جلد 31، شماره 112 - ( تیر 1397 )                   جلد 31 شماره 112 صفحات 19-6 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


1- مربی، گروه کودکان، دانشکده پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی آجا، تهران، ایران
2- دانشیار، مرکز تحقیقات مراقبت پرستاری، دانشکده پرستاری مامایی دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران، (نویسنده مسئول) تلفن: 02188671613 sjoolaee@yahoo.com Email:
چکیده:   (7207 مشاهده)
زمینه و هدف: دریافت مراقبت ایمن, بر اساس دانش روز و مبتنی بر برتری منافع بیمار یکی از حقوق اساسی بیماران در نظام سلامت تمام کشورهای دنیا از جمله ایران است. در کشور ایران در سال 1389 اولین کتاب استانداردهای اعتباربخشی ملی از سوی وزارت بهداشت ابلاغ گردید و سپس در سال 1391 رسماّ در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی مورد استفاده قرار گرفت و از این سال به بعد مراکز درمانی طبق معیارهای ارائه شده توسط وزارت بهداشت به مراجعین سرپایی و بستری، خدمات خود را ارائه می‌دهند و تا سال 1395 پنج بار مورد بازبینی قرار گرفت. این معیارها در مورد بخش‌های ویژه کودکان (PICU)، ویژه نوزادان (NICU) و بخش‌های کودکان وجود دارد و هر ساله این بخش‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. در ایران یافته‌های حاصل از پژوهش‌های پراکنده، وجود خطاها (به عنوان مثال خطای دارویی) را با درصد‌های متفاوت گزارش نموده‌اند و انجام دهندگان این مطالعات، یکی از نقائص کار خود را نداشتن آمار واقعی خطاهای انجام شده به سبب گزارش نکردن آن‌ها می‌دانند و به دلیل نبود مرجع مشخصی برای ارائه آمار در این مورد، اطلاعات و گزارش‌های دقیقی درباره وضعیت ایمنی و خطاهای رخ داده در مراقبت از گروه کودکان وجود ندارد. خطا در امر مراقبت از بیماران یک مفهوم غیرمستقل است یعنی نمی‌توان گفت تنها پرستاران بخش‌های اطفال در ایران دچار خطا می‌شوند اما می‌توان گفت درک پرستاران از مفهوم خطا در بخش‌های اطفال متفاوت با یکدیگر است و همین می‌تواند خطرات زیادی برای کودکان و بیماران بستری ایجاد کند. مفهوم خطا از نظر پرستاران در یک مطالعه کیفی به صورت آسیب، بدون مراقبت، تفکر و عمل اشتباه و قرار گرفتن در یک موقعیت بیان شد. به نظر می‌رسد فشار کاری زیاد، کمبود منابع دارویی، عملکرد ناکارآمد همکاران و کمبود تجربه و دانش در تجویز دارو از مهم‌ترین دلایل خطا در بخش‌های بیمارستانی می‌باشد. در ایران تحقیقات بسیار معدودی در مورد فرهنگ ایمنی در بخش کودکان انجام شده است و تحقیقی در مورد فرهنگ ایمنی در بخش مراقبت‌های ویژه کودکان یافت نشده است. فاکتورهای مؤثر بر ارتباط و حساسیت فرهنگی در بخش کودکان شامل عوامل سازمانی نظیر سیاست گذاری‌های ناکارآمد، نبود تعریف مشخصی از فرهنگ بیمارستانی، آموزش ناکافی کارکنان در این مورد و فاکتورهای انسانی مانند اشکال در ارتباط بین پرستاران با یکدیگر و با بیماران و همچنین تفاوت‌های فرهنگی پرستاران و خانواده‌ها هستند. از آن جا که ایران کشوری با تنوع فرهنگی بسیار است، با بهبود آموزش و تحول در سیاست‌های فرهنگ بیمارستانی، می‌توان ارتباط و کیفیت مراقبت و ایمنی بیماران را افزایش داد. هم چنین شناسایی تفاوت‌های فرهنگی و تأثیر فرهنگ بر مراقبت، چگونگی سازگاری با فرهنگ‌های متفاوت، ارتباط بین فردی، شناخت ارزش‌های فرهنگی کودک و خانواده در مراقبت از کودک و خانواده مؤثر است. با توجه به نتایج مطالعات پیشین، به نظر می‌رسد که سطح فرهنگ ایمنی در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان در حد پایین و متوسط است و پرستاران بر این باور هستند که کارکنان کافی برای انجام امور محوله ندارند. به همین دلیل خطا در سطح وسیعی رخ می‌دهد. ضمن این که آموزشی جهت ارتقاء فرهنگ ایمنی به طور کامل و صحیح دریافت نمی‌شود. بنابراین هدف از ارائه‌ی این مقاله، مروری جامع بر پژوهش‌های انجام شده درباره‌ی ایمنی بخش‌های مراقبت ویژه کودکان در سراسر ایران می‌باشد.
