جلد 37، شماره 148 - ( تیر- در حال انتشار 1403 )
جلد 37 شماره 148 صفحات 0-0 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Soleimani A, Kashanina Z, Haghani S. Comparison of Compliance of Patient's Rights in Emergency Departments. IJN 2024; 37 (148)
URL: http://ijn.iums.ac.ir/article-1-3502-fa.html
URL: http://ijn.iums.ac.ir/article-1-3502-fa.html
سلیمانی آسیه، کاشانی نیا زهرا، حقانی شیما. مقایسه میزان رعایت حقوق بیمار از دید پرستاران و مراجعین بخش اورژانس. نشریه پرستاری ایران. 1403; 37 (148)
1- گروه آموزشی پرستاری داخلی- جراحی، دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.
2- دانشکده پرستاری و مامایی، مرکز تحقیقات مراقبت‌های پرستاری و مامایی، پژوهشکده مدیریت سلامت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران ،kashaninia.za@iums.ac.ir
3- مرکز تحقیقات مراقبت‌های پرستاری و مامایی، پژوهشکده مدیریت سلامت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران
2- دانشکده پرستاری و مامایی، مرکز تحقیقات مراقبت‌های پرستاری و مامایی، پژوهشکده مدیریت سلامت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران ،
3- مرکز تحقیقات مراقبت‌های پرستاری و مامایی، پژوهشکده مدیریت سلامت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران
چکیده: (122 مشاهده)
زمینه و هدف: رعایت حقوق بیماران از اولویت های درمانی و ضرورتی اجتناب ناپذیر برای پرستاران است که نقش بسیار مهمی در رضایتمندی و بهبود سلامتی آن‌ها ایفا می‌کند. یک سیستم بهداشتی کارآمد مستلزم مشارکت فعال و تعامل مناسب بین دریافت کنندگان مراقبت های بهداشتی و ارائه دهندگان خدمات است. اما گاها باوجود تمام تلاش ها، آموزش ها و تاکید بر اهمیت موضوع، این حقوق رعایت نمی شود. برخی اوقات نیز با توجه به دیدگاه های متفاوت و دانش و نگرش پرستاران و همچنین ناآگاهی و نا آشنایی مراجعان و همراهان آن ها با موضوع حقوق بیمار، بین میزان رعایت از دیدگاه هر دو طرف تفاوت وجود دارد. از طرفی اهمیت این پدیده در بخش هایی مانند بخش اورژانس به خاطر شرایط خاص و اورژانسی بودن مراجعات چند برابر می شود. با توجه به‌این موضوع و اهمیت کنترل کیفیت مراقبت ها، این پژوهش با هدف تعیین و مقایسه ی میزان رعایت حقوق بیماران از دیدگاه پرستاران و مراجعین به بخش اورژانس بیمارستان‌های منتخب استان گلستان انجام گردید.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی - مقطعی بر روی 185 پرستار و 370 نفر از مراجعین و بیماران بستری مراجعه‌کننده به بخش اورژانس بیمارستان‌های استان گلستان در سال 99 به مدت 3 ماه انجام شد. روش نمونه‌گیری به صورت در دسترس برای مراجعین و مبتنی بر هدف برای پرستاران بود. جهت جمع‌آوری اطلاعات از پرسش نامه اطلاعات جمعیت شناختی مشارکت کنندگان(پرستارا و مراجعین) شامل: سن، جنس، وضعیت تاهل، تحصیلات، شغل، وضعیت اقتصادی، مذهب و محل سکونت و پرسشنامه ساخته شده توسط پارساپور درباره نگرش بیماران بستری در خصوص تحقق حقوق بیمار در بیمارستان (2010) در پنج محور منشور حقوق بیمار شامل: دریافت مطلوب خدمات، قرار گرفتن اطلاعات به نحو مطلوب و میزان کافی در اختیار بیمار، احترام به‌حق انتخاب و تصمیم‌گیری آزادانه‌ی بیمار در دریافت خدمات سلامت ارائه‌ی خدمات مبتنی بر احترام به حریم خصوصی بیمار و دسترسی به‌نظام کارآمد رسیدگی به شکایات و ابعاد نه گانه هم شامل برخورد مودبانه با بیمار، رعایت عدالت، حفظ حریم خصوصی، مسؤولیت پذیری و پاسخگویی، توجه به رفاه و آسایش بیمار، کیفیت خدمات به لحاظ علمی (تخصصی)، مبتنی بر منافع بیمار(به فکر بیمار)، دسترسی به اطلاعات و احترام به‌حق انتخاب و تصمیم آزادانه بود. روایی پرسشنامه ها به روش گروه خبرگان و توسط اساتید آگاه به‌حقوق بیماران و در مطالعه ی حاضر با استفاده از نظر سنجی از پنج‌تن از اعضا هیئت‌علمی دانشکده پرستاری دانشگاه ایران مورد تائید قرار گرفت. برای انجام پایایی پرسشنامه از روش دو نیم کردن استفاده شد و ضریب آلفای کرونباخ 83/0 بدست آمد. معیارهای ورود برای پرستاران شامل داشتن مدرک لیسانس و حداقل یک سال سابقه کار بالینی در بخش اورژانس بود. برای بیماران و همراهان نیز شامل: داشتن سواد خواندن و نوشتن و هوشیاری بود. بیماران با درد متوسط تا شدید و دارای مشکلات روانی و افسردگی و همچنین بیمارانی که کمتر از 24 ساعت از اقامتشان در بیمارستان گذشته بود، از مطالعه خارج شدند. داده‌های مراجعین از طریق مصاحبه، و داده های پرستاران از طریق تکمیل پرسش نامه ها توسط محقق جمع آوری شد. مدت تکمیل پرسش نامه ها بر حسب نمونه حدود ۳۰-۲۰ دقیقه طول کشید. آنالیز داده ها با استفاده از آزمون های آماری اسمیرنوف-کولموگروف، تی دو نمونه ای مستقل و یومن ویتنی و با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 16 انجام شد. سطح معنی داری کمتر از 0/05 در نظر گرفته شد.
یافته ها: بیشتر پرستاران در بازه ی سنی بین 25 تا 35 سال، مرد، متاهل، بومی و با سابقه کار 4 تا 6 سال بودند. مراجعان هم بیشتر در بازه ی سنی بین 25 تا 35 سال، خانم، متاهل، بومی و با وضعیت اقتصادی متوسط بودند. از دیدگاه پرستاران برخورد مؤدبانه با بیمار دارای بیشترین میانگین (12/86± 79/48) و احترام به‌حق انتخاب و تصمیم آزادانه (8/04± 42/71) کمترین میانگین را به خود اختصاص داد. نمره کل رعایت حقوق بیمار 20/89 ± 264/64 و میانگین )بر مبنای 100( 25± 67/58 بود. از دیدگاه بیماران برخورد مؤدبانه با بیمار دارای بیشترین میانگین (12/95± 78/62) و احترام به‌حق انتخاب و تصمیم آزادانه (9/63± 41/97) کمترین میانگین را به خود اختصاص داد. نمره کل رعایت حقوق بیمار 27/43 ± 262/09 و میانگین) بر مبنای 100(52/9± 66/70 بود. میزان رعایت مفاد منشور حقوق بیمار از دیدگاه پرستاران بیش از بیماران (به ترتیب 75/6 درصد با میانگین گویه ها 0/29± 3/72 و 74/88 درصد میانگین گویه ها 0/17±3/80) بود، اما از نظر آماری اختلاف معناداری نداشت (031=P). فقط در حیطه " توجه به رفاه و آسایش بیمار" میانگین از دیدگاه پرستاران به صورت معنی داری بیشتر از دیدگاه بیماران (0/04=P) بود.
نتیجه‌گیری کلی: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که میزان توجه به حقوق بیمار و رعایت آن توسط کارکنان بخش اورژانس هم از دیدگاه مراجعان و هم از دیدگاه پرستاران متوسط به بالا می باشد. این نکته ی مهم و مناسبی است که باید در ارایه ی مراقبت از بیمار حفظ شده و حتی برای ارتقای آن برنامه ریزی صورت گیرد. توجه بیشتر به مولفه هایی که نمرات کمتر دریافت نموده بودند، ضروی است و مخصوصا این مولفه ها از دیدگاه بیماران که مشتری اصلی دریافت خدمت و گروه هدف بیمارستان ها هستند باید مناسب و در سطح مطلوب باشند. از دیگر نتایج این مطالعه نزدیک بودن دیدگاه های پرستاران و مراجعان و مخصوصا بیماران در مورد رعایت حقوق بیمار می باشد. این یافته ی مناسبی است که نشان می دهد آنچه در عمل انجام می گیرد و پرستاران در تلاش برای رعایت آن هستند از نظر گروه گیرنده ی خدمت هم به همان شکل درک شده و احساس رضایت وجود دارد. اگر بین آنچه انجام می شود و آنچه بیمار درک می کند و در مورد آن قضاوت می کند تفاوت وجود داشته باشد نمی توان گفت که رسالت بیمارستان به نحو احسن انجام شده است. لازم است مسئولین بیمارستان ها تدابیری اتخاذ نمایند تا فضایی مناسب جهت آگاهی بیماران از حقوق شان و اجرای هرچه دقیق تر قوانین مربوط به رعایت حقوق بیمار توسط کارکنان اورژانس فراهم گردد.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی - مقطعی بر روی 185 پرستار و 370 نفر از مراجعین و بیماران بستری مراجعه‌کننده به بخش اورژانس بیمارستان‌های استان گلستان در سال 99 به مدت 3 ماه انجام شد. روش نمونه‌گیری به صورت در دسترس برای مراجعین و مبتنی بر هدف برای پرستاران بود. جهت جمع‌آوری اطلاعات از پرسش نامه اطلاعات جمعیت شناختی مشارکت کنندگان(پرستارا و مراجعین) شامل: سن، جنس، وضعیت تاهل، تحصیلات، شغل، وضعیت اقتصادی، مذهب و محل سکونت و پرسشنامه ساخته شده توسط پارساپور درباره نگرش بیماران بستری در خصوص تحقق حقوق بیمار در بیمارستان (2010) در پنج محور منشور حقوق بیمار شامل: دریافت مطلوب خدمات، قرار گرفتن اطلاعات به نحو مطلوب و میزان کافی در اختیار بیمار، احترام به‌حق انتخاب و تصمیم‌گیری آزادانه‌ی بیمار در دریافت خدمات سلامت ارائه‌ی خدمات مبتنی بر احترام به حریم خصوصی بیمار و دسترسی به‌نظام کارآمد رسیدگی به شکایات و ابعاد نه گانه هم شامل برخورد مودبانه با بیمار، رعایت عدالت، حفظ حریم خصوصی، مسؤولیت پذیری و پاسخگویی، توجه به رفاه و آسایش بیمار، کیفیت خدمات به لحاظ علمی (تخصصی)، مبتنی بر منافع بیمار(به فکر بیمار)، دسترسی به اطلاعات و احترام به‌حق انتخاب و تصمیم آزادانه بود. روایی پرسشنامه ها به روش گروه خبرگان و توسط اساتید آگاه به‌حقوق بیماران و در مطالعه ی حاضر با استفاده از نظر سنجی از پنج‌تن از اعضا هیئت‌علمی دانشکده پرستاری دانشگاه ایران مورد تائید قرار گرفت. برای انجام پایایی پرسشنامه از روش دو نیم کردن استفاده شد و ضریب آلفای کرونباخ 83/0 بدست آمد. معیارهای ورود برای پرستاران شامل داشتن مدرک لیسانس و حداقل یک سال سابقه کار بالینی در بخش اورژانس بود. برای بیماران و همراهان نیز شامل: داشتن سواد خواندن و نوشتن و هوشیاری بود. بیماران با درد متوسط تا شدید و دارای مشکلات روانی و افسردگی و همچنین بیمارانی که کمتر از 24 ساعت از اقامتشان در بیمارستان گذشته بود، از مطالعه خارج شدند. داده‌های مراجعین از طریق مصاحبه، و داده های پرستاران از طریق تکمیل پرسش نامه ها توسط محقق جمع آوری شد. مدت تکمیل پرسش نامه ها بر حسب نمونه حدود ۳۰-۲۰ دقیقه طول کشید. آنالیز داده ها با استفاده از آزمون های آماری اسمیرنوف-کولموگروف، تی دو نمونه ای مستقل و یومن ویتنی و با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 16 انجام شد. سطح معنی داری کمتر از 0/05 در نظر گرفته شد.
