مقدمه
تروما عامل اصلی مرگ و ناتوانی در سراسر جهان است [
1] سالانه بیش از 5 میلیون مرگ ناشی از تروما با اکثریت قریب به اتفاق در کشورهای کمدرآمد و متوسط اتفاق میافتد [
2]. بنابراین پیشگیری ایدهآل است و بسیاری از راهبردهای مؤثر و مقرونبهصرفه پیشگیری از آسیب وجود دارد، اما هیچ سیستمی از تمام آسیبها جلوگیری نخواهد کرد [
3].
افزایش مهارتهای مراقبت از فرد دچار تروما قبل از رسیدن مصدوم به بیمارستان میتواند تأثیر زیادی در حفظ زندگی مصدومین بدحال داشته باشد [
3]. در سیستمهای خدمات اورژانس، حمایت از زندگی بیماران ترومایی پیش از بیمارستان باعث بهبود مهارتها و نگرشها میشود و درنتیجه موجب کاهش چشمگیر مرگ میشود، اما تفاوت محسوسی از آموزش تا عمل در پژوهشهای مختلف دیده میشود [
4]. بیشتر موارد از دست دادن زندگی و ناتوانیها به دلیل عدم مهارت مناسب توسط کارکنان عملیاتی اورژانس قبل از بیمارستان است [
5]. آموزشهای نوین با ایجاد پلی بین شکافهای موجود بین مباحث تئوری کارکنان عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی و بهکارگیری آن در محیطهای بالینی نقش تعیینکنندهای در افزایش کیفیت مهارتهای کارکنان عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی در برخورد با بیماران ترومایی ایفا میکند [
6]. بنابراین بهبود مهارتهای عملی قبل از مراقبت از مصدوم واقعی، یک مسئله کلیدی و مهم در مراقبتهای اورژانس است [
7]. یکی از اهداف اصلی دوره آموزشی مراقبتهای حیاتی پیشبیمارستانی تروما این است که کارکنان آموزش ببینند چگونه مراقبتها را با توجه به اصل «مقابله با شرایط تهدیدکننده زندگی» اولویتبندی کنند [
8]. تمرین مهارتهای مختلف برخورد با بیماران آسیبدیده در شرایط پیشبیمارستانی با مکانیسم و ماهیتهای متفاوت آسیب در حال افزایش است [
9]. تاکنون روشهای مختلفی جهت آموزش مهارتها مطرح شده است. همچنین ضروری است ایمنی بیمار در انتخاب روشهای آموزشی مورد توجه فراوان قرار گیرد. ایمنی و امنیت بیماران مهمترین علت استفاده از شیوههای آموزشی نوین در آموزش پرستاری ذکر میشود [
10].
آموزش شبیهسازی مصدومین سطوح کارآمدی در کارکنان درمانی را افزایش میدهد و باعث تأثیر مثبت در مداخلات نجاتبخش زندگی در فرد دچار تروما میشود [
11]. شبیهسازی باعث تغییرات ذهنی و عینی در میان کارکنان و درحقیقت مراقبت از فرد دچار تروما میشود که درواقع یک نتیجه مثبت از دورههای شبیهسازیشده مراقبتهای حیاتی پیشبیمارستانی تروما است. شبیهسازی فرد دچار تروما باعث میشود کارکنان عملیاتی مبتدی در انجام فعالیتهای مورد نیاز برای تسلط بر تکنیکهای مختلف از جمله روشهای تهاجمی بر روی بیماران واقعی، مهارتهای خود را در یک محیط بدون ریسک پرورش دهند [
12]. شبیهسازی در آموزشهای پیشبیمارستانی با توجه به حفظ ایمنی مصدوم و کارکنان عملیاتی قابل توجه است. بنابراین این موضوع در جهت افزایش تمرکز سیاستهای دانشگاههای علومپزشکی بر موضوع شبیهسازی ارزشمند است [
13]. تکرار مداوم آموزش شبیهسازی با افزایش تابآوری پرستاران در اضطراب کنترلشده ناشی از صحنههای شبیهسازیشده باعث افزایش مهارت و کنترل خطاهای دانش محور میشود [
4]. رصد کمی و کیفی در پژوهشها و مطالعات صورت گرفته نشاندهنده این است که قریب به اتفاق مرگومیر و ناتوانیهای بعد از تروما به دلیل عدم مهارت مناسب توسط کارکنان عملیاتی اورژانس است [
4] و با بیان اینکه عملکرد ضعیف کارکنان عملیاتی اورژانس در برخورد با افراد دچار تروما بهدلیل فقدان مهارتهای مرتبط با تروماست [
14]، باید بیان کرد که آموزشهای دادهشده در رشتههایی که مجاز به کار در اورژانس هستند، همخوانی و یا کفایت لازم را ندارند و نیاز است روش تدریس و محتوای آموزش تروما تغییر کند. از اینرو ضروری است در حوزه پیشبیمارستانی از مدلهای آموزشی تروما از جمله شبیهسازی بیماران ترومایی بیشتر استفاده شود. شبیهسازی فرد دچار تروما در بالابردن سطح مهارت کارکنان عملیاتی که با انسانها سروکار دارند، باعث میشود آنها اقدامات درمانی خود را با حداقل اشتباه انجام دهند. بنابراین بهکارگیری پژوهش در حوزه شبیهسازی بیمار دچار تروما بسیار حیاتی به نظر میرسد تا از این طریق بتوان مراقبتهای مؤثر را انجام داد [
15].
