جلد 31، شماره 113 - ( شهریور 1397 )
جلد 31 شماره 113 صفحات 9-1 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mohammadi S, Soleymanpoor L, Borhani F, Roshanzadeh M. Spiritual Intelligence and Spiritual Wellbeing in the Students of a Nursing College. IJN 2018; 31 (113) :1-9
URL: http://ijn.iums.ac.ir/article-1-2662-fa.html
URL: http://ijn.iums.ac.ir/article-1-2662-fa.html
محمدی سمیه، سلیمانپور لیلا، برهانی فریبا، روشن‌زاده مصطفی. هوش معنوی و سلامت معنوی در دانشجویان دانشکده پرستاری بروجن. نشریه پرستاری ایران. 1397; 31 (113) :1-9
سمیه محمدی1 
، لیلا سلیمانپور1 ، فریبا برهانی2 ، مصطفی روشن‌زاده 3
، لیلا سلیمانپور1 ، فریبا برهانی2 ، مصطفی روشن‌زاده 3
1- مربی، دانشکده پرستاری بروجن، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران
2- دانشیار، مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی، دانشکده پرستاری مامایی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران، تهران، ایران.
3- دانشجوی دکتری پرستاری، مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران، تهران، ایران. (نویسنده مسئول) شماره تماس: 09397952522Email: mroshanzadeh62@gmail.com
2- دانشیار، مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی، دانشکده پرستاری مامایی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران، تهران، ایران.
3- دانشجوی دکتری پرستاری، مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران، تهران، ایران. (نویسنده مسئول) شماره تماس: 09397952522Email: mroshanzadeh62@gmail.com
چکیده: (7820 مشاهده)
زمینه و هدف: افرادی که از سلامت معنوی برخوردارند، افرادی توانمند، قوی، دارای قدرت کنترل و حمایت اجتماعی بیشتری هستند و توانایی تطابق با تنش‌های معنوی و مداخلات لازم جهت سازگاری و مقابله با مشکلات و بحران‌های پیش آمده را دارند. با توجه به سلامت کل نگر که لازمه آن توجه به تمامی ابعاد وجودی انسان است سلامت معنوی اعضای تیم مراقبتی خصوصاً پرستاران نقش مهمی در ارائه مراقبت کل نگر دارد. در این میان دانشجویانی که در آینده می‌خواهند با امر مراقبت و درمان بیماران سر و کار داشته باشند باید از سلامت معنوی مطلوبی برخوردار باشند. شکل‌گیری باورها و عقاید معنوی دوران دانشجویی در نگرش معنوی دانشجویان نسبت به مسائل معنوی بیماران اهمیت زیادی دارد. هر چه دانشجویان از سلامت معنوی کافی برخوردار باشند در آینده بهتر می‌توانند به ارائه مراقبت معنوی که جزئی از مراقبت کل نگر از بیماران است بپردازند. یکی از عواملی که می‌تواند نقش مهمی در ارتقاء سلامت معنوی داشته باشد هوش معنوی است. دانشجویانی که از هوش معنوی بالاتری برخوردارند می‌توانند درک درستی نسبت به ابعاد مختلف سلامتی و از جمله سلامت معنوی داشته باشند و با انتقال آن به محیط‌های بالینی نقش مؤثری در گسترش سلامت بیماران داشته باشند. بنابراین مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین هوش معنوی و سلامت معنوی در دانشجویان دانشکده پرستاری صورت گرفته است.
روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی است که در سال 1396 بر روی دانشجویان دانشکده پرستاری شهر بروجن انجام شد. روش نمونه‌گیری به روش سرشماری از کل دانشجویان دانشکده پرستاری با حجم نمونه 178 نفر از سه مقطع دانشجویان پرستاری، فوریت و اتاق عمل و از هر چهار سال تحصیلی و مطابق معیارهای خروج صورت گرفت. معیارهای خروج مطالعه شامل کارمند بودن و گذراندن دوره‌های آموزش معنوی یا شرکت در کارگاه‌های آموزش معنوی بود. ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسشنامه‌های اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه هوش معنوی و پرسشنامه سلامت معنوی بود. پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، ویژگی‌هایی نظیر سن، جنس، سال، رشته تحصیلی، وضعیت تأهل، وضعیت سکونت و معدل را مورد بررسی قرار می‌داد. پرسشنامه هوش معنوی توسط بدیع و همکاران با استفاده از تحلیل محتوا انجام و مورد تأیید قرار گرفته است. این پرسشنامه شامل 42 سئوال با چهار حیطه (تفکر کلی و بعد اعتقادی، توانایی مقابله و تعامل با مشکلات، پرداختن به سجایای اخلاقی، و خودآگاهی، عشق و علاقه) بود. این پرسشنامه شامل پنج گویه در مقیاس لیکرت است که از کاملاً مخالفم (1) تا کاملاً موافقم (5) تنظیم شده است. نمره کلی پرسشنامه بین 210-42 می‌باشد و به صورت (97-42) پایین، (153-98) متوسط و (210- 154) بالا ارزیابی می‌شود. پرسشنامه سلامت معنوی الیسون و پالتزیان (1998) شامل دو حیطه سلامت مذهبی و سلامت وجودی است و از 20 سئوال شامل شش گویه در مقیاس لیکرت است که از کاملاً مخالفم (1) تا کاملاً موافقم (6) تشکیل شده است. نمره کل سلامت معنوی مجموع نمرات این دو حیطه می‌باشد که بین (120-20) قرار دارد و سلامت معنوی به صورت (40-20) پایین، (99-41) متوسط و (120-100) در حد بالا در نظر گرفته شده است. طول مدت جمع‌آوری پرسشنامه‌ها یک ماه بود و از کل 190 پرسشنامه توزیع شده، 178 پرسشنامه جمع آوری شد که مورد تجزیه تحلیل آماری با نرم افزار SPSS نسخه 16 قرار گرفت. از آزمون‌های آماری توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و آمار تحلیلی (تی تست، آنالیز واریانس، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون) در سطح معنی‌داری 05/0 برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: ضریب همبستگی پیرسون بین متغیرهای هوش معنوی و سلامت معنوی دانشجویان حاکی از وجود ارتباط مثبت و معنی‌داری بوده است (7/0; r=001/0p≤). همچنین نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که هوش معنوی دانشجویان، یک عامل پیش بینی کننده جهت سلامت معنوی آن‌ها است (54/0; r2= 001/0p≤). میانگین کل هوش معنوی در دانشجویان از کل (5-1) 3/0 ± 63/3 بود که در بعد تفکر کلی و اعتقادی 5/0 ± 4، در بعد توانایی مقابله و تعامل با مشکلات 4/0 ± 2/3، بعد خودآگاهی، عشق و علاقه 4/0 ± 7/3 و بعد پرداختن به سجایای اخلاقی 7/0 ± 5/3 بود. میانگین کل سلامت معنوی دانشجویان از کل (6-1) 6/0 ± 3/4 گزارش شد که در حیطه سلامت مذهبی 8/0 ± 5/4 و حیطه سلامت وجودی 5/0 ± 4 به دست آمد. با استفاده از آزمون تی، بین هوش معنوی و سلامت معنوی با متغیرهای جنس، وضعیت سکونت و تأهل ارتباط معنی‌داری مشاهده نشد (05/ 0p>). با استفاده از آزمون آنالیز واریانس بین هوش معنوی و سلامت معنوی با متغیرهای سال تحصیلی، رشته تحصیلی نیز ارتباط معنی‌داری مشاهده نشد (05/ 0p>).
نتیجه‌گیری کلی: نتایج مطالعه حاضر حاکی از آن بود که سلامت معنوی دانشجویان با افزایش هوش معنوی آن‌ها افزایش می‌یابد و هوش معنوی یک متغیر پیش‌بینی کننده جهت ارتقاء سلامت معنوی دانشجویان است. به عبارت دیگر بایستی گفت هوش معنوی دانشجویان پرستاری می‌تواند نقش مؤثری در جهت گیری سلامت معنوی آن‌ها در آینده و محیط کار داشته باشد. بنابراین می‌توان با افزایش هوش معنوی دانشجویان در جهت افزایش سلامت معنوی آن‌ها اقدام نمود. جهت افزایش هر چه بیشتر هوش معنوی دانشجویان بایستی به ابعاد تفکر اعتقادی، توانایی تعامل با مشکلات و خودآگاهی معنوی و پرداختن به سجایای اخلاقی از طریق آموزش و بررسی‌های دوره‌ای آن توسط مدیران آموزشی، برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گیرد.
روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی است که در سال 1396 بر روی دانشجویان دانشکده پرستاری شهر بروجن انجام شد. روش نمونه‌گیری به روش سرشماری از کل دانشجویان دانشکده پرستاری با حجم نمونه 178 نفر از سه مقطع دانشجویان پرستاری، فوریت و اتاق عمل و از هر چهار سال تحصیلی و مطابق معیارهای خروج صورت گرفت. معیارهای خروج مطالعه شامل کارمند بودن و گذراندن دوره‌های آموزش معنوی یا شرکت در کارگاه‌های آموزش معنوی بود. ابزار گردآوری داده‌ها شامل پرسشنامه‌های اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه هوش معنوی و پرسشنامه سلامت معنوی بود. پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، ویژگی‌هایی نظیر سن، جنس، سال، رشته تحصیلی، وضعیت تأهل، وضعیت سکونت و معدل را مورد بررسی قرار می‌داد. پرسشنامه هوش معنوی توسط بدیع و همکاران با استفاده از تحلیل محتوا انجام و مورد تأیید قرار گرفته است. این پرسشنامه شامل 42 سئوال با چهار حیطه (تفکر کلی و بعد اعتقادی، توانایی مقابله و تعامل با مشکلات، پرداختن به سجایای اخلاقی، و خودآگاهی، عشق و علاقه) بود. این پرسشنامه شامل پنج گویه در مقیاس لیکرت است که از کاملاً مخالفم (1) تا کاملاً موافقم (5) تنظیم شده است. نمره کلی پرسشنامه بین 210-42 می‌باشد و به صورت (97-42) پایین، (153-98) متوسط و (210- 154) بالا ارزیابی می‌شود. پرسشنامه سلامت معنوی الیسون و پالتزیان (1998) شامل دو حیطه سلامت مذهبی و سلامت وجودی است و از 20 سئوال شامل شش گویه در مقیاس لیکرت است که از کاملاً مخالفم (1) تا کاملاً موافقم (6) تشکیل شده است. نمره کل سلامت معنوی مجموع نمرات این دو حیطه می‌باشد که بین (120-20) قرار دارد و سلامت معنوی به صورت (40-20) پایین، (99-41) متوسط و (120-100) در حد بالا در نظر گرفته شده است. طول مدت جمع‌آوری پرسشنامه‌ها یک ماه بود و از کل 190 پرسشنامه توزیع شده، 178 پرسشنامه جمع آوری شد که مورد تجزیه تحلیل آماری با نرم افزار SPSS نسخه 16 قرار گرفت. از آزمون‌های آماری توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و آمار تحلیلی (تی تست، آنالیز واریانس، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون) در سطح معنی‌داری 05/0 برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: ضریب همبستگی پیرسون بین متغیرهای هوش معنوی و سلامت معنوی دانشجویان حاکی از وجود ارتباط مثبت و معنی‌داری بوده است (7/0; r=001/0p≤). همچنین نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که هوش معنوی دانشجویان، یک عامل پیش بینی کننده جهت سلامت معنوی آن‌ها است (54/0; r2= 001/0p≤). میانگین کل هوش معنوی در دانشجویان از کل (5-1) 3/0 ± 63/3 بود که در بعد تفکر کلی و اعتقادی 5/0 ± 4، در بعد توانایی مقابله و تعامل با مشکلات 4/0 ± 2/3، بعد خودآگاهی، عشق و علاقه 4/0 ± 7/3 و بعد پرداختن به سجایای اخلاقی 7/0 ± 5/3 بود. میانگین کل سلامت معنوی دانشجویان از کل (6-1) 6/0 ± 3/4 گزارش شد که در حیطه سلامت مذهبی 8/0 ± 5/4 و حیطه سلامت وجودی 5/0 ± 4 به دست آمد. با استفاده از آزمون تی، بین هوش معنوی و سلامت معنوی با متغیرهای جنس، وضعیت سکونت و تأهل ارتباط معنی‌داری مشاهده نشد (05/ 0p>). با استفاده از آزمون آنالیز واریانس بین هوش معنوی و سلامت معنوی با متغیرهای سال تحصیلی، رشته تحصیلی نیز ارتباط معنی‌داری مشاهده نشد (05/ 0p>).