زمینه و هدف: نوجوانان و جوانان امروز، والدین و گردانندگان فردای هر کشور هستند لذا توجه به وضعیت بهداشت و درمان این افراد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار میباشد و تا حد زیادی از مشکلات بیشتر، جلوگیری خواهد کرد.
هدف از انجام این پژوهش، تعیین وضعیت سلامت جسمی دانشآموزان پسر ۱۸-۱۴ ساله در دبیرستان های دولتی برخی از مناطق آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی ۱۳۸۵، میباشد.
روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی میباشد. در این مطالعه تعداد ۲۱۶ نفر دانش‌آموز پسر در گروه سنی ۱۸-۱۴ سال که در پایه‌های اول تا سوم مقطع متوسطه مشغول به تحصیل بودند، از مدارس پسرانه دولتی مناطق۴،۸،۱۴ آموزش و پرورش تهران، به صورت نمونهگیری خوشه‌ای چند مرحلهای از ۳۶ دبیرستان انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه و برگه ثبت مشاهدات بود. جمع‌آوری داده‌ها از طریق مراجعه به دبیرستان‌ها، تکمیل پرسشنامه توسط دانشآموزان و تکمیل برگه ثبت مشاهدات براساس مشاهده و معاینات جسمی انجام شد. بررسی وضعیت سلامت جسمی در این مطالعه، شامل تعیین وضعیت رشد جسمی (قد و وزن) و مقایسه آن با منحنی استاندارد رشد، بینایی، شنوایی، دندان ها، ستون فقرات، آلودکی به شپش سر و کچلی پوست سر دانشآموزان بود.
یافته ها: تجزیه و تحلیل یافته ها نشان داد، که در رابطه با بررسی رشد جسمی (قد و وزن)، میانه وزن و قد پسران، (به جز یک گروه) از میانه استاندارد رشد بالاتر بود و به طور کلی وزن ۷/۵۹ درصد و قد ۴/۵۱ درصد آن ها بین صدک پنجاهم تا نود و هفتم قرار داشت. در بین کل دانش آموزان ۳/۲۱ درصد دچار آستیگماتیسم در یک یا هر دو چشم، ۲/۴ درصد با استفاده از آزمون نجوا دچار کاهش شنوایی در یک یا هر دو گوش، ۶۹ درصد دارای پوسیدگی دندان بودند. میانگین کل دی ام اف تی ۴۴/۳ با انحراف معیار ۷۲/۲ ۳ بود. حداکثر میانگین DMFT ، (۹۷/۳) مربوط به گروه سنی ۹/۱۵-۱۵ سال و کمترین میزان آن (۸۴/۲) مربوط به گروه سنی ۹/۱۴-۱۴ سال بوده است. در رابطه با وضعیت ستون فقرات، ۸/۸ درصد، ۸/۲ درصد و ۹/۶ درصد از دانش آموزان بترتیب، اسکولیوزیس، کیفوزیس و لوردوزیس داشتند. در تعیین همبستگی میان میانگین قد، وزن، شاخص توده بدن و مقدار دی ام اف تی دانش آموزان با مشخصات دموگرافیک آن ها، فقط بین میزان تحصیلات پدر و میانگین تعداد فرزندان خانواده با دی ام اف تی ، رابطه همبستگی وجود داشت (۰۵/۰ P < ).
نتیجه گیری: باتوجه به نتایج تحقیق، لزوم توجه بیشتر به بهداشت دهان و دندان، تغذیه صحیح و ورزش، سلامت بینایی و دستگاه اسکلتی در نزد دانشآموزان دبیرستانی را نشان میدهد. انجام برنامه های غربالگری و مورد یابی ادواری منظم جهت شناسایی زودرس اختلالات احتمالی، نیز توصیه می‌شود.