روش بررسی
این مطالعه ارزشیابی از نوع نیمهتجربی با طرح پیشآزمون پسآزمون در سال 1398 انجام شد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر شبیهسازی تروما بر کارکنان عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی شیراز در استان فارس انجام شد. معیارهای ورود داشتن مدرک پرستاری یا فوریتهای پزشکی، داشتن مدرک دانشگاهی (هوشبری، اتاق عمل، امداد سوانح، بهیاری) و داشتن سابقه کار در اورژانس پیشبیمارستانی بود و معیار خروج از مطالعه شرکت نکردن در هریک از مراحل ارزیابی مهارت بالینی بود. برای تعیین تعداد نمونه لازم در سطح اطمینان 95/0 و توان آزمون 80 درصد و با فرض اینکه مهارتهای مواجهه با بیماران دچار تروما در کارکنان عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی پس از آموزش شبیهسازی حداقل 8 نمره تغییر کند تا از نظر آماری معنیدار تلقی شود، پس از جایگذاری در فرمول مربوطه حجم نمونه لازم 50 نفر بهدست آمد که با احتساب 20 درصد ریزش 60 نفر در نظر گرفته شد. انحراف معیار برآوردشده از مقاله شاکری و همکاران بهدست آمده است [
16]. از لیست 200 نفره جامعه پژوهش (کارکنان عملیاتی مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی شیراز که واجد شرایط ورود به مطالعه بودند) 60 نفر با کمک جدول اعداد تصادفی، به تصادف بر اساس لیست دردسترس از اسامی کارکنان انتخاب شدند. در این پژوهش جهت مشاهده مهارتهای بالینی مواجهه با فرد دچار تروما و ثبت آن از چکلیست مشاهدهای استفاده شد که از ترجمه ثبت ملی برگههای مهارت بالینی تکنیسینهای فوریتهای پزشکی بهدست آمده است [
17]. برای ارزیابی مهارت از ارزیابی مهارتهای بالینی ساختارمند عینی استفاده شد [
16].
برای تعیین روایی چکلیست از روایی محتوا استفاده شد. بدین منظور از نظرات اصلاحی 3 نفر از اعضای هیئت علمی دانشکده پرستاری مامایی دانشگاه علومپزشکی ایران و 4 نفر از پزشکان شاغل در مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی که در زمینه پژوهش، اورژانس و مراقبتهای ویژه تخصص دارند برای تعیین روایی محتوای چکلیست عملکرد در زمینه مهارت بالینی تروما استفاده شد. چکلیست مهارتها در زمینه تروما پس از اعمال نظرات و پیشنهادات اساتید محترم با تأیید استاد راهنما، اصلاح شد. برای بررسی پایایی چکلیست از روش ضریب توافق بین ارزیابها استفاده شد. ضریب توافق بین نمرات ارزیابی پژوهشگر و کمکپژوهشگر از عملکرد 10 نفر از کارکنان عملیاتی اورژانس واجد شرایط ورود به مطالعه در زمینه مهارت بالینی مواجهه با بیماران دچار تروما به دست آمد. دادههای این نمونهها در مطالعه اصلی در نظر گرفته نشد.