نتیجه‌گیری کلی: نتایج مطالعه حاضر حاکی از آن بود که سلامت معنوی دانشجویان با افزایش هوش معنوی آن‌ها افزایش می‌یابد و هوش معنوی یک متغیر پیش‌بینی کننده جهت ارتقاء سلامت معنوی دانشجویان است. به عبارت دیگر بایستی گفت هوش معنوی دانشجویان پرستاری می‌تواند نقش مؤثری در جهت گیری سلامت معنوی آن‌ها در آینده و محیط کار داشته باشد. بنابراین می‌توان با افزایش هوش معنوی دانشجویان در جهت افزایش سلامت معنوی آن‌ها اقدام نمود. جهت افزایش هر چه بیشتر هوش معنوی دانشجویان بایستی به ابعاد تفکر اعتقادی، توانایی تعامل با مشکلات و خودآگاهی معنوی و پرداختن به سجایای اخلاقی از طریق آموزش و بررسی‌های دوره‌ای آن توسط مدیران آموزشی، برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گیرد.
فهرست منابع
1. Akbari M, Hossaini SM. [The Relationship of Spiritual Health with Quality of Life, Mental Health, and Burnout: The Mediating Role of Emotional Regulation]. Iranian journal of psychiatry. 2018;13(1):22-31. [PMID] [PMCID]
2. Kalkim A, Midilli TS, Daghan S. Nursing Students' Perceptions of Spirituality and Spiritual Care and Their Spiritual Care Competencies: A Correlational Research Study. J Hosp Palliat Nurs. 2018;20(3):286-95. [DOI:10.1097/NJH.0000000000000446] [PMID]
3. Ross L, McSherry W, Giske T, van Leeuwen R, Schep-Akkerman A, Koslander T, et al. Nursing and midwifery students' perceptions of spirituality, spiritual care, and spiritual care competency: A prospective, longitudinal, correlational European study. Nurse Educ Today. 2018;67:64-71. [DOI:10.1016/j.nedt.2018.05.002] [PMID]
4. Pant N, Srivastava S. The Impact of Spiritual Intelligence, Gender and Educational Background on Mental Health Among College Students. J Relig Health. 2017:1-22. [DOI:10.1007/s10943-017-0529-3]
5. Cilliers F, Terblanche L. The role of spirituality in coping with the demands of the hospital culture amongst fourth-year nursing students. International Review of Psychiatry. 2014;26(3):279-88. [DOI:10.3109/09540261.2014.890922] [PMID]
6. Fatemi MM, Nazari R, Safavi M, Naini MK, Savadpour MT. [The Relationships between nurses' spirituality and PATIENTS'SATISFACTION in the Hospitals of Ardabil University of Medical Science]. Medical Ethics Journal. 2011;5(17):141-59.
7. Heravi-Karimooi M, Rejeh N, Sharif Nia H. [The Relationship between Nursing Students' Spiritual Intelligence and their General Health in Tehran, 2012]. Iranian journal of medical education. 2014;14(1):1-14.
8. Lakeh MA, Moonaghi HK, Makarem A, Esmaieli HA, Ebrahimi M. [Medical faculty members' spiritual intelligence/quotient (SQ): A descriptive cross sectional study in Iran]. Research and Development in Medical Education. 2013; 2(2): 59-63.
9. Baloochi A, Abazari F, Mirzaee M. The relationship between spiritual intelligence and aggression in medical science students in the southeast of Iran. Int J Adolesc Med Health. 2018. [DOI:10.1515/ijamh-2017-0174] [PMID]
10. Mathad MD, Rajesh S, Pradhan B. Spiritual Well-Being and Its Relationship with Mindfulness, Self-Compassion and Satisfaction with Life in Baccalaureate Nursing Students: A Correlation Study. J Relig Health. 2017:1-12. [DOI:10.1007/s10943-017-0532-8]
11. Mahasneh AM, Shammout NA, Alkhazaleh ZM, Al-Alwan AF, Abu-Eita JD. The relationship between spiritual intelligence and personality traits among Jordanian university students. Psychol Res Behav Manag. 2015;8:89-97. [DOI:10.2147/PRBM.S76352] [PMID] [PMCID]
12. Roshanzadeh M, Mohamadi S, Borhani F. [The assesment nursing attitude of spiritual care: a descriptive study in Birjand teaching hospitals]. Figh of Medicin journal. 2016;5(15-16): 155-70.
13. Bolghan-Abadi M, Ghofrani F, Abde-Khodaei MS. [Study of the spiritual intelligence role in predicting university students' quality of life]. J Relig Health. 2014;53(1):79-85. [DOI:10.1007/s10943-012-9602-0] [PMID]
14. Miri K, Parsa P, SHirdelzadeh S, Keshavarz A. [The Relationship between Nurses'spiritual Elligence and Quality of Nursing Care Based on Nurses'& Patients'viewpoints]. The Journal of Urmia Nursing and Midwifery Faculty. 2015;13(6):518-24.
15. Kaur D, Sambasivan M, Kumar N. Effect of spiritual intelligence, emotional intelligence, psychological ownership and burnout on caring behaviour of nurses: A cross‐sectional study. J Clin Nurs. 2013;22(21-22):3192-202. [DOI:10.1111/jocn.12386] [PMID]
16. Yang K-P. The spiritual intelligence of nurses in Taiwan. The journal of nursing research: JNR. 2006;14(1):24-35. [DOI:10.1097/01.JNR.0000387559.26694.0b]
17. Narayanasamy A, Owens J. A critical incident study of nurses' responses to the spiritual needs of their patients. J Adv Nurs. 2001;33(4):446-55. [DOI:10.1046/j.1365-2648.2001.01690.x] [PMID]
18. Zare A, Jahandideh S. [The Impact of Special Wards Nursing Spiritual Well-Being Upon Patients'spiritual Care]. Iranian Journal nursing research. 2014;3(9):30-8.
19. Badie A, Savari E, Bagheri Dashtbozorg N, Latifiazadegan V, editors. [Development and reliability and validity of the spiritual intelligence scale]. National Psychology Conference Payamnour University, Tabriz; 2010.
20. Paloutzian R, Ellison C. Loneliness, spiritual well-being and the quality of life In Peplau LA & Perlman D.(Eds.), Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy (pp. 224–237). New York, NY: Wiley; 1982.
21. Bagheri F, Akbarizadeh F, Hatami H. [The relationship between spiritual intelligence and happiness on the nurse staffs of the Fatemeh Zahra hospital and Bentolhoda Institute of Boushehr City]. Ṭibb-i junūb. 2011;14(4):256-63.
22. Mohebi P, Rastegari L, Jaafari E, Sepehrinia M. [Spiritual intelligence in zanjan nursing and midwifery students and its related factors]. Preventive Care in Nursing & Midwifery Journal. 2013;2(2):49-56.
23. Nohi E, Rahimi N, Nakhae N. [Spiritual intelligence study nursing and midwifery students in Kerman University of Medical Science in 2012]. Quarterly journal of medical history. 2013;5(17):63-78.
24. Hsiao Y-C, Chiang H-Y, Chien L-Y. An exploration of the status of spiritual health among nursing students in Taiwan. Nurse Educ Today. 2010;30(5):386-92. [DOI:10.1016/j.nedt.2009.05.001] [PMID]
25. Pesut B. The development of nursing students' spirituality and spiritual care-giving. Nurse Educ Today. 2002;22(2):128-35. [DOI:10.1054/nedt.2001.0664] [PMID]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