8
 
روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه مروری جامع است. به منظور یافتن مطالعات مرتبط جستجو از طریق پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر فارسی زبان شامل بانک اطلاعات نشریات کشور و پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و بانک اطلاعات مقالات علوم پزشکی ایران و پایگاه‌های اطلاعاتی انگلیسی زبان شامل Google Scholar, Medline, Scopus, Elsevier, PubMed, ScienceDirect با کلید واژه‌های فارسی "بخش‌های مراقبت ویژه کودکان" و "ایمنی بیمار" و کلید واژه‌های انگلیسی 'Pediatric Intensive Care Unit', 'Patient Safety'  بدون محدودیت زمانی انجام شد.
یافته‌ها: از مجموع 61 مقاله به دست آمده بعد از بررسی دقیق, 35 مقاله انتخاب گردید. با توجه به هدف پژوهش, ده مقاله که به طور مستقیم در مورد ایمنی در بخش‌‌های مراقبت ویژه کودکان در ایران بود و به زبان انگلیسی و فارسی در مجلات علمی پژوهشی داخلی و خارجی چاپ شده و امکان دسترسی به متن کامل مقاله‌ها مهیا بود در این مطالعه وارد شدند.
نتیجه‌گیری کلی: با توجه به این که در مورد وضعیت ایمنی بخش‌های PICU در کشور ایران اطلاعات دقیق و مدونی وجود ندارد، به نظر می‌رسد آگاهی ناکافی پرستاران از نحوه دارو دادن ایمن، فشار کاری زیاد، وجود فرهنگ نادرست ایمنی در بخش‌ها و سیاست گذاری نامناسب در تأمین ایمنی بیماران از عوامل مهم تأثیرگذار بر رعایت ناکافی ایمنی در بخش مراقبت ویژه کودکان می‌باشد. هم چنین می‌توان گفت پژوهش‌های انجام شده در بخش‌های PICU بر موضوعات خطای دارویی، کنترل عفونت، فرهنگ بیمارستانی، تجربه والدین، تحویل نوبت کاری و شیفت و آگاهی و دانش پرستاران در مورد مفهوم خطا تمرکز بیشتری داشته است. شیوع نسبتاّ بالای خطای دارویی به دلیل کمبود اطلاعات دارویی پرستاران، نقص در کنترل عفونت به دلیل استفاده نکردن از راهنماهای بالینی و نیز کمبود امکانات پرستاران، رعایت ناکافی ارتباطات حرفه‌ای و ضعف در فرهنگ ایمنی این بخش‌ها، تحویل ندادن شیفت و نوبت کاری بر اساس استاندارهای تحویل شیفت، نوع نگرش پرستاران به مفهوم ایمنی و اطلاعات ایشان در این باره، نیاز به برنامه ریزی دقیق جهت رفع این مشکلات را می‌طلبد. به نظر می‌رسد مهم‌ترین مشکل در مبحث ایمنی در بخش‌های PICU نبود آمار درست و دقیق و پراکنده بودن آن است که تصمیم گیری کلی در مورد وضعیت ایمنی را دشوار می‌سازد. مطالعات بررسی شده حاکی از آن هستند که بیشتر محققین علاقمند به موضوع ایمنی دارویی هستند و سایر عوامل مرتبط با ایمنی کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. هم چنین در مورد دلایل بروز خطای سهوی و عمدی در بخش مراقبت ویژه کودکان تحقیقات انجام شده ناکافی است. به نظر می‌رسد دو عامل فشار کاری و سیاست گذاری نامناسب در تأمین ایمنی کودکان از عوامل تأثیرگذار بر رعایت ناکافی ایمنی کودکان در بخش مراقبت ویژه می‌باشد که نیاز به مطالعات بیشتر را می‌طلبد
متن کامل [PDF 1079 kb]   (4454 دریافت)    
نوع مطالعه: مروري | موضوع مقاله: پرستاری
دریافت: 1396/12/14 | پذیرش: 1397/3/13 | انتشار: 1397/3/13