پژوهشگر با استفاده از مطالعات کتابخانهای و منابع موجود شامل کتب، مجلات علمی پژوهشی و سایتهای اینترنتی معتبر و پژوهشهای انجامشده در مورد پژوهش، 9 سناریو بالینی مربوط به مهارتهای بالینی مواجهه با بیماران دچار تروما را تحتنظر استاد راهنما تهیه کرد. سپس برای تعیین روایی سناریوهای بالینی از روایی محتوا استفاده شد. به این ترتیب که از نظرات اصلاحی 3 نفر از اعضای هیئتعلمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علومپزشکی ایران و 4 نفر از پزشکان شاغل در مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی که در زمینه پژوهش، اورژانس و مراقبتهای ویژه تخصص دارند، استفاده شد.
شبیهسازی توسط متخصصین شبیهسازی طراحی شد. محتوای آموزشی پیشبینیشده جهت آموزش شبیهسازی، آموزش مراقبتهای حیاتی پیشبیمارستانی تروما و آموزش 9 مهارت بالینی مراقبتهای مواجهه با بیماران دچار تروما براساس «ثبت ملی برگههای مهارتهای بالینی تکنیسینهای فوریتهای پزشکی» بود. برای آموزش این مهارتها از محتوای آموزش و تدریس بینالمللی مراقبتهای حیاتی پیشبیمارستانی تروما همچنین از سایتهای معتبر و منابع کتابخانهای معتبر، اطلاعات جمعآوری شد و بهصورت فیلم، عکس، اطلاعات خواندنی در شبیهسازی گنجانده شد. اقدامات تهاجمی مانند لولهگذاری داخل تراشه با مولاژ انجام شد.
محتوای آموزشی شامل مباحث مختلفی چون ارزیابی اولیه، ثانویه، ارزیابی راه هوایی، ارزیابی تنفسی، ارزیابی شوک و کنترل خونریزی، آسیبهای مغزی و نخاعی، آسیب در کودکان و سالمندان و شرایط خاص در این دوره تدریس بود. در کنار هر مبحث تئوری، یک برنامه عملی پیشبینی شده بود که در قالب 9 ایستگاه مهارتآموزی، بیمارنماها بر اساس سناریو از پیش تعیینشده برای بخشهای عملی گریم میشدند و اساتید در هر ایستگاه، کارکنان عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی را برای انجام مهارتهای استاندارد در برخورد با مصدومین ترومایی راهنمایی میکردند. پس از پایان طراحی برنامه، مدل مذکور بررسی و نظرات آنها گردآوری، اصلاح و ویرایش شد. پژوهشگر پس از کسب مجوز انجام پژوهش از کمیته اخلاق و پژوهش دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علومپزشکی ایران به محیط پژوهش مراجعه کرد. از واحدهای پژوهش درخواست شد فرم اطلاعات جمعیتشناختی را تکمیل کنند. مدرسین آموزش مورد نظر اعضای مرکز آموزش اورژانس بودند که دارای گواهی معتبر تدریس تروما بودند. ایستگاهای آزمون ارزیابی مهارتهای بالینی ساختارمند عینی بر اساس شرح سناریو تدوینشده در دو مکان (1. اتاقهای مرکز آموزش مهارتهای بالینی اورژانس فارس 2. حیاط مرکز آموزش اورژانس) قرار گرفت که بسته به شرح سناریو تدوین و تهیه شد. این آموزش توسط 3 نفر از استادان مرکز آموزش اورژانس فارس بر اساس برنامه زمانبندیشده طی 2 روز (روز اول: توضیحات تکمیلی محقق، آزمون ارزیابی مهارتهای بالینی ساختارمند عینی پیش دوره بر اساس سناریوهای تدوینشده، ارزیابی صحنه، ارزیابی اولیه، راه هوایی، تنفس و ونتیلاسیون، خونریزی و شوک، آسیبمغزی، آسیبنخاعی، ایستگاهای شبیهسازی موارد تئوری، روز دوم: جمعبندی مطالب روز اول، ارزیابی