آموزش به بیماران به عنوان یک وظیفه مهم و یکی از استانداردهای کیفیت مراقبت پرستاری به شمار می رود. براساس آن تمام بیماران حق دریافت آموزش در جهت حفظ سلامت خود را دارند. بیماران دارای استومی ب ه دلیل ماهیت مزمن و طولانی بودن دوره بیماری نیازمند دریافت آمـوزش به منظور مراقبت از خود می باشند. لذا پژوهشی با هدف تعیین تاثیر آموزش بر نحوه عملکرد مراقبت از خود بیماران دارای ایلئوستومی و کلستومی مراجعه کننده به انجمن استومی ایران در تابستان ۱۳۸۲ ، صورت گرفته است. این پژوهش یک مطالعه کارآزمایی بالینی است که در آن ابتدا نحوه عملکرد بیماران در مراقبت از خود، و همچنین مشکلات مربوط به آن مورد بررسی قرار گرفته است سپس با دادن کتابچه آموزشی و بررسی مجدد نحوه عملکرد مراقبت از خود بیماران به بررسی تاثیر آموزش پرداخته شده است. نمونه های پژوهش شامل ۳۲ نفر افراد مراجعه کننده به انجمن استومی بودند که هیچ گونه آموزشی تا کنون ندیده بودند، آنها به روش مستمر انتخاب شده اند,۷/۶۷% نمونه ها بالای ۴۰سال سن داشتند و ۵/۶۲ % آنها زن و ۴/۳۴ % دارای مدرک تحصیلی دیپلم بودند. همچنین ۸/۹۶% آنها متاهل و ۷/۹۱% آنها دارای استومی دائم بودند.
علائم ی افته های حاصل از پژوهش نشان داد که بعد از آموزش تفاوت معنی داری در مورد مراجعه بیماران به پزشک در صورت بروز هر گونه علا ئ م ناخواسته و رعایت رژیم غذایی در پیشگیری از بروز یبوست وجود نداشت، ولی در مورد نحوه پیشگیری از بروز بوی بد مدفوع، اسهال، تنگی استومی، نحوه تعویض و شستشوی صحیح استومی و مراقبت از آن ت فاوت معنی داری د ر عملکرد افراد مورد پژوهش در مرحله بعد از آموزش مشاهده شد ( ۰۵/۰ P< ).
یافته های جانبی این پـژوهش نشان داد که ۷/۶۷% از بیمـاران از بـوی بد ناشـی از استـومی شکایت داشتند و ۹/۴۱% آنهـا اعتقاد داشتندکه با وجود استومی نمی توانند ورزش کنند همچنین ۸/۵۴% عنوان کردند که استومی باعث اشکال در ارتباط با دیگران شده است. ۱/۵۳% از وجود انجمن اطلاعی نداشتند و۳/۵۶% آنها تا ب ه حال اطلاعاتی راجع به استومی و مراقبت های آن کسب نکرده بودند.
ب راساس یافته های پژوهش، آموزش در جهت کسب توانائی مراقبت از خود بیماران دارای ایلئوستومی و کلستومـی موثر بوده است ، لذا پیشنهاد می شود آموزش به این بیماران به صورت یک برنامه جدی پیگیری شود و پرستاران مسئولیت اجرای آن را عهده دار شوند.