فهرست منابع
1. Stang A, Thomson D, Hartling L, Shulhan J, Nuspl M, Ali S. Safe Care for Pediatric Patients: A Scoping Review Across Multiple Health Care Settings. Clin Pediatr (Phila). 2018;57(1):62-75. [DOI:10.1177/0009922817691820] [PMID]
2. Butler GA, Hupp DS. Pediatric quality and safety: a nursing perspective. Pediatric Clinics. 2016;63(2):329-39. [DOI:10.1016/j.pcl.2015.11.005] [PMID]
3. Pediatrics TAAo. Policy Statement— Principles of Pediatric Patient Safety: Reducing Harm Due to Medical Care. In: Care SCoQIaMaCoH, editor. America: PEDIATRICS; 2011. p. 1199-212.
4. Beauchamp T, Childress J. Bioethical Decision Making and Argumentation. USA: 70th of International Library of Ethics, Law, and the New Medicine; 2016.
5. López JG, Martínez PH, Negrete FM. El error médico y la seguridad del paciente en Oftalmología. Archivos de la Sociedad Espa-ola de Oftalmologia. 2017;92(7):299-301. [DOI:10.1016/j.oftal.2017.01.009] [PMID]
6. Berwick D, Shojania K. Free from harm: Accelerating patient safety improvement fifteen years after To Err Is Human. Boston, MA National Patient Safety Foundation. 2015.
7. Stocker M, Pilgrim SB, Burmester M, Allen ML, Gijselaers WH. Interprofessional team management in pediatric critical care: some challenges and possible solutions. Journal of multidisciplinary healthcare. 2016;9:47-58. [DOI:10.2147/JMDH.S76773] [PMID] [PMCID]
8. European Medicines Agency E. Session 2 Reporting Operational definition of medication error for EU reporting requirements Medication-errors workshop. London: European Medicines Agency; 2013.
9. Esteban E, Ferrer R, Urrea M, Suarez D, Rozas L, Balaguer M, et al. The impact of a quality improvement intervention to reduce nosocomial infections in a PICU. Pediatr Crit Care Med. 2013;14(5):525-32. [DOI:10.1097/PCC.0b013e31828a87cc] [PMID]
10. Guise J-M, Hansen M, O'Brien K, Dickinson C, Meckler G, Engle P, et al. Emergency medical services responders' perceptions of the effect of stress and anxiety on patient safety in the out-of-hospital emergency care of children: a qualitative study. BMJ open. 2017;7(2):e014057. [DOI:10.1136/bmjopen-2016-014057] [PMID] [PMCID]
11. Babaei H, Hosseinpanahi F. [Right of patient to know with an approach to Health System Development Plan]. Journal of Research in Medical and Dental Science. 2017;4(3):178-82. [DOI:10.5455/jrmds.2016431]
12. Mosadeghrad A, Shakibaei E. [Hospital Accreditation Implementation Prerequisites]. Journal of Hospital. 2017;16(3):43-56.
13. Education MoHaM. National Hospital Accreditation Guide. In: therapist D, editor. Tehran: Ministry of Health and Medical Education 2015. p. 1-395.