ثانویه، کودکان، سالمندان، زنان باردار، سوختگی، تریاژ، احیا، ایستگاهای شبیهسازی، مباحث تئوری، بحث گروهی و جمعبندی مطالب روز دوم و آزمون ارزیابی مهارتهای بالینی ساختارمند عینی پایان دوره) برگزار شد. درمجموع این کارگاه در طول 2 روز از ساعت 7:00 تا 15:30 برگزار شد. پس از پایان دوره آموزش، عملکرد کارکنان از نظر مهارت بالینی مواجهه با بیماران دچار تروما به روش ارزیابی مهارتهای بالینی ساختارمند عینی در 9 ایستگاه در مرکز مهارتهای بالینی مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی مورد ارزیابی قرار گرفت. ارزیابان برای جمعآوری داده از چکلیست مشاهدهای عملکرد انجام مهارتهای بالینی مواجهه با بیماران دچار تروما استفاده کردند. مدتزمان لازم برای انجام هر مهارت 7 دقیقه در نظر گرفته شد. آزمون ارزیابی مهارتهای بالینی ساختارمند عینی مهارتها بهصورت عملی بر روی بیمارنماها متناسب با هر مهارت در هر ایستگاه توسط کارکنان زیر نظر ارزیابان قبل و بلافاصله بعد، اجرا شد و امتیازدهی به مهارتها از روی چکلیست انجام شد. 9 مهارت استاندارد مواجهه با بیماران دچار تروما در قالب ایستگاههایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. اقدامات تهاجمی مانند لولهگذاری داخل تراشه بر روی مولاژ صورت گرفت. ابتدا در یک فرصت زمانی کوتاه، پژوهشگر طریقه انجام آزمون را به کارکنان شرح داد. همچنین ایستگاهها برای تمام کارکنان یکی بود و تفاوت نداشت. ارزیابی و نمرهدهی به انجام مهارتها بر اساس چکلیست مهارت بالینی بود. مهارتها عبارت بودند از: 1. بررسی بیمار ترومایی با 43 سؤال یا گویه (43 امتیاز)؛ 2. محدودسازی حرکت ستونفقرات بیمار نشسته با 12 سؤال (12 امتیاز)؛ 3. محدودسازی حرکت ستونفقرات بیمار خوابیده با 14 سؤال (14 امتیاز)؛ 4. محدودسازی حرکت استخوان بلند صدمهدیده با 10 سؤال (10 امتیاز)؛ 5. محدودسازی حرکت مفصل آسیبدیده با 9 سؤال (9 امتیاز)؛ 6. استفاده از اسپلینت کششی با 14 سؤال (14 امتیاز)؛ 7. کنترل خونریزی و درمان شوک با 7 سؤال (7 امتیاز)؛ 8. تعبیه راه هوایی دهانیـحلقی، بینیـحلقی و ساکشن کردن با 14 سؤال (14 امتیاز)؛ 9. تهویه و لولهگذاری دهانیـنایی با 26 سؤال (26 امتیاز). در این چکلیست، ارزیابی هر مهارت چندگویه دارد که با صفر (عدم اجرای مهارت) و 1 (اجرای مهارت) امتیازدهی میشود. هر مهارت امتیاز جداگانه دارد. امتیاز هرمهارت جداگانه محاسبه شد. امتیاز کل از صفرتا 149 با جمع امتیاز مهارتها محاسبه میشود. امتیاز بالاتر، نشاندهنده مهارت بیشتر است.
نقطه عطف و قابل توجه در آموزش مذکور این است که به غیر از شبیهسازی مصدوم، فضای آزمون ارزیابی مهارتهای بالینی ساختارمند عینی هم شبیهسازی شد. برای مثال با درک اینکه در فضای پیشبیمارستانی جلوی مزاحمت اشخاص تماشاگر را نمیتوان گرفت، اینچنین مزاحمتها هم شبیهسازی شد و به بیان ساده به کارکنان این اطمینان داده شد که بیمار و فضا نیز شبیهسازی شده است و ایمنی و حفاظت شما و بیمار حفظ میشود. دادههای پیشآزمون و پسآزمون در جداول اولیه تنظیم و سپس بررسی مهارتها با استفاده از روشهای آمار توصیفی و استنباطی و نرمافزار SPSS نسخه 22 انجام شد.
