مقدمه: دلبستگی بین مادر و کودک یکی از زیباترین و شگفت‌انگیزترین پدیده‌هاست که از مدتها پیش از تولد کودک به وجود می‌آید. مادری که در طی بارداری به جنین خود دلبستگی پیدا می‌کند پس از زایمان آماده است تا ارتباط لذتبخشی نیز با نوزاد خود برقرار کند.
هدف: تعیین تأثیر لمس جنین بر رفتارهای دلبستگی مادر با جنین و نوزاد.
نوع پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی با گروه کنترل می‌باشد که به صورت یک سوکور انجام گرفته است. به هنگام ارائه مراقبتهای بارداری، از زنان گروه مورد خواسته شد به مدت ۲ هفته به طور مرتب جنین خود را لمس کنند ولی گروه شاهد مراقبتهای معمولی را دریافت داشتند. رفتارهای دلبستگی مادر با جنین در پایان هفته ۲ هفته توسط پرسشنامه، ودلبستگی مادر با نوزاد در اولین شیردهی پس از زایمان از طریق مشاهده، در هر دو گروه مورد سنجش قرار گرفت.
نمونه: نمونه پژوهش شامل ۱۰۰ زن نخست حامله با سن حاملگی ۳۵ـ۳۲ هفته بود که به روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای انتخاب شدند. نتایج: میانگین رفتارهای دلبستگی مادر با جنین و مادر با نوزاد با به کارگیری آزمون آماری t مستقل در دو گروه مورد وشاهد مقایسه شد. اختلاف معنی‌داری بین رفتارهای دلبستگی مادر با جنین در دو گروه وجود نداشت، ولی رفتارهای دلبستگی مادر با نوزاد در دو گروه دارای اختلاف معنی‌دار بود( ۰۰۰/۰= P ).
بحث و نتیجه‌گیری: لمس جنین بر رفتارهای دلبستگی مادر با نوزاد مؤثر است وآن رابهبود می‌بخشد. لذا می‌توان در طی دوران بارداری به مادران آموزش داد تابا انجام کار ساده‌ای چون لمس شکم به تحکیم روابط عاطفی بین خود ونوزادشان بکوشند.
نمونه : ۶۴۰ کودک نوپای شهری و ۲۹۰ کودک نوپای روستایی ۳۶ـ۱۲ ماهه که به روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای انتخاب شدند نمونه پژوهش را تشکیل می‌دادند.
نتایج : میانگین قد و وزن واحدهای مورد پژوهش شهری از میانگین قد و وزن واحدهای مورد پژوهش روستایی بیشتر بود اما آزمون t اختلاف معنی داری را بین این میانگین‌ها نشان نداد. میانگین دور سر واحدهای مورد پژوهش شهری بیشتر از میانگین دور سر واحدهای مورد پژوهش روستایی بود. ) ۰۵/۰ < P )
بحث و نتیجه‌گیری : با توجه به اینکه تعدادی از کودکان شهری و روستایی خرم‌آباد قد، وزن و اندازه دور سر غیرطبیعی داشتند و بیش از نیمی از کودکان شهری و روستایی کنترل پایش رشد نمی‌شدند پیشنهاد می‌شود مسؤلین بهداشتی و درمانی به مساله آموزش ازطریق تشکیل کلاسها و استفاده از رسانه‌های گروهی توجه بیشتری نشان دهند. انجام چنین پژوهشی در کودکان زیر یکسال و ۶-۳ سال ساکن شهر و روستاهای خرم آباد و روستاها و شهرهای دیگر ایران نیز پیشنهاد می‌شود.