14. Khammarnia M, Setoodehzadeh F. [Medical Error as a Challenge in Iran's Health System]. Health Scope. 2017;6(1).
15. Shali M, Joolaee S, Hooshmand A, Haghani H, Masoumi H. [The Relationship between Incidence of Patient Falls and Nurses' Professional Commitment]. Journal of hayat. 2016;22(1):27-37.
16. Hajibabaee F, Joolaee S, Peyravi H, Alijany‐Renany H, Bahrani N, Haghani H. [Medication error reporting in Tehran: a survey]. J Nurs Manag. 2014;22(3):304-10. [DOI:10.1111/jonm.12226] [PMID]
17. Ghaffari-Fam S, Sarbazi E, Daemi A, Sarbazi M, Riyazi L, Sadeghi-Bazargani H, et al. [Epidemiological and clinical characteristics of fall injuries in East Azerbaijan, Iran; a cross-sectional study]. Bulletin of Emergency & Trauma. 2015;3(3):104.
18. Mansouri A, Ahmadvand A, Hadjibabaie M, Kargar M, Javadi M, Gholami K. [Types and severity of medication errors in Iran; a review of the current literature]. DARU Journal of Pharmaceutical Sciences. 2013;21(1):49. [DOI:10.1186/2008-2231-21-49] [PMID] [PMCID]
19. Arshadi BM, Jebreili M, Kargari RM. [Patient safety culture assessment in neonatal intensive care units of Tabriz from the perspective of nurses in 2013]. Research in Nursing. 2015;10(1):26-35.
20. Amirian Z, Jalali R. [Assessment of hospitalized patients fall out of bed in hospitals of Kermanshah university of medical sciences]. Journal of Clinical Research Paramedical Sciences 2014;3(1):130-4.
21. Bower RA, Coad JE, Manning JC, Pengelly TA. A qualitative, exploratory study of nurses' decision-making when interrupted during medication administration within the Paediatric Intensive Care Unit. Intensive Crit Care Nurs. 2018;44:11-7. [DOI:10.1016/j.iccn.2017.04.012] [PMID]
22. Alomari A, Wilson V, Solman A, Bajorek B, Tinsley P. Pediatric Nurses' Perceptions of Medication Safety and Medication Error: A Mixed Methods Study. Comprehensive child and adolescent nursing. 2018;41(2):94-110. [DOI:10.1080/24694193.2017.1323977] [PMID]
23. Soltanian M, Molazem Z, Mohammadi E, Sharif F, Rakhshan M. [Iranian Nurses' Experiences on Obstacles of Safe Drug Administration: A Qualitative Study]. Global journal of health science. 2016;8(10):88-99. [DOI:10.5539/gjhs.v8n10p88] [PMID]
24. Hashemi F, Nasrabadi AN, Asghari F. [Factors associated with reporting nursing errors in Iran: a qualitative study]. BMC Nurs. 2012;11(20):1-8. [DOI:10.1186/1472-6955-11-20]
25. Barak M, Mamishi S, Siadati SA, Salamati P, Khotaii G, Mirzarahimi M. [Risk factors and bacterial etiologies of nosocomial infections in NICU and PICU Wards of children's medical center and bahrami hospitals during 2008-2009]. Journal of Ardabil University of Medical Sciences. 2011;11(2):113-20.
26. Torabi F, Rashidian A, Sedaghat M, Prasopa-Plaizier N. [The incidence, nature and consequences of adverse events in Iranian hospitals]. Arch Iran Med. 2015;18(12):811-5. [PMID]
27. Rafati M, Karami H, Shiva A, Babazadeh F, Motevallian E. [Evaluation of PICU stress ulcer prophylaxis in sari Bu-Ali Sina Hospital]. Journal of Mazandaran University of Medical Sciences. 2016;25(134):33-42.
28. Rezai MS, Bagheri-Nesami M, Nikkhah A. [Catheter-related urinary nosocomial infections in intensive care units: An epidemiologic study in North of Iran]. Caspian journal of internal medicine. 2017;8(2):76-82. [PMID] [PMCID]
29. Miladinia M, Zarea K, Baraz S, Mousavi Nouri E, Pishgooie AH, Gholamzadeh Baeis M. [Pediatric nurses' medication error: the self-reporting of frequency, types and causes]. Int J Pediatr. 2016;4(3):1439-44.
30. Ghorbanpour Diz M, Mohammad khan Kermanshahi S, Sedaghat M. [Evaluation of self-report of the medication errors and its barriers in pediatric wards]. J Pediatr Nurs. 2016;3(1):71-80. [DOI:10.21859/jpen-0301106]
31. Nikbakht Nasrabad A, Peyrovi H, Valiee S. [Nurses' Error Management in Critical Care Units A Qualitative Study]. Critical Care Nursing. 2017;40(1):89-98. [DOI:10.1097/CNQ.0000000000000145] [PMID]
32. Jalalifar F, Sepehri MM. [Medication process analytics, errors recognition, and contributory factors in creation of the errors]. Nursing Management. 2015;4(1):67-81.
33. Fathi A, Rezaei MH, Mohammadi M, Azam K, Barzegar L, Headarnezhad N, et al. [Survey of medication error by nurses self-report in intensive care unit of Imam Khomeini hospital-Tehran]. International Research Journal of Applied Basic Science. 2014;8:1726-32.
34. Poley MJ, van der Starre C, van den Bos A, van Dijk M, Tibboel D. Patient safety culture in a Dutch pediatric surgical intensive care unit: an evaluation using the Safety Attitudes Questionnaire. Pediatr Crit Care Med. 2011;12(6):e310-e6. [DOI:10.1097/PCC.0b013e318220afca] [PMID]
35. Valizadeh L, Zamanzadeh V, Ghahramanian A, Aghajari P. [The exploration of culturally sensitive nursing care in pediatric setting: A qualitative study]. Int J Pediatr. 2017;5(2):4329-41.
36. Berube KM, Fothergill-Bourbonnais F, Thomas M, Moreau D. Parents' experience of the transition with their child from a pediatric intensive care unit (PICU) to the hospital ward: searching for comfort across transitions. J Pediatr Nurs. 2014;29(6):586-95. [DOI:10.1016/j.pedn.2014.06.001] [PMID]
37. Majdalani MN, Doumit MA, Rahi AC. The lived experience of parents of children admitted to the pediatric intensive care unit in Lebanon. Int J Nurs Stud. 2014;51(2):217-25. [DOI:10.1016/j.ijnurstu.2013.06.001] [PMID]
38. Macdonald ME, Liben S, Carnevale FA, Cohen SR. An office or a bedroom? Challenges for family-centered care in the pediatric intensive care unit. Journal of Child Health Care. 2012;16(3):237-49. [DOI:10.1177/1367493511430678] [PMID]
39. Chaboyer W, McMurray A, Johnson J, Hardy L, Wallis M, Chu FYS. Bedside handover: quality improvement strategy to "transform care at the bedside". J Nurs Care Qua. 2009;24(2):136-42. [DOI:10.1097/01.NCQ.0000347450.90676.d9] [PMID]
40. Johnson M, Cowin LS. Nurses discuss bedside handover and using written handover sheets. J Nurs Manag. 2013;21(1):121-9. [DOI:10.1111/j.1365-2834.2012.01438.x] [PMID]
41. Sarvestani RS, Moattari M, Nasrabadi AN, Momennasab M, Yektatalab S, Jafari A. [Empowering nurses through action research for developing a new nursing handover program in a pediatric ward in Iran]. Action Research. 2017;15(2):214-35. [DOI:10.1177/1476750316636667]
42. Mohsenpour M, Hosseini M, Abbaszadeh A, Shahboulaghi FM, Khankeh H. [Iranian paediatric nurses experience of nursing error: a content analysis]. HK J Paediatr (new series). 2017;22(2):97-102.
43. Seidi M, Zardosht R. [Survey of nurses' viewpoints on causes of medicinal errors and barriers to reporting in pediatric units in hospitals of mashhad university of medical sciences]. Journal of Fasa University of Medical Sciences. 2012;2(3):142-7.

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.