و افراد عادی جامعه بود (۰۰۱/۰ p<). آزمون های تعقیبی توکی نشان داد که مقایسه های زوجی میانگین نمرات اضطراب، افسردگی و استرس در گروه های سه گانه همه معنادار بوده اند ( ۰۵/۰ = α). بطوری که میانگین نمرات هر سه متغیر اضطراب، استرس و افسردگی در اعضای خانواده بیماران بستری در بخش های ویژه بیشتر از بخش های عمومی و در بخش های عمومی بیش از افراد جمعیت عادی بود. همچنین میانگین نمره اضطراب، افسردگی و استرس در گروه زنان، افراد بیکار، بیسواد، زنان خانه دار، همسران و مادران بیماران بستری در بخش های ویژه بطور معناداری بیش از دو گروه دیگر بود (۰۵/۰ p<).
نتیجه گیری کلی: بستری شدن یکی از اعضای خانواده باعث بروز اضطراب، افسردگی و استرس در سایر اعضای خانواده می گردد. بنابراین طراحی و اجرای مداخلات مراقبتی خانواده محور برای کاهش واکنش های روان شناختی ضرورت دارد. همچنین مطالعه عوامل موثر در بروز این واکتش های روانشناختی توصیه می شود.