برای تجزیهوتحلیل دادهها در راستای اهداف پژوهش از آمار توصیفی (فراوانی مطلق و نسبی، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (تی زوجی و اندازه اثر کوهن) استفاده شد. سطح معناداری کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد.
یافتهها
همانطور که
جدول شماره 1 نشان میدهد. 88/5 درصد (46 نفر) از جامعه پژوهش را مردها و 11/5 درصد (6 نفر) را زنها تشکیل دادند. 43/1 درصد (22 نفر) کارکنان عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی در این مطالعه متأهل و 56/9 درصد (29 نفر) مجرد بودند. یافتهها نشان داد بیشتر واحدهای موردپژوهش (29 نفر) در رده سنی 20 تا 30 سال قرار داشتند (56/9 درصد). 84/6 درصد (44 نفر) کارکنان عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی موردپژوهش دارای مدارک پرستاری یا فوریت پزشکی و 36/6 درصد (19 نفر) دارای مدارک هوشبری، اتاق عمل، امداد سوانح، بهیاری بودند. 59/6 درصد (31 نفر) از افراد دارای سابقه آموزش تروما بودند. 90/4 درصد (47نفر) از افراد دارای سابقه فعالیت در اورژانس پیشبیمارستانی بودند.
همانطور که
جدول شماره 2 نشان میدهد، میانگین نمره مهارت کلی کارکنان عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی در مواجهه با فرد دچار تروما قبل از آموزش 40/51 با انحراف معیار 11/93 بهدست آمد که از میانه نمره ابزار، یعنی 74/5 پایینتر بود. برای مقایسه 9 مهارت، نمرات هر کدام بر مبنای صفر تا 100 محاسبه شد. نتایج نشاندهنده آن بود که کمترین میانگین نمره در مهارت تهویه و لولهگذاری دهانیـ ایی (16/11±20/78) و بیشترین در مهارت محدودسازی حرکت ستونفقرات بیمارنشسته (20/36±32/53) بود.
همانطور که در
جدول شماره 3 مشاهده میشود، میانگین نمره مهارت کلی کارکنان عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی در مواجهه با فرد دچار تروما بعد از آموزش 113/17 با انحراف معیار 10/24 به دست آمد که از میانه نمره ابزار، یعنی 74/5 بالاتر بود. برای مقایسه 9 مهارت نمرات هرکدام بر مبنای صفر تا 100 محاسبه شد.
نتایج نشاندهنده آن بود که کمترین میانگین نمره کسبشده در مهارت استفاده از اسپلینت کششی 18/73±71/01 و بیشترین در مهارت کنترل خونریزی و درمان شوک 22/75±81/04 بود. همانطور که در
جدول شماره 4 مشاهده میشود نتایج آزمون تی زوجی نشان داد مهارت کلی بالینی و همچنین 9 مهارت استاندارد مواجهه با بیماران دچار تروما در کارکنان عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی بعد از آموزش شبیهسازی نسبت به قبل از آن بهصورت معنیداری بیشتر بود (0/001>P). نتایج اندازه اثر کوهن نشان داد بیشترین تأثیر مداخله بر روی بررسی بیمار ترومایی (3/33) و کمترین در محدودسازی حرکت ستونفقرات بیمارنشسته (1/55) و در کل در مهارتهای استاندارد مواجهه با بیماران دچار تروما برابر با 4/64 بود.