یافته ها: بیشتر پرستاران در بازه ی سنی بین 25 تا 35 سال، مرد، متاهل، بومی و با سابقه کار 4 تا 6 سال بودند. مراجعان هم بیشتر در بازه ی سنی بین 25 تا 35 سال، خانم، متاهل، بومی و با وضعیت اقتصادی متوسط بودند. از دیدگاه پرستاران برخورد مؤدبانه با بیمار دارای بیشترین میانگین (12/86± 79/48) و احترام به‌حق انتخاب و تصمیم آزادانه (8/04± 42/71) کمترین میانگین را به خود اختصاص داد. نمره کل رعایت حقوق بیمار 20/89 ± 264/64 و میانگین )بر مبنای 100( 25± 67/58 بود. از دیدگاه بیماران برخورد مؤدبانه با بیمار دارای بیشترین میانگین (12/95± 78/62) و احترام به‌حق انتخاب و تصمیم آزادانه (9/63± 41/97) کمترین میانگین را به خود اختصاص داد. نمره کل رعایت حقوق بیمار 27/43 ± 262/09 و میانگین) بر مبنای 100(52/9± 66/70 بود. میزان رعایت مفاد منشور حقوق بیمار از دیدگاه پرستاران بیش از بیماران (به ترتیب 75/6 درصد با میانگین گویه ها 0/29± 3/72 و 74/88 درصد میانگین گویه ها 0/17±3/80) بود، اما از نظر آماری اختلاف معناداری نداشت (031=P). فقط در حیطه " توجه به رفاه و آسایش بیمار" میانگین از دیدگاه پرستاران به صورت معنی داری بیشتر از دیدگاه بیماران (0/04=P) بود.
نتیجه‌گیری کلی: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که میزان توجه به حقوق بیمار و رعایت آن توسط کارکنان بخش اورژانس هم از دیدگاه مراجعان و هم از دیدگاه پرستاران متوسط به بالا می باشد. این نکته ی مهم و مناسبی است که باید در ارایه ی مراقبت از بیمار حفظ شده و حتی برای ارتقای آن برنامه ریزی صورت گیرد. توجه بیشتر به مولفه هایی که نمرات کمتر دریافت نموده بودند، ضروی است و مخصوصا این مولفه ها از دیدگاه بیماران که مشتری اصلی دریافت خدمت و گروه هدف بیمارستان ها هستند باید مناسب و در سطح مطلوب باشند. از دیگر نتایج این مطالعه نزدیک بودن دیدگاه های پرستاران و مراجعان و مخصوصا بیماران در مورد رعایت حقوق بیمار می باشد. این یافته ی مناسبی است که نشان می دهد آنچه در عمل انجام می گیرد و پرستاران در تلاش برای رعایت آن هستند از نظر گروه گیرنده ی خدمت هم به همان شکل درک شده و احساس رضایت وجود دارد. اگر بین آنچه انجام می شود و آنچه بیمار درک می کند و در مورد آن قضاوت می کند تفاوت وجود داشته باشد نمی توان گفت که رسالت بیمارستان به نحو احسن انجام شده است. لازم است مسئولین بیمارستان ها تدابیری اتخاذ نمایند تا فضایی مناسب جهت آگاهی بیماران از حقوق شان و اجرای هرچه دقیق تر قوانین مربوط به رعایت حقوق بیمار توسط کارکنان اورژانس فراهم گردد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |