جلد 34، شماره 130 - ( تیر 1400 )
جلد 34 شماره 130 صفحات 37-25 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Bahrami R, Khalifi T. Effect of Psychoeducation on the Resilience of the Family Caregivers of Patients with Bipolar Disorder. IJN 2021; 34 (130) :25-37
URL: http://ijn.iums.ac.ir/article-1-3411-fa.html
URL: http://ijn.iums.ac.ir/article-1-3411-fa.html
بهرامی راحله، خلیفی طلیعه. تأثیر آموزش روان شناختی بر تاب‌آوری مراقبان خانوادگی مددجویان مبتلا به اختلال دوقطبی. نشریه پرستاری ایران. 1400; 34 (130) :25-37
راحله بهرامی1 
، طلیعه خلیفی 2
، طلیعه خلیفی 2
1- کارشناسی ارشد روانپرستاری، دانشکده پرستاری مامایی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران
2- گروه روانپرستاری، دانشکده پرستاری مامایی، دانشگاه علوم پزشکی قم، قم، ایران (نویسنده مسئول) شماره تماس:09125531359 Email: talieh.khalifi@yahoo.com
2- گروه روانپرستاری، دانشکده پرستاری مامایی، دانشگاه علوم پزشکی قم، قم، ایران (نویسنده مسئول) شماره تماس:09125531359 Email: talieh.khalifi@yahoo.com
چکیده: (2964 مشاهده)
زمینه و هدف: اختلال دوقطبی، از اختلالات شایع روانپزشکی در قرن 21 است. این بیماری، مزمن، تکرار شونده و همراه با نوسانات خلق، بین شیدایی و افسردگی می‌باشد. تشخیص اختلال دوقطبی برای فرد و خانواده یک موضوع استرس‌زا است، مراقبان زمانی می‌توانند بر استرس مراقبت از مددجوی مبتلا به اختلال روانپزشکی غلبه کنند که تاب آور باشند. تاب‌آوری در خانواده، به الگوی رفتاری انعطاف‌پذیر و رشد یافته‌ی رفتاری مراقبان مددجویان، در مواجهه با مصائب و چالش‌های پیش‌آمده با مددجوی تحت مراقبت، اطلاق می‌گردد. لذا این مطالعه با هدف تعیین تأثیر برنامه آموزش روان شناختی بر تاب‌آوری مراقبان مددجویان مبتلا به اختلال دوقطبی بستری در مرکز روانپزشکی شهر سنندج انجام گرفته است.
روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه نیمه تجربی است که در پاییز و زمستان سال 1398 در مورد 64 مراقب خانوادگی مددجویان مبتلا به اختلال دوقطبی بستری در مرکز روان پزشکی شهر سنندج، انجام شد. نمونه‌‌گیری، به شیوه در دسترس انجام گرفت. و نمونه‌ها در دو گروه آزمون (32 نفر) و کنترل (32 نفر) قرار گرفتند. قبل از مطالعه از مراقبان خواسته شد که فرم اطلاعات فردی و پرسشنامه تاب آوری (Connor-Davidson CD-RISC) را تکمیل نمایند. مراقبان گروه مداخله در هفت گروه 4 تا 5 نفره، آموزش روان شناختی را طی چهار جلسه، به صورت هفته‌ای یک بار، در مدت زمان 45 تا60 دقیقه دریافت نمودند. پس از گذشت چهار هفته از مداخله مجدداّ پرسشنامه تکمیل شد. گروه کنترل، برنامه‌ای جز برنامه آموزش معمول بیمارستان دریافت نکرد و همانند گروه مداخله پس آزمون در مورد آنان نیز اجرا شد. داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (تی مستقل و تی زوجی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه مداخله و کنترل از نظر توزیع متغیرهای زمینه‌ای تفاوتی وجود نداشت. میانگین نمره پیش آزمون تاب‌آوری در دو گروه کنترل و مداخله به ترتیب 80/5 ± 65/22 و 61/5 ± 44/23 بود، دو گروه از نظر آماری اختلاف معنی‌داری با هم نداشتند (59/0 = p)، در حالی که میانگین نمره‌ی پس آزمون تاب‌آوری در گروه کنترل12/6 ± 19/23 و در گروه مداخله 36/3 ± 97/33 بود، که اختلاف آماری معنی‌داری را نشان می‌دهد (001/0>p). مقایسه نمره‌ی تاب‌آوری در مراحل پیش آزمون و پس آزمون در هر گروه به صورت جداگانه نشان می‌دهد که نمره تاب‌آوری در مراحل پیش آزمون و پس آزمون در گروه کنترل اختلاف آماری معنی‌داری با هم نداشتند (11/0p=)، در حالی که افزایش آماری معنی‌داری در مرحله‌ی پس آزمون نسبت به پیش آزمون در گروه مداخله مشاهده شد (001/0>p).
نتیجه‌گیری کلی: نتایج مطالعه حاضر نشان داد آموزش روان شناختی بر تاب‌آوری مراقبان مددجویان مبتلا به اختلال دوقطبی تأثیرگذار است. ضروری است برنامه‌هایی همچون آموزش روان شناختی به عنوان یکی از راهکارهای ارتقای تاب‌آوری در مددجویان و مراقبان آنان مد نظر قرار گیرد.
روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه نیمه تجربی است که در پاییز و زمستان سال 1398 در مورد 64 مراقب خانوادگی مددجویان مبتلا به اختلال دوقطبی بستری در مرکز روان پزشکی شهر سنندج، انجام شد. نمونه‌‌گیری، به شیوه در دسترس انجام گرفت. و نمونه‌ها در دو گروه آزمون (32 نفر) و کنترل (32 نفر) قرار گرفتند. قبل از مطالعه از مراقبان خواسته شد که فرم اطلاعات فردی و پرسشنامه تاب آوری (Connor-Davidson CD-RISC) را تکمیل نمایند. مراقبان گروه مداخله در هفت گروه 4 تا 5 نفره، آموزش روان شناختی را طی چهار جلسه، به صورت هفته‌ای یک بار، در مدت زمان 45 تا60 دقیقه دریافت نمودند. پس از گذشت چهار هفته از مداخله مجدداّ پرسشنامه تکمیل شد. گروه کنترل، برنامه‌ای جز برنامه آموزش معمول بیمارستان دریافت نکرد و همانند گروه مداخله پس آزمون در مورد آنان نیز اجرا شد. داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (تی مستقل و تی زوجی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه مداخله و کنترل از نظر توزیع متغیرهای زمینه‌ای تفاوتی وجود نداشت. میانگین نمره پیش آزمون تاب‌آوری در دو گروه کنترل و مداخله به ترتیب 80/5 ± 65/22 و 61/5 ± 44/23 بود، دو گروه از نظر آماری اختلاف معنی‌داری با هم نداشتند (59/0 = p)، در حالی که میانگین نمره‌ی پس آزمون تاب‌آوری در گروه کنترل12/6 ± 19/23 و در گروه مداخله 36/3 ± 97/33 بود، که اختلاف آماری معنی‌داری را نشان می‌دهد (001/0>p). مقایسه نمره‌ی تاب‌آوری در مراحل پیش آزمون و پس آزمون در هر گروه به صورت جداگانه نشان می‌دهد که نمره تاب‌آوری در مراحل پیش آزمون و پس آزمون در گروه کنترل اختلاف آماری معنی‌داری با هم نداشتند (11/0p=)، در حالی که افزایش آماری معنی‌داری در مرحله‌ی پس آزمون نسبت به پیش آزمون در گروه مداخله مشاهده شد (001/0>p).
نتیجه‌گیری کلی: نتایج مطالعه حاضر نشان داد آموزش روان شناختی بر تاب‌آوری مراقبان مددجویان مبتلا به اختلال دوقطبی تأثیرگذار است. ضروری است برنامه‌هایی همچون آموزش روان شناختی به عنوان یکی از راهکارهای ارتقای تاب‌آوری در مددجویان و مراقبان آنان مد نظر قرار گیرد.
فهرست منابع
1. Michalak E, Livingston JD, Hole R, Suto M, Hale S, Haddock C. 'It's something that I manage but it is not who I am': reflections on internalized stigma in individuals with bipolar disorder. Chronic Illness. 2011;7(3):209-24. [DOI:10.1177/1742395310395959]
2. Miklowitz DJ, Chung B. Family‐focused therapy for bipolar disorder: Reflections on 30 years of research. Family process. 2016;55(3):483-99. [DOI:10.1111/famp.12237]
3. James SL, Abate D, Abate KH, Abay SM, Abbafati C, Abbasi N, Abbastabar H, Abd-Allah F, Abdela J, Abdelalim A, Abdollahpour I. Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 354 diseases and injuries for 195 countries and territories, 1990-2017: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2017. The Lancet. 2018;392(10159):1789-858. [DOI:10.1016/S0140-6736(18)32279-7]
4. Shamsaei F, Cheraghi F, Esmaeilli R. The family challenge of caring for the chronically mentally ill: A phenomenological study. Iranian journal of psychiatry and behavioral sciences. 2015;9(3):e1898.
5. Livingston J. Self‐stigma and quality of life among people with mental illness who receive compulsory community treatment services. J Commun Psychol. 2012;40(6):699-714. [DOI:10.1002/jcop.21476]
6. Chan KK, Mak WW. The mediating role of self-stigma and unmet needs on the recovery of people with schizophrenia living in the community. Quality of Life Research. 2014;23(9):2559-68. [DOI:10.1007/s11136-014-0695-7]
7. Kaakinen JR, Coehlo DP, Steele R, Robinson M. Family health care nursing: Theory, practice, and research. FA Davis. 2010: 449-69.
8. Voss C, Tasmania C. Hope, Empowerment, Resilience and Outcomes for Carers. Carers NSW Biennial Conference; 2011.
9. Zauszniewski JA, Bekhet AK, Suresky MJ. Indicators of resilience in family members of adults with serious mental illness. Psychiatric Clinics. 2015;38(1):131-46. [DOI:10.1016/j.psc.2014.11.009]
10. Haghranjbar F, Kakavand A, Borjali A, Bermas H. Resilience and quality of life of mothers with mentally retarded children. Quarterly journal of health and psychology. 2011;1:179-89.
11. Saunders JC. Families living with severe mental illness: A literature review. Issu Ment Health Nurs. 2003;24(2):175-98. [DOI:10.1080/01612840305301]
12. Chang CC, Yen CF, Jang FL, Su JA, Lin CY. Comparing affiliate stigma between family caregivers of people with different severe mental illness in Taiwan. J Nerv Ment Dis. 2017;205(7):542-9. [DOI:10.1097/NMD.0000000000000671]
13. Chang CC, Su JA, Chang KC, Lin CY, Koschorke M, Thornicroft G. Perceived stigma of caregivers: Psychometric evaluation for Devaluation of Consumer Families Scale. Int J Clin Health Psychol. 2018;18(2):170-8. [DOI:10.1016/j.ijchp.2017.12.003]
14. Smith-Osborne A. Life span and resiliency theory: A critical review. Advances in social work. 2007;8(1):152-68. [DOI:10.18060/138]
15. Girma E, Möller-Leimkühler AM, Dehning S, Mueller N, Tesfaye M, Froeschl G. Self-stigma among caregivers of people with mental illness: toward caregivers' empowerment. J Multidiscipl Health Care. 2014;7:37. [DOI:10.2147/JMDH.S57259]
16. Macleod SH, Elliott L, Brown R. What support can community mental health nurses deliver to carers of people diagnosed with schizophrenia? Findings from a review of the literature. Int J Nurs Stud. 2011;48(1):100-20. [DOI:10.1016/j.ijnurstu.2010.09.005]
17. Glynn SM, Cohen AN, Niv N. New challenges in family interventions for schizophrenia. Expert review of neurotherapeutics. 2007;7(1):33-43. [DOI:10.1586/14737175.7.1.33]
18. Rahmani F, Ebrahimi H, Ranjbar F, Asghari E. The effect of group psychoeducational program on attitude toward mental illness in family caregivers of patients with bipolar disorder. Hayat. 2016;21(4):65-79.
19. Sadeqi M, Ghadampour E, Esmaeili A. The effect of healthy family model training on resiliency mothers of children with outism spectrum disorder. Journal of Counseling Research. 2015;15(60):84-99.
20. Taghavilarijani T, Noughani F, Danandehfard S. The Effect of Family Psychological Group Training on Resilience of the Families of Schizophrenic Patients. Iran J Psychiatr Nurs. 2019;7(2):83-9.
21. Ozkan B, Erdem E, Ozsoy SD, Zararsiz G. Effect of psychoeducation and telepsychiatric follow up given to the caregiver of the schizophrenic patient on family burden, depression and expression of emotion. Pak J Med Sci. 2013;29(5):1122-7. [DOI:10.12669/pjms.295.2613]
22. Martin-Carrasco M, Fernandez-Catalina P, Dominguez-Panchon AI, Gonçalves-Pereira M, Gonzalez-Fraile E, Munoz-Hermoso P, Ballesteros J. A randomized trial to assess the efficacy of a psychoeducational intervention on caregiver burden in schizophrenia. European Psychiatry. 2016;33(1):9-17. [DOI:10.1016/j.eurpsy.2016.01.003]
23. Dalvand H, Rassafiani M, Bagheri H. Family Centered Approach: A literature review. Modern Rehabilitation. 2014;8(1):1-9.
24. Seyedfatemi N, Ahmadzad Asl M, Bahrami R, Haghani H. The Effect of Virtual Social Network Based Psycho-education on Resilience of Family Caregivers of Clients with Severe Mental Disorders. Iranian Journal of Psychiatric Nursing. 2019;6(6):1-8. [DOI:10.21859/ijpn-06061]
25. Connor KM, Davidson JR. Development of a new resilience scale: The Connor‐Davidson resilience scale (CD‐RISC). Depression and anxiety. 2003;18(2):76-82. [DOI:10.1002/da.10113]
26. Campbell‐Sills L, Stein MB. Psychometric analysis and refinement of the connor-davidson resilience scale (CD‐RISC): Validation of a 10‐item measure of resilience. J Traum Stress: Official Publication of The International Society for Traumatic Stress Studies. 2007;20(6):1019-28. [DOI:10.1002/jts.20271]
27. Keyhani M, Taghvaei D, Rajabi A, Amirpour B. Internal consistency and confirmatory factor analysis of the Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC) among nursing female. Iranian journal of medical education. 2015;14(10):857-65.
28. Almasi A, Hatami F, Sharifi A, Ahmadijouybari T, Kaviannezhad R, Ebrahimzadeh F. Effectiveness of stress coping skills training on the resiliency of mothers of handicapped children. Scientific journal of Kurdistan university of medical sciences. 2016;21(2):34-42.
29. Naimi A. The Effectiveness of Family-Based Education on Mental Health and Resilience of Women with Addicted Wife. Woman in Development and Politics. 2015;1(13):40-52.
30. Fallahi Khoshknab M, Sheikhona M, Rahgouy A, Rahgozar M, Sodagari F. The effects of group psychoeducational programme on family burden in caregivers of I ranian patients with schizophrenia. Journal of psychiatric and mental health nursing. 2014;21(5):438-46. [DOI:10.1111/jpm.12107]
31. Omranifard V, Yari A, Kheirabadi GR, Rafizadeh M, Maracy MR, Sadri S. Effect of needs-assessment-based psychoeducation for families of patients with schizophrenia on quality of life of patients and their families: A controlled study. Journal of education and health promotion. 2014;3.
32. Colom F, Vieta E, Martinez-Aran A, Reinares M, Benabarre A, Gasto C. Clinical factors associated with treatment noncompliance in euthymic bipolar patients. J Clin Psych. 2000 31;61(8):549-55.
33. Vieta E, Colom F. Psychological interventions in bipolar disorder: From wishful thinking to an evidence‐based approach. Acta Psychiat Scandin. 2004;110:34-8. [DOI:10.1111/j.1600-0447.2004.00411.x]
34. Clarkin JF, Carpenter D, Hull J, Wilner P, Glick I. Effects of psychoeducational intervention for married patients with bipolar disorder and their spouses. Psychiatric Services. 1998;49(4):531-3. [DOI:10.1176/ps.49.4.531]
35. Miklowitz DJ, Simoneau TL, George EL, Richards JA, Kalbag A, Sachs-Ericsson N, Suddath R. Family-focused treatment of bipolar disorder: 1-year effects of a psychoeducational program in conjunction with pharmacotherapy. Biological psychiatry. 2000;48(6):582-92. [DOI:10.1016/S0006-3223(00)00931-8]
36. Reinares M, Colom F, Martinez-Aran A, Benabarre A, Vieta E. Therapeutic interventions focused on the family of bipolar patients. Psychoth Psychosom. 2002;71(1):2-10. [DOI:10.1159/000049338]
37. Reinares M, Vieta E, Colom F, Martinez-Aran A, Torrent C, Comes M, Goikolea JM, Benabarre A, Sanchez-Moreno J. Impact of a psychoeducational family intervention on caregivers of stabilized bipolar patients. Psychoth Psychosom. 2004;73(5):312-9. [DOI:10.1159/000078848]
38. Colom F, Vieta E, Martinez-Aran A, Reinares M, Goikolea JM, Benabarre A, Torrent C, Comes M, Corbella B, Parramon G, Corominas J. A randomized trial on the efficacy of group psychoeducation in the prophylaxis of recurrences in bipolar patients whose disease is in remission. Arch General Psych. 2003;60(4):402-7. [DOI:10.1001/archpsyc.60.4.402]
39. Colom F, Vieta E, Sánchez‐Moreno J, Martínez‐Arán A, Torrent C, Reinares M, Goikolea JM, Benabarre A, Comes M. Psychoeducation in bipolar patients with comorbid personality disorders. Bipolar Disorders. 2004;6(4):294-8. [DOI:10.1111/j.1399-5618.2004.00127.x]
40. Miklowitz DJ, George EL, Richards JA, Simoneau TL, Suddath RL. A randomized study of family-focused psychoeducation and pharmacotherapy in the outpatient management of bipolar disorder. Arch General Psych. 2003;60(9):904-12. [DOI:10.1001/archpsyc.60.9.904]
41. Gonzalez‐Pinto A, Gonzalez C, Enjuto S, Fernandez de Corres B, Lopez P, Palomo J, Gutierrez M, Mosquera F, Perez de Heredia JL. Psychoeducation and cognitive‐behavioral therapy in bipolar disorder: an update. Acta Psychiat Scandin. 2004;109(2):83-90. [DOI:10.1046/j.0001-690X.2003.00240.x]
42. Frank E, Swartz HA, Mallinger AG, Thase ME, Weaver EV, Kupfer DJ. Adjunctive psychotherapy for bipolar disorder: effects of changing treatment modality. J Abnormal Psychol. 1999;108(4):579. [DOI:10.1037/0021-843X.108.4.579]
43. Lam DH, Bright J, Jones S, Hayward P, Schuck N, Chisholm D, Sham P. Cognitive therapy for bipolar illness-a pilot study of relapse prevention. Cognit Therapy Res. 2000;24(5):503-20. [DOI:10.1023/A:1005557911051]
44. Lam DH, Watkins ER, Hayward P, Bright J, Wright K, Kerr N, Parr-Davis G, Sham P. A randomized controlled study of cognitive therapy for relapse prevention for bipolar affective disorder: outcome of the first year. Arch General Psych. 2003;60(2):145-52. [DOI:10.1001/archpsyc.60.2.145]
45. Patelis-Siotis I, Young LT, Robb JC, Marriott M, Bieling PJ, Cox LC, Joffe RT. Group cognitive behavioral therapy for bipolar disorder: a feasibility and effectiveness study. J Affec Disord. 2001;65(2):145-53. [DOI:10.1016/S0165-0327(00)00277-9]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