بحث و نتیجهگیری
در مطالعات مشابه، مطالعهای مروری در کشور بریتانیا در بازه زمانی 2010 تا 2016 صورت گرفت. این بازه زمانی که منعکسکننده تحقیقات همزمان بیشتر در مورد آموزش شبیهسازی از زمان ظهور شبکههای تروما در سال 2010 و انتشار دستورالعملهای ملی تروما (موسسه ملی تعالی بهداشت و مراقبت) بود، انتخاب شد. هفت مطالعه مشاهدهای برای بررسی روایت انتخاب شدند. فرایند غربالگری و انتخاب از دستورالعمل موارد گزارش برگزیده برای بررسیهای سیستماتیک و متاآنالیزها پیروی کرد. روش مورد استفاده برای ارزیابی مطالعات انتخابشده بر اساس کتاب راهنمای شبکه راهنماهای بین دانشگاهی اسکاتلند بود. بهطور کلی مطالعات، مزایای شبیهسازی را همچون مطالعه موجود در تمرینات تروما نشان دادند. همچنین نشان دادهاند زمان تشخیص و درمان ناشی از بهبود مهارتهای تیم ترومای آموزشدیده با روش شبیهسازی، یک شاخص جایگزین معتبر برای بهبود نتایج بیمار است [
18]. یافتهها در مطالعه حاضر نشاندهنده آن بود که قبل از آموزش، کارکنان عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی، کمترین مهارت را در تهویه و لولهگذاری دهانیـنایی داشتند و بیشترین مهارت را در محدودسازی حرکت ستونفقرات بیمار نشسته داشتند. این نتایج بیانگر کمبودن مهارتهای بالینی مواجهه با فرد دچار تروما در پیشآزمون است. در این مطالعه، مهارت کارکنان عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی در مواجهه با فرد دچار تروما بعد از آموزش شبیهسازی و مقایسه آن نسبت به قبل از آموزش در همه 9 مهارت و مهارت کلی افزایش یافت. میانگین نمره کسبشده پس از آموزش مهارتهای مواجهه با فرد دچار تروما پس از آموزش شبیهسازی بالاتر از میانگین نمرات پیش از این آموزش بود و آموزش مبتنی بر شبیهسازی بیماران ترومایی تأثیر مثبتی در افزایش نمره مهارتهای بالینی مواجهه با فرد دچار تروما پس از آموزش داشت. درباره تأثیر مثبت این مداخله آموزشی در برابر روش آموزش رایج در افزایش مهارتهای بالینی مواجهه با فرد دچار تروما میتوان به این موضوع اشاره کرد که شبیهسازی فرد دچار تروما میتواند کمکی برای پاسخ دادن به برخی از چالشها در موارد تصمیمگیری بالینی کارکنان عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی در شرایط بحرانی در صحنه حادثه مهیا کند [
19]. این نتایج نشان میدهند آموزش مبتنی بر شبیهسازی تروما راهی مؤثر در جهت ارتقای مهارتهای بالینی کارکنان عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی است. از دلایل مؤثر آموزش مبتنی بر شبیهسازی بیماران ترومایی این است که امروزه بیشتر آموزشهای زمان تحصیل و آموزشهای مداوم ضمن خدمت در اتاقهای پراتیک بر روی مولاژ صورت میگیرد و به نظر میرسد این روش آموزش میتواند تحولی در امر آموزش ایجاد کند [
20]. اولین ویژگی شبیهسازی فرد دچار تروما این است که بر خلاف مولاژ شبیهسازی شرایط را جهت انتقال غالب حواس موجود در یک انسان مانند اضطراب، بیان درد و سایر احساسات به مخاطب خود ایجاد میکند [
21].
در مطالعه حاضر، ارزیابی مهارت کارکنان عملیاتی اورژاس پیشبیمارستانی در مورد آموزش مبتنی بر شبیهسازی نشان داد کارکنان عملیاتی، افزایش روزافزون مهارتهای خود در برخورد با افراد و مصدومین را جزو وظایف حرفهای خود در زندگی کاری و شخصی میدانند و برای دستیابی به این مهم علاقه فراوان دارند [
22]. از طرفی، کارکنان عملیاتی اورژانس به این شیوههای نوین آموزش نگرش مثبت دارند و به استمرار استفاده از آن تأکید دارند [
22].
همچنین در مطالعهای در کشور پاکستان 60 ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی نوزادان در یک جلسه آموزشی 3 ساعته مبتنی بر شبیهساز در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان بیمارستان دانشگاه آقاخان، کراچی در پاکستان شرکت کردند. شرکتکنندگان شامل متخصصین نوزادان، همکاران نوزادان، دستیاران کودکان و کارکنان ارشد پرستاری بودند. در این آموزش از یک شبیهساز کمهزینه جدید ساخته شده با ژلاتین، آب و فیبر پسیلیوم استفاده شد. آموزش شامل یک جلسه آموزشی، تمرین با شبیهساز و تمرین با بیماران بخش مراقبتهای ویژه نوزادان انتوبهشده بود. در پایان آموزش، شرکتکنندگان تحت یک ارزیابی ساختاریافته عینی از مهارتهای فنی و 10 دور آزمایش مبتنی بر شبیهساز در مورد توانایی آنها در استفاده از سونوگرافی نقطه مراقبت برای تمایز بین لولهگذاری شبیهسازیشده تراشه و مری قرار گرفتند. یافتهها نشان داد یک جلسه آموزشی 3 ساعته مبتنی بر شبیهساز تأثیر قابل توجهی بر مهارتهای فنی و عملکرد ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی نوزادان در شناسایی موقعیت لوله تراشه با استفاده از سونوگرافی نقطه مراقبت دارد [
23]. درنتیجه شبیهسازی بهعنوان یک روش آموزش مثبت برای کارکنان عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی توصیف میشود [
24]. بنابراین این روش نوین آموزشی در آموزش مهارتهای عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی را میتوان بهعنوان راهی برای آموزش و یادگیری مؤثرتر در کارکنان عملیاتی اورژانس به کار گرفت و در جهت انجام مراقبتهای باکیفیت و ایمن از بیماران گامی برداشت. یک مطالعه به روش ترکیبی با دو رویکرد کمی و کیفی در کشور آمریکا نشان داد شبیهسازی میتواند منجر به درک جامعتر، دانش عمومی گستردهتر و درک عمیقتر در آتشنشانان شود [
24]. این مطالعه در راستا و همسو با نتایج حاصل از مطالعه حاضر است. یافتهها در مطالعه حاضر نشاندهنده آن بود که مهارت کارکنان عملیاتی در برخورد با فرد دچار تروما در کارکنانی که آموزش مبتنی بر شبیهسازی را دریافت کردهاند نسبت به قبل از آموزش بهطور معنیداری بیشتر بوده است.
با توجه به اینکه در این مطالعه تنها یک بار اندازهگیری بعد از مداخله انجام شده است، پیشنهاد میشود برای تعیین بهتر و مقایسه ماندگاری آموختههای حاصل از روش آموزشی مبتنی بر شبیهسازی فرد دچار تروما، ارزیابی در فاصله یک ماه و بیشتر پس از آموزش نیز انجام شود. همچنین به دلیل پیادهسازی تمامی مختصات شبیهسازی از قبیل گریم بیمار، میتوان گفت دسترسی به منابع مالی خوب امری غیرقابل انکار است. با توجه به مؤثربودن روش آموزش شبیهسازی پیشنهاد میشود مدلهای اموزش اینچنینی در راستای نهادینهسازی این روش آموزش با اهتمام مراکز دانشگاهی در به حداقل رساندن موانع اجرایی این روش آموزشی و مرتفع کردن منابع مالی در دانشگاها به سهولت دردسترس دانشجویان در دوره کارآموزی قرار گیرد. در این بررسی تأثیر آموزش بر مهارت کارکنان عملیاتی اورژانس صورت گرفت. پیشنهاد میشود مطالعهای مشابه با هدف بررسی تأثیر این روش آموزشی بر عملکرد کارکنان اورژانس پیشبیمارستانی (عملیاتی و غیرعملیاتی دیسپچ) صورت گیرد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
تأییدیه کمیته اخلاق با کد IR.IUMS.REC.1398.587 و مجوز از معاونت پژوهشی دانشگاه علومپزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران دریافت شد.
حامی مالی
مطالعه حاضر بخشی از پایاننامه کارشناسی ارشد رشته پرستاری اورژانس دانشگاه علومپزشکی و خدمات بهداشتیدرمانی ایران بود که با حمایت مالی معاونت پژوهشی دانشگاه علومپزشکی ایران و مرکز اورژانس فارس انجام شد.
مشارکت نویسندگان
تحقیق و بررسی: مهری بزرگنژاد و پیمان نظری؛ نظارت و مدیریت پروژه: طاهره نجفی قزلجه؛ تحلیل: شیما حقانی؛ نگارش پیشنویس، ویراستاری و نهاییسازی نوشته: پیمان نظری.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان این مقاله تعارض منافع ندارد.
تشکر و قدردانی
از مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی فارس تقدیر و تشکر میشود.